ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΕΙΣ

Μάριος Λεβέντης:
 «Την ζωή πρέπει να την αντιμετωπίζεις ως ζωή. Ως ζωντανή ζωή. 
Να πάλλονται μέσα σου και να συγκινούνται τα πάντα»


ΑΝΤΙΓΟΝΗ ΑΝΔΡΕΑΚΗ
TV CRETA • 24/01/2024

Μάριος Λεβέντης:
 «Ευτυχώς τα πόδια μου δεν ήταν πήλινα· ράγισα πολλές φορές, αλλά δεν έσπασα»



ΚΩΣΤΑΣ ΚΟΥΛΗΣ
KEYSMASH.GR • 01/12/2023
Ο Μάριος Λεβέντης είναι ένας αυθεντικός σταρ στην μάστιγα των εφήμερων πυροτεχνημάτων! Είναι το σοφό παιδί που αγκάλιασε, συμμερίστηκε, ανέδειξε τον ανθρώπινο πόνο, το κοινωνικό αδιέξοδο, τις αγωνίες της εποχής και τρέχει “μαραθώνιο” την τελευταία δεκαετία για να μας ζεστάνει την καρδιά, να μας αγαλλιάσει την ψυχή καυτηριάζοντας κάθε μορφή ασχήμιας, αδικίας και απανθρωπιάς.
Η πένα του είναι σύμβολο ελπίδας, δύναμης και αφύπνισης ενώ το επώνυμό του συνδέεται με την ευθύτητα, την αρχοντιά, την ευαισθησία, την εγγύηση, και την προσωπική του λεβεντιά που λάμπει όχι για μας τυφλώνει αλλά για να μας δείχνει πάντα τον δρόμο προς το καλό και το γενναίο. Από τους λίγους προσηλωμένους στον καλλιτεχνικό χώρο. Ίσως γι’ αυτό να είναι και “πολύς” για να τον χωρέσει ο τόπος μας.
Μόλις κυκλοφόρησε το νέο σας βιβλίο «Όσα είπα» από τις εκδόσεις Οδός Πανός. Σ’ αυτό το βιβλίο λέτε πραγματικά όσα θέλατε να πείτε;
Ίσως και περισσότερα. Είναι το μόνο βιβλίο που δεν μου άφησε «νοητικά απωθημένα». Έδωσα τον καλύτερο εαυτό μου. Ουσιαστικά αποτελεί το επιστέγασμα της μέχρι τώρα πορείας μου και τη γιορτάζει μ’ αυτό το καλλιτεχνικό καταστάλαγμα που λέγεται «Όσα είπα».

Για τί μιλάει το βιβλίο;

Μιλάει για όλα. Για τη βία που υφίσταται ο βίος μας με κάθε αφορμή. Κείμενα σκεπτόμενα, φιλοσοφικά και στο φινάλε τους πάντοτε λυτρωτικά, αναδεικνύουν θέματα που δημιουργεί ο εγωισμός, ο περιορισμός και ο δηθενισμός της εποχής. Αυτό που διδάσκει αυτό το βιβλίο είναι η δύναμη που χρειάζεται για την πρόοδο της ψυχής. Γι’ αυτό και το βιβλίο προτείνει την αυτοβοήθεια, την αυτοβελτίωση και μας παρακινεί την ώρα που η απέλπιδα καθημερινότητα μάς εξαφανίζει το κίνητρο.

Αυτό είναι το δέκατο βιβλίο σας. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι το «Όσα είπα» είναι κι ένας καλλιτεχνικός επίλογος;
Έρχεται κάποια στιγμή που θέλεις να προστατέψεις την κατάθεσή σου, το όποιο προνόμιο διαθέτεις και να μην περιφέρεις διαρκώς το μυαλό σου στην πασαρέλα της αγοράς. Σίγουρα κλείνει ένας κύκλος. Αυτό όμως δεν αποκλείει την πιθανότητα, αργότερα, ν’ ανοίξει ένας άλλος ακόμα πιο συνειδητοποιημένος.

Αν κάνατε έναν γρήγορο απολογισμό αυτής της αξιοθαύμαστης διαδρομής, τι θα σημειώνατε;
Ότι δούλεψα πάρα πολύ με την έννοια ότι παρέδωσα ένα αρκετά μεγάλο υλικό από πολύ μικρή ηλικία και αφοσιώθηκα σ’ αυτό. Η γραφή μου πέρασε από όλα τα είδη: θέατρο, ποίηση, δοκίμιο, λογοτεχνία, μουσική, φιλοσοφία, ψυχολογία, επιστήμη. Πρωτοεμφανίστηκα στα γράμματα μόλις έπεσαν οι μετοχές της ευμάρειας και άρχισε το ντόμινο της έκπτωσης αξιών. Έζησα, παρατήρησα και κατέγραψα τον σύγχρονο εμφύλιο, την σύγχρονη «κατοχή» της εξουσίας, την απόλυτη φτωχοποίηση των πάντων. Κι επειδή κι εγώ ανήκω στη γενιά της μετάβασης, σ’ όλα μου τα έργα αποτυπώθηκε η μετατόπιση της ευαισθησίας, η προδοσία εκ των έσω, η μετάλλαξη της ανθρωπότητας και η αγωνία για το μέλλον. Το να ασκεί κανείς τη διανόηση σήμερα είναι λες και πελεκάει τα πόδια του. Ευτυχώς τα πόδια μου δεν ήταν πήλινα· ράγισα πολλές φορές, αλλά δεν έσπασα.

Από την εμπειρία σας, θεωρείτε ότι αξίζει στην Ελλάδα η παραγωγή ενός βιβλίου;
Αν κρίνουμε από τις χιλιάδες τίτλων που κυκλοφορούν καθημερινά, θα λέγαμε ότι η βιομηχανία του βιβλίου είναι ανθηρή. Από την εμπειρία μου νομίζω ότι αυτή η άνοιξη είναι τελικώς ανώφελη. Γιατί δεν υπάρχει κοινό για να διαβάσει. Ή, αν υπάρχει, έχει γυρίσει την πλάτη στα μεγάλα νοήματα και αγοράζει βιβλία αναπαυτικά, βιβλία που γίνονται σειρές νομίζοντας ότι αγοράζει τον αγαπημένο του ηθοποιό, μαθαίνει να διαβάζει την ποίηση στο Instagram και βλέπει συμβουλές επιβίωσης στο Tik Tok. Επιπλέον, υπάρχει πολύ μεγάλος πληθωρισμός και φαίνεται καθαρά ότι και ο ίδιος ο χώρος του βιβλίου στρέφεται ενάντια του εαυτού του που μάλλον δεν προλαβαίνει ή δεν ενδιαφέρεται να αναδείξει τους συγγραφείς του. Έπειτα ο Τύπος και τα ΜΜΕ δεν δείχνουν να αφιερώνουν χώρο για πνευματική παρά μόνο για λαϊκή κατανάλωση. Παλαιότερα υπήρχε περισσότερος σεβασμός στην δημιουργία. Σήμερα υπάρχει ένας εμπορικός αναβρασμός που προσπαθεί να μας πείσει ότι ακόμα και το μεράκι έγινε κατάστημα. Βλέπετε πόσο επιβλητικά έχουν γίνει τα e-books και κυρίως τα audiobooks. Σε δύο-τρία χρόνια το πολύ, δεν θα υπάρχει καν βιβλίο. Η τεχνολογία στραγγάλισε κάθε είδους ρομαντισμό. Και λογοτεχνία χωρίς ρομαντισμό δεν υπάρχει. Γι’ αυτό άλλωστε και εκπέσαμε και στην θεοποίηση της παραλογοτεχνίας. Όταν ο θεωρητικά πολιτισμένος δεν έχει κριτήριο να αξιολογήσει ουσιαστικά τί σημαίνει πολιτισμός και τι όχι, το μόνο που αξίζει είναι η προσπάθεια να αντισταθείς στο βίαιο και το γελοίο του πράγματος.

Διαθέτουμε πολιτιστικό κριτήριο;

Πολιτισμός δεν νοείται μόνο η τέχνη, αλλά και ο τρόπος στάσης μας απέναντι στη ζωή. Αν γυρίσετε τον καθρέφτη απ’ έξω προς τα μέσα θα διαπιστώσετε ότι δυστυχώς όλο μας το κριτήριο έχει γίνει ένα reality υποκρισίας και βεβιασμένου θαυμασμού.

Ποια η διαφορά μεταξύ δόξας και αναγνώρισης;
Η μία είναι απότομη και η άλλη σταδιακή. Στην δόξα πατάς επί πτωμάτων, χωρίς να σ’ ενδιαφέρει επί της ουσίας ο κόπος, αλλά το κύρος σου. Στην αναγνώριση απλώς περιμένεις ν’ ακουμπήσει κάπου ο κόπος σου χωρίς να βλάψεις κανέναν.

Αισθάνεστε κι εσείς ότι ακροβατούμε πάνω σ’ ένα τεντωμένο σκοινί;
Νομίζω όλοι το αισθανόμαστε. Γι’ αυτό κι έχουν γίνει εξαιρετικά λεπτές οι ισορροπίες. Ακροβατούμε ταυτόχρονα πάνω στον συντηρητισμό και τον προοδευτισμό της κοινωνίας. Νομίζω ότι και τα δύο τα ενώνει ο θυμός. Ένας ανεξήγητος θυμός που υπόβοσκε αλλά μεταπανδημικά εκτινάχθηκε. Ο τρόπος να εκφραστεί η καταπιεσμένη κοινωνία γέννησε αυθάδεια και υπερβολή. Για μένα είναι απολύτως σεβαστή κι εκτιμητέα η ιστορία και η ανάγκη του καθενός. Θα ήθελα όμως να είμαστε το ίδιο εύθικτοι και το ίδιο ευαίσθητοι σε όλες τις περιπτώσεις και να μην εστιάζουμε σε μία κοινωνική ομάδα. Ονειρεύομαι μια πιο διευρυμένη ενσυναίσθηση. Ελπίζω να βρούμε την ευγένειά μας απέναντι σε κάθε ανθρώπινη περίπτωση ξεχωριστά.

Στην εποχή του «political correct» υπάρχει ελευθερία του λόγου ή τρέφεται περισσότερο η λογοκρισία;
Η πολιτική ορθότητα έβαλε όρια στις προσωπικές «περιοχές» των ανθρώπων. Αυτό, όμως, δεν δικαιολογεί το να είμαστε με το δάχτυλό στην σκανδάλη και να πυροβολούμε κάθε αντίθετη γνώμη. Το επισημαίνω γιατί υπάρχει μια τάση να συμφωνούμε απαραιτήτως με όλα. Η δημοκρατία της άποψης οφείλει να περιλαμβάνει και τη διαφωνία. Δεν είναι μιαρό, ούτε οπισθοδρομικό κάτι τέτοιο. Είναι αυτονόητο δικαίωμα. Παρόλα αυτά, θεωρώ ότι ο πρώτος που λογοκρίνεται τώρα πια είναι ο αυθορμητισμός μας.

Τι πιστεύετε ότι διάβρωσε στ’ αλήθεια την κοινωνία μας;

Τρία πράγματα: η μανία να ορίσουμε την ευτυχία, το χούι να καταναλώνουμε όλη μας την ενέργεια για να την διαφημίζουμε ακόμη κι αν δεν είναι πραγματική και το χρήμα.

Πώς βλέπετε την ακρίβεια γύρω μας και τι σημαίνει αυτό για τον μέσο άνθρωπο;
Την βλέπω επιεικώς παράλογη αλλά δεν εντοπίζω και κανέναν να αντιτάσσεται στον παραλογισμό. Για τον μέσο άνθρωπο σημαίνει χρέη, αδιέξοδα και αέρα κοπανιστό για κυρίως γεύμα. Όλη η χώρα μοιάζει μ’ ένα μεγάλο γραφείο που μέσα δουλεύουν λίγοι τυχεροί, πολλοί ευνοημένοι και ακόμη περισσότεροι ακατάρτιστοι ενώ στον προαύλιο χώρο απελπισμένα χέρια ψάχνουν στα σκουπίδια τον άρτο τον επιούσιο.

Πού αποδίδετε την ανθρωποφαγία και την τοξικότητα της εποχής;
Στην αδυναμία μας να κάνουμε ή να πούμε το καλό χωρίς αντάλλαγμα. Η καλοσύνη προϋποθέτει συναίσθημα ενώ η κακία απάθεια και κυνισμό. Και ο φθόνος δεν βοηθάει το γλυκό να δέσει. Γι’ αυτό και διασκορπιζόμαστε όλο και συχνότερα σε πικρές συμμορίες.

Σε λίγες μέρες έρχονται Χριστούγεννα. Εσείς πιστεύετε;
Και πιστεύω και κλονίζομαι και αναρωτιέμαι. Η αληθινή πίστη περιλαμβάνει υποχρεωτικά αυτά τα στάδια. Χωρίς ερώτηση δεν υπάρχει απάντηση όπως και χωρίς αναζήτηση δεν υπάρχει συζήτηση με το μέσα μας. Η πίστη είναι ο τρόπος να σταθμίζεται η ανθρώπινη αλαζονεία, να πρυτανεύει η ταπεινότητα, να ενισχύεται η αγάπη αλλά και η βαθύτερη ελπίδα μας για ουσιαστική λάμψη στο βάθος.

Τι περιμένετε από το 2024;

Μια καινούργια αρχή. Ξέρετε ποια είναι η εξεζητημένη πολυτέλεια; Η ηρεμία. Και για να προλάβω τις αντιδράσεις: χωρίς ηρεμία, δεν έχουμε υγεία. Συνεπώς εύχομαι σε όλους ηρεμία!

Αν είχατε ένα μαγικό ραβδί τι θα αλλάζατε στον κόσμο;
Θα καταργούσα τη μοναξιά, τις ανίατες ασθένειες, την πολυπλοκότητα των σχέσεων, την απληστία και θα έβγαζα στην επιφάνεια τους καθημερινούς ήρωες να τους μάθει όποιος εγκαταλείπει τη μάχη με τη ζωή. Αν το κουράγιο μας είχε πραγματική αλληλεγγύη, θα ήμασταν όλοι καλύτερα.

 


Μάριος Λεβέντης
H τέχνη είναι ένα πνευματικό πάρτι ενάντια στον κυνισμό του θανάτου»

NEWSROOM 
CRETAPOST.GR • 22/06/2023

O καταξιωμένος δημιουργός του λόγου και της σκηνής, Μάριος Λεβέντης, που έχει αφήσει ισχυρό αποτύπωμα στον πολιτισμό μέσα από την συνεχή και αξιέπαινη πορεία του, μιλάει αποκλειστικά στο Cretapost.gr για το νέο του βιβλίο «Παπιγιόν», με αφορμή την παρουσίασή του στο κοινό, την Πέμπτη 29 Ιουνίου 2023 στο Πολύκεντρο Ηρακλείου στις 21.00.

–Μάριε, καλησπέρα.
Καλησπέρα σας! Ευχαριστώ για την φιλοξενία.

–Σε συναντούμε στην προετοιμασία της παρουσίασης του νέου σου έργου Παπιγιόν. Ποια τα συναισθήματά σου;
Αγωνιώδης χαρά και ανεξάντλητο άγχος που είναι μεγάλος δάσκαλος γιατί δεν μου επιτρέπει να εφησυχάσω. Αντίθετα μου δίνει το θαλασσόξυλο να σκαλίσω την καλύτερη εκδοχή μου. Οφείλω πολλά στο δημιουργικό άγχος. Είναι ωραία κορίτσια οι ανασφάλειες!

–Μετά την περσινή επιτυχία στο Κηποθέατρο «Μ. Χατζιδάκις», φέτος επιστρέφεις στο Πολύκεντρο που έχει συνδεθεί άρρηκτα με την πορεία σου.
Μα ακριβώς γι’ αυτό, είναι για μένα απόλυτα συγκινητικό το γεγονός ότι θα ξαναβρεθώ εκεί. Το πρώτο πέταγμα δεν ξεχνάει ποτέ τον ουρανό του.

–Έχει διαφορά ο μικρός χώρος από ένα μεγάλο, ανάμεσα σ’ αυτό που καλείσαι να παρουσιάσεις;
Ως προς το αποτέλεσμα όχι. Ως προς τον θαυμασμό των υπολοίπων, δεν το ξέρω. Δεν έχει σημασία ο χώρος που παρίστασαι, αλλά να παρίστασαι με ταπεινότητα όποιες κι αν είναι οι συνθήκες.

–Οι παρουσιάσεις των βιβλίων σου χαρακτηρίζονται παραστάσεις παρόλο που έχουν «όχημα» κάθε φορά ένα βιβλίο. Πως το εξηγείς;
Προφανώς αυτό κατακτήθηκε από τον τρόπο που αντιμετώπισα την παρουσία μου στη σκηνή εξ’ αρχής. Συνήθως μια τυπική παρουσίαση αποτελείται από πάνελ που εκθειάζουν τον δημιουργό, παραλείποντας πολλές φορές και το ίδιο το εγχείρημα.
Εμένα με ενδιαφέρει να δίνω προτεραιότητα, χρώμα και ζωή στο κείμενο. Αυτό, βέβαια, δεν παρεκκλίνει καθόλου από την καλλιτεχνική μου πολιτογράφηση ως τώρα, διότι τα κείμενα είναι έτσι κι αλλιώς θεατρικά και επιπλέον έχω κάνει θεατρικές σπουδές στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Όλα αυτά φέρουν ένα ειδικό βάρος, είναι αλληλένδετα, αλλά έχουν και την επίγνωση ότι το κοινό δεν έρχεται να δει τον Μάριο σ’ ένα έργο, αλλά το έργο του Μάριου.
Δεν διεκδικώ καμία θέση στο βάθρο της υποκριτικής ως αυτόνομη καλλιτεχνική έκφραση, ωστόσο με ικανοποιεί που μπορώ να την υποστηρίξω και συνδυαστικά μέσω της διανόησης. Είναι κάθε φορά μια αφορμή να εξωτερικευτώ παραστατικά για να φωτίσω το ίδιο το έργο και όχι αποκλειστικά εμένα μέσα σ’ αυτό.

–Τι είναι το «Παπιγιόν» που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Οδός Πανός και κερδίζει τις εντυπώσεις;
Έγραψα το Παπιγιόν για να υπενθυμίσω την αξία της προσωπικής επιθυμίας μέσα σε μια εξαγριωμένη κοινωνία που παραλείπει τα θέλω μας για να επιβάλει διακαώς τα πρέπει της. Ουσιαστικά το έργο είναι η προσπάθεια του καθημερινού ανθρώπου να επαναπροσδιορίσει το μαζί, σε μια μοναχική εποχή που αρέσκεται στο να δημιουργούνται παρεξηγήσεις γιατί δεν έχει τη θέληση, τα επιχειρήματα αλλά ούτε και την γενναιότητα να δώσει εξηγήσεις για τις συμπεριφορές της.

–Γιατί αξίζει να έχουμε επαφή με την τέχνη;
Η τέχνη είναι ένα πνευματικό πάρτι ενάντια στον κυνισμό του θανάτου. Είναι ο τρόπος ν’ αναδεικνύεται η ομορφιά, η ελπίδα και ο αγώνας της ύπαρξης, ακόμα κι αν στις κρίσεις της ωμής ειλικρίνειάς μας θεωρείται μάταιη. Όταν έχουμε επαφή με την τέχνη, αυτόματα έχουμε και επαφή με τα ουσιαστικά που, ομολογουμένως, ξεχνάμε εύκολα.

–Υπάρχουν περιπτώσεις που η τέχνη χάνει το νόημα της;
Βεβαίως. Όταν παύει να είναι ανθρωποκεντρική ή όταν δεν έχει σκοπό να κατορθωθεί ως τέτοια. Μια τέχνη που αγνοεί την εποχή, τα διακυβεύματά της και τον άνθρωπο, δεν είναι τέχνη. Είναι φιγούρα. Ή, μάλλον, το απωθημένο μιας φιγούρας.

Ποια χαρακτηριστικά θα σε έκαναν να ορίσεις ένα βιβλίο, «καλό»;
Τα ερωτήματά του, φυσικά! Αυτά που δηλώνονται, αλλά κι αυτά που υπονοούνται. Καλό βιβλίο δεν είναι αυτό που έχει το θράσος μιας απάντησης με ύφος ασυγκίνητο, αλλά το θάρρος μιας ερώτησης με αυταπάρνηση που δεν αποκλείεται να μας αλλάξει τον τρόπο σκέψης.

Πιστεύεις στην σύγκριση;
Επαναστατικά όχι. Η σύγκριση δεν είναι ποτέ γόνιμη, αντίθετα είναι αφοριστική και συχνά μειωτική, αν και αναπόφευκτη. Έχω την αίσθηση ότι επιχειρείται για ν’ αμαυρώσει το πρωτότυπο περιεχόμενο που φέρει ο καθένας μας. Θα σας το πω διαφορετικά. Βλέπουμε καθημερινά κινήματα υπέρ της διαφορετικότητας και αυτοπροσδιορισμού σε όλα τα επίπεδα. Αυτό συμβαίνει γιατί δεν πιστέψαμε ποτέ στην μοναδικότητα των ανθρώπων. Και ρωτώ: Πώς γίνεται να είμαστε υπέρμαχοι της διαφορετικότητας, αν ταυτόχρονα καταργούμε την μοναδικότητά τους;

–Πιστεύεις στον έρωτα;

Εννοείται! Ο έρωτας, μ’ όποια μορφή κι αν έρχεται, εκπληρωμένος, ανεκπλήρωτος, μονόπλευρος, πλατωνικός, είναι αναγκαίος διαδηλωτής στην πορεία μας.

–Υπάρχουν ήρωες στην εποχή μας;
Καθημερινοί και δυστυχώς αφανείς. Διότι μπορεί να μιλάμε για ήρωες, για να είμαστε στο πνεύμα του προοδευτισμού, αλλά δεν τους παραδεχόμαστε. Λοιπόν, δεν υπάρχει τίποτα πιο συντηρητικό απ’ αυτό. Για μένα οι ήρωες δεν κατοικούν στα παραμύθια. Κατοικούν στα σπίτια της μοναξιάς, σκυφτοί πάνω από το πρόβλημα και παλεύουν να βρουν μια λύση στο αδιέξοδό τους.

–Κλείνοντας, θέλαμε να μας πεις τι θα έχει την ευκαιρία να παρακολουθήσει ο κόσμος που θα έρθει να σε δει από κοντά στις 29 Ιουνίου στο Πολύκεντρο Ηρακλείου.
Ο κόσμος που θα με τιμήσει με την παρουσία του θα έχει τη δυνατότητα να δει τις προθέσεις του έργου, αλλά κι ένα μεγάλο μέρος από το κείμενο, ειδικά διαμορφωμένο, για ν’ απολαύσει συνολικά το απόσταγμά του. Είναι μια παράσταση που έχω αγαπήσει και την έχω προσέξει ιδιαίτερα, καθώς έχω ολοκληρωτικά την ευθύνη της : υπογράφω την δραματουργική επεξεργασία, την ερμηνευτική απαγγελία, την μουσική επιμέλεια και την παραγωγή!

–Σε ευχαριστούμε, Μάριε!
Εγώ σας ευχαριστώ! Σας περιμένω να ξορκίσουμε τα κακά πνεύματα των καιρών, με καλοσύνη, εντιμότητα και ψυχή!

Μάριος Λεβέντης
«Να απαντάμε στη ζωή με ζωή κι όχι με ατολμία»


ΜΑΙΡΗ ΓΚΙΩΝΗ - ΛΑΡΕΝΤΖΑΚΗ 
PALMOSNEWS.GR • 05/05/2023

«ΠΑΛΜΟΣ»: Σε ποιο περιβάλλον μεγαλώσατε πως ήταν τα παιδικά σας χρόνια;

ΜΑΡΙΟΣ ΛΕΒΕΝΤΗΣ: Μεγάλωσα σ’ ένα περιβάλλον με έμπρακτη αγάπη από τη μητέρα μου και στους δύο ρόλους του γονέα έχοντας φρουρούς τα δυο μου αδέλφια. Γεγονός καθοριστικό για τον σεβασμό, την εκτίμηση απέναντι στην έννοια της βιοπάλης και τον ορισμό της ίδιας της ζωής, γενικότερα. Τα παιδικά μου χρόνια ήταν κατευθείαν ενήλικα. Είχα εξ’ αρχής μια ωριμότητα που με βοήθησε να ξέρω πότε τα φρούτα των ανθρώπινων σχέσεων, χαρακτήρων και συμπεριφορών είναι καλά γινωμένα, πότε είναι άγουρα και πότε είναι σάπια.

«Π»: Τι σας ώθησε στην τέχνη του θεάτρου;

Μ.Λ.: Η ύψιστη σημασία του: να είμαστε ο ένας δίπλα στον άλλο και όχι απέναντι.

 «Π»: Τι είναι για εσάς το θέατρο;

Μ.Λ.: Για αρκετά χρόνια υπερθεμάτιζα σ’ αυτή την ερώτηση. Σήμερα, έχοντας περάσει το μεγαλύτερο μέρος της ζωής μου εκεί, κρατώ απλά την νηφαλιότητα στην ιερή αίσθηση ενός χώρου που ακούγονται ποιήματα, αλλά δεν μαγεύομαι το ίδιο.

«Π»: Ως θεατρικός συγγραφέας έχετε γράψει μέχρι σήμερα έξι θεατρικά έργα. Τι χρόνο σας πήραν;

Μ.Λ.: Από το ’15 που ξεκίνησα επισήμως τη θητεία μου στα γράμματα, παραδίδω σταθερά έναν τίτλο το έτος. Πολλά βγήκαν στο δωδεκάμηνο και άλλα στο εξάμηνο.  Δεν έχει ιδιαίτερη σημασία όμως αυτό γιατί ο χρόνος αυτός επί της ουσίας δεν μετριέται. Μένει, όμως, η πειθαρχία με την οποία τον αντιμετωπίζεις.

«Π»: Το πρόσφατο θεατρικό σας έργο, με τίτλο «Παπιγιόν» (Εκδόσεις Οδός Πανός, 2023) τί πραγματεύεται;

Μ.Λ.: Το «Παπιγιόν» πραγματεύεται τις συμβάσεις ευτυχίας πάνω στις οποίες στήνεται και επενδύεται το εξουθενωτικό  παιχνίδι των σχέσεων, τις δυστυχείς κοινωνικές επιφάσεις που το καλύπτουν και ανοίγει  -επιτέλους- μια μεγάλη συζήτηση για τις παρανοήσεις και τις παραλείψεις που κάνουμε πάνω στον συμβιβασμό να ευχαριστηθούν άλλοι και να δυσαρεστηθούμε εμείς. Τώρα που η ελευθερία απαντά στην καταπίεση, επέλεξα να κάνω έργο αυτή τη ρουφήχτρα που λέγεται «καθημερινότητα» και να κοιτάξω ατρόμητα το αναπόφευκτο δικαίωμα στο λάθος, επισημαίνοντας  ότι το πιο σωστό που μπορούμε να κάνουμε είναι να απαντάμε στη ζωή με ζωή κι όχι με ατολμία.

«Π»: Έχετε γράψει και τρία ποιητικά έργα. Τι περιλαμβάνουν;

Μ.Λ.: Συνολικά και τα τρία μαζί περιλαμβάνουν 280 ποιήματα.

«Π»: Τι είναι η ποίηση;

Μ.Λ.: Η απίστευτη δύναμη των λέξεων που δεν την πιστεύεις μέχρι να διαβάσεις το ποίημα.

«Π»: Τι περιλαμβάνει μέσα της συμπυκνωμένα η ποίηση;

Μ.Λ.: Μικρά καθημερινά θαύματα. Φτάνει να μπορείς να αντέξεις το φως τους.

«Π»: Για την εργογραφία σας έχετε αποσπάσει επαίνους από μελετητές αυτής. Μιλήστε μας για τα συναισθήματά σας. Αυτή η επιβεβαίωση σας ικανοποιεί;

Μ.Λ.: Οπωσδήποτε τα θερμά λόγια μού δίνουν χαρά— πολλώ μάλλον σε μια ψυχρή εποχή. Αν το θεωρούσα όμως επιβεβαίωση, θα αιθεροβατούσα. Ευτυχώς πατάω στη γη με τις ανασφάλειές μου.

 «Π»: Μπορούμε να ζήσουμε χωρίς να κάνουμε όνειρα;

Μ.Λ.: Και να θέλουμε να ζήσουμε χωρίς όνειρα, δεν γίνεται. Το σήμερα αναγκαστικά βλέπει στον ύπνο του το καλύτερο αύριο, διαφορετικά θα είχαμε παραδώσει αιώνες πριν. Ο μοχλός της προσμονής είναι που κινεί τη ζωή.

«Π»: Πιστεύετε ότι η δουλειά και όλοι οι κόποι ανταμείβεται στο τέλος; Έρχεται η χαρά;

Μ.Λ: Έχω πάψει να το πιστεύω. Ζούμε σε μια χώρα που αγαπά την αμοιβή και μισεί την ανταμοιβή. Αν είναι ν’ ανταμείβονται οι άνθρωποι, καλύτερα ν’ ανταμείβονται κατά τη διάρκεια των πεπραγμένων τους. Διότι τί να την κάνεις την χαρά αν είναι να ‘ρχεται στο τέλος;  Πότε να προλάβεις να χαρείς τους κόπους; Όταν δεν υπάρχουν πια;

«Π»: Πως αντιλαμβάνεστε την πορεία σας;

Μ.Λ. Πώς αλλιώς; Ως πορεία με αρχή, μέση και τέλος.

«Π»: Τι μας προσφέρει το θέατρο;

Μ.Λ. Όταν έχει όρεξη μας προσφέρει ουσιαστικούς θριάμβους αλεσμένους σε τροφή για την ψυχή μας. Όταν όμως δεν έχει, μας προσφέρει από εύκολο θέαμα, μέχρι τον κακό εαυτό του. Ανάλογα πως το διαχειρίζονται και πως το μεταχειρίζονται οι άνθρωποι που είναι πίσω απ’ αυτό, γύρω απ’ αυτό, αλλά κυρίως μέσα σ’ αυτό.

 «Π»: Μπορείτε να μας μιλήσετε για τις συνθήκες που επικρατούν στο χώρο της εργασίας του θεάτρου;

Μ.Λ.: Θα ήταν προτιμότερο να ρωτήσετε ηθοποιούς ή παραγωγούς. Αυτό που μπορώ να  επισημάνω από το μετερίζι μου, είναι ότι το θέατρο δεν αντιμετωπίζεται ως χώρος εργασίας. Ορκίστηκα στην επιστήμη ενός χώρου που δεν αναγνωρίζεται ως επιστήμη, δεν αναγνωρίζει την κριτική ως αντικείμενο μελέτης μιας παράστασης, δεν ανεβάζει φρέσκα έργα μα και το ίδιο το είδος δεν αντιμετωπίζεται πια ως τέχνη. Το θέατρο έχει πλέον  αποβεί μαγαζί με συγκεκριμένες κάστες, σε συγκεκριμένα πόστα και συγκεκριμένα προϊόντα.  Υπάρχει πολλή ασέβεια, εμφύλια διάθεση, καλλιτεχνικός ρατσισμός και υπονόμευση της ίδιας της έννοιας του θεάτρου που δεν με αφορά να την ανταγωνιστώ, ούτε όμως και να την συναγωνιστώ.

«Π»: Το θέατρο είναι πανάρχαιο και παραμένει αλώβητο στον διάβα των αιώνων. Τι το τροφοδοτεί;

Μ.Λ.: Το τροφοδοτεί η ανθρώπινη επαφή — όταν δεν αλλοτριώνεται. Τα τελευταία χρόνια έδειξαν το λαβωμένο θέατρο, όχι το αλώβητο. Αλλάζει και το θέατρο όπως 
αλλάζουν οι εποχές, οι άνθρωποι και οι ανάγκες τους. Κανείς και τίποτα δε γλιτώνει από τη φθορά κι επιτρέψτε μου να πω ότι αυτή είναι η γοητεία και για τις μεγάλες αποφάσεις και για τις μεγάλες αλλαγές.

«Π»: Οι απανωτές κρίσεις που βιώσαμε –βιώνουμε, ποια κατάσταση δημιούργησαν στο θέατρο; Έγινε επανεκκίνηση μετά την άρση απαγορεύσεων λόγω της πανδημίας του κορονοιού, φέτος;
Μ.Λ.: Οι απανωτές κρίσεις που βιώνουμε δημιούργησαν μια χαοτική κατάσταση γιατί έβγαλαν στην επιφάνεια την ανθρωποφαγία σε αφθονία. Σε σχέση με το χώρο, ανέλυσα επαρκώς τη θέση μου παραπάνω. Ωστόσο, ελπίζω να είναι σαφές ότι δεν κάνω εγώ ταμείο στο θέατρο για να ξέρω τι είδους επανεκκίνηση έγινε. Εγώ το υπηρετώ ως είδος γραφής και μόνο.

«Π»: Τι σας θυμώνει;
Μ.Λ.: Με θυμώνει η ευνοιοκρατία, η αναξιοκρατία, το ρουσφέτι, η παντελής έλλειψη παιδείας, ευαισθησίας και η ανεκτικότητα με την οποία τα δεχόμαστε.

«ΠΑΛΜΟΣ»: Η συμπεριφορά μας απέναντι στον πλανήτη που μας οδηγεί; Τι πιστεύετε ότι μας περιμένει στο μέλλον;
Μ.Λ.: Η συμπεριφορά μας απέναντι στον πλανήτη μας οδηγεί στην αναπόφευκτη σύγκρουση μαζί του. Ευελπιστώ να μην είναι μοιραία. Δεν είμαι μάντης που έχει κατακτήσει τα μελλούμενα. Παρόλα αυτά, αν δώσουμε ραντεβού με το καλό, μας περιμένει καλό. Αν όχι, τότε απλώς επισπεύδουμε την σύγκρουση εις γνώσιν μας.

Μάριος Λεβέντης:
 «Καλά τα προφίλ, αλλά μήπως να κοιτάξουμε τί γίνεται και με το ανφάς της ψυχής μας;»


ΚΩΣΤΑΣ ΚΟΥΛΗΣ
KEYSMASH.GR • 21/12/2022

Ο Μάριος Λεβέντης έχει φτάσει πλέον στο ιδανικό σημείο ενός αναγνωρισμένου καλλιτέχνη: δεν χρειάζεται συστάσεις. Απλώς υποκλίνεσαι μπροστά στο χάρισμα, το ήθος και την καλλιτεχνική του συνέπεια. Τα βιβλία του αποτελούν κόσμημα για κάθε βιβλιοθήκη! Έχει κατακτήσει την εκτίμηση του κοινού και τον σεβασμό των κριτικών, ενώ διακρίνεται ήδη ως ο νέος μεγάλος του πολιτιστικού στερεώματος!
Με αφορμή το όγδοο βιβλίο του «Κρουασάν», που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Οδός Πανός, ο γνωστός συγγραφέας συζητά μαζί μας για τον ανθρωπισμό, τις καλές πράξεις, το μεγαλείο της τέχνης, τη σημερινή κοινωνία και την εικονική πραγματικότητα.

Μιλήστε μας για το πρόσφατο θεατρικό σας έργο «Κρουασάν», που γεύτηκε φέτος το κοινό από εσάς.
Το έργο μιλάει για τη δοκιμασία της πραγματικής στέρησης αγαθών σ’ έναν κόσμο που πεινάει κυριολεκτικά, την ίδια ώρα που ένα πολύ μεγάλο μέρος του πληθυσμού χορταίνει εις βάρος των αδυνάτων. Είναι ένα έργο που βάζει στο στόχαστρο την ανθρώπινη κουταμάρα και την άπληστη αποβλάκωση για να την μετατρέψει σε φιλαλληλία. Οι αληθινά καλές πράξεις δεν έχουν σκοπιμότητα, αλλά την ανωτερότητα μιας προσφοράς που ξεκινάει πάντα από την αγάπη για τον άνθρωπο.

Μπορεί ένα ανθρωπιστικό έργο να μας αλλάξει τη ζωή;
Αν δεν το θέλουμε πραγματικά, όχι. Ένα έργο που θέτει τον ανθρωπισμό στο επίκεντρο, μας φέρνει, θέλοντας και μη, αντιμέτωπους με τις παραλήψεις μας. Πρόκειται για μια σειρά αξιών που εξετάζονται, επαναδιατυπώνονται, υπενθυμίζονται και μόνο αν έχουμε τη διάθεση ξαναγεννιούνται.

Πιστεύετε ότι διαβάζει το ελληνικό κοινό;

Πιστεύω ότι δεν είμαι αρμόδιος γι’ αυτή τη διαπίστωση. Το κοινό είναι ελεύθερο να αποφασίσει τι το εκφράζει καλύτερα. Υπάρχει κοινό που ακολουθεί, κοινό που ανακαλύπτει και κοινό που απορρίπτει. Ακόμα και το κοινό που απορρίπτει, οφείλω να το πείσω με το έργο μου και μόνο. Μην ξεχνάμε ότι η τέχνη οφείλει να κατακτά το ευρύ κοινό. Το ευρύ κοινό δεν συνδέεται πάντα με το εμπορικό, όπως πολλοί καταδικάζουν, αλλά με το ποσοτικό. Δηλαδή με περισσότερους κοινωνούς στα μεγάλα νοήματα.

Ποιο θα λέγατε ότι είναι το μεγαλείο της τέχνης;
Το γεγονός ότι δεν μας λέει πως να ζήσουμε, αλλά απλώς να ζήσουμε.

Ο καθωσπρεπισμός είναι ένα από τα βασικά θέματα που θίγει το έργο σας.
Είναι ένα από τα βασικά θέματα που θίγω στο έργο μου, όπως λέτε, αλλά είναι και μόνιμο θέμα της κοινωνίας μας. Έχουμε την αίσθηση ότι το να δείχνουμε ευπρέπεια, αναπληρώνει αυτόματα την αξιοπρέπεια ή την ευαισθησία που μας λείπει. Βεβαίως, μαζί με τους άλλους, κοροϊδεύουμε και τους εαυτούς μας.

Μας απαλλάσσει, αλήθεια, τόσο πολύ το εικονικό από το πραγματικό;
Δεν μας απαλλάσσει, μας ισχυροποιεί. Ηχηρό παράδειγμα ο πολιτισμός της εικόνας που ζούμε. Μετράμε τους ανθρώπους σε followers και τα γούστα κάθε λογής σε like. Είναι ανακουφιστικό ένα κουμπί, ένα κλικ, αλλά όχι ένα ανθρώπινο βλέμμα. Σήμερα μπορείς να είσαι σούπερ επιτυχημένος, αρκεί να έχεις ένα καλό προφίλ στα κοινωνικά δίκτυα. Καλά τα προφίλ, αλλά μήπως να κοιτάξουμε τι γίνεται και με το ανφάς της ψυχής μας;

Υπάρχει κάτι που σας λυπεί μέσα σε όλο αυτό;
Με λυπεί η αδυναμία μας να συνυπάρξουμε με τον άλλο. Που μπορεί να είναι συγγενής, φίλος ή συνεργάτης μας. Υστερούμε δηλαδή στο να επικοινωνήσουμε με το άμεσα δικό μας περιβάλλον. Εκτός από στενάχωρο, είναι και αποκαλυπτικά τρομακτικό.

Δεν μπορεί να διορθωθεί η επικοινωνία μεταξύ μας;
Είναι δύσκολο να διορθωθεί όταν η διαρκής δικαιολογία προηγείται της αυτοκριτικής. Πλέον ακόμα κι αν δεν έχουμε λόγο να οργιστούμε με τον άλλο, θα τον εφεύρουμε μόνο και μόνο για να ισχύσει η παρεξήγηση.

Αν μπορούσατε ν’ αλλάξετε κάτι στον κόσμο, τι θα ήταν αυτό;
Τη μανία να κρίνουμε και να συγκρίνουμε τα πάντα. Η κριτική στους άλλους πάει πίσω τον ίδιο τον άνθρωπο ενώ η σύγκριση πάει πίσω την τέχνη.

Πώς εξηγείτε ότι δεν υπάρχει πια καλή είδηση;
Και να υπάρχει καλή είδηση, θάβεται. Είμαι πεπεισμένος ότι είναι συστημική και συστηματική αυτή η απόκρυψη. Ακόμα και να συμβεί κάτι καλό, δεν το μοιραζόμαστε πια. Πάει καιρός που ενοχοποίησαν την χαρά των ανθρώπων και προκαθόρισαν τη θλίψη τους. Ένας καταθλιπτικός λαός διεκδικεί λιγότερο και βυθίζεται περισσότερο. Ένας χαρούμενος λαός δεν πλανεύεται εύκολα. Διεκδικεί το δικαίωμά του να ζει ως πολίτης με υποχρεώσεις αλλά και δικαιώματα.

Μια ευχή για τα Χριστούγεννα και το νέο έτος που έρχεται;
Εύχομαι μαζί με τη Γέννηση του Χριστού, να ξαναγεννηθεί η πίστη μας στον Ζωοδότη, η καθαρόαιμη εμπιστοσύνη στον άνθρωπο, η υγεία σε όλο τον κόσμο και το νέο έτος να ξυπνήσει πάλι τα κίνητρά μας. Αγάπη παντού και πάντα!


Μάριος Λεβέντης: 
«Έρωτας για μένα είναι η τρυφερότητα εν κινήσει»

POLISFREEPRESS.GR • 02/12/2022

Κάθε του απάντηση τροφή για σκέψη. Κάθε του έργο γεγονός και κάθε του συνέντευξη αληθινή πρόκληση για έναν δημοσιογράφο! Καθόλου τυχαίο αφού η καθηλωτική φυσιογνωμία του υπέροχου Μάριου Λεβέντη διακρίνεται από ευγένεια, φυσική σοφία αλλά και αφοπλιστική ευθύτητα που εντυπωσιάζει και δημιουργεί κάθε φορά το έδαφος για μια ουσιαστική συζήτηση. Τα έργα του ξεχωρίζουν ανάμεσα στην πληθώρα χιλιάδων τίτλων, τόσο για την πλέον αναγνωρίσιμη γραφή του, όσο και για την ανθρωπιστική ευαισθησία που τα συνοδεύει. Πρόκειται για το μεγάλο αστέρι του πνεύματος που με τα νοήματά του φωτίζει ολόκληρους κόσμους, αναδεικνύει συμπεριφορές, νοοτροπίες και προτείνει πάντα την αγάπη για τη ζωή. Κι αν φαίνεται δύσκολο να δικαιολογηθεί ο ένθερμος πρόλογός μας, ίσως μας δικαιολογήσει η πλούσια και συνεχής προσφορά του στα καλλιτεχνικά πεπραγμένα.
Με αφορμή το πρόσφατο θεατρικό του έργο «Κρουασάν» που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Οδός Πανός, ο αναγνωρισμένος συγγραφέας και θεατρολόγος απαντά στις ερωτήσεις του περιοδικού μας και καταθέτει μια ενδιαφέρουσα συνέντευξη για όλα όσα μας απασχολούν.


Κύριε Λεβέντη, καλωσορίσατε.

Καλώς σας συναντώ και πάλι! Ευχαριστώ πολύ για την προσέγγιση και την φιλοξενία.

Φέτος ανανεώσατε το συγγραφικό σας ραντεβού με το «Κρουασάν» που κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Οδός Πανός. Μιλήστε μας λίγο για το έργο και την αίσθηση που σας άφησε η δημιουργία του. Το Κρουασάν ξεγυμνώνει πολλών ειδών καθωσπρεπισμού μαζεμένα. Αυτή η μαζική κατάρρευση κάνει ένα σχόλιο για την αλληλεγγύη που τελικά παραλείπουμε συνειδητά, αλλά και για τον άνθρωπο που διαρκώς εκπίπτει.
Το αγάπησα πολύ αυτό το έργο γιατί είδα πόσο παραγωγικό μπορεί να γίνει το ανέφικτο. Να κάνεις δηλαδή κάτι άψυχο, έμψυχο ή κάτι ανύπαρκτο, υπαρκτό. Κάτι εντελώς παράλογο, που στη σκηνική μεταφορά φαίνεται απολύτως λογικό. Αυτό είναι το θέατρο: μια αιώνια πίστη στο υπερβατικό ότι το ερπετό μπορεί να γίνει άγγελος και να πετάξει.

Εσείς πιστεύετε στην αλληλεγγύη; Και πιστεύω και την εκφράζω. Άλλο τόσο βέβαια την αναζητώ και ο ίδιος. Γιατί θα έπρεπε να επαληθεύεται με πράξεις και όχι με λόγια του αέρα.

Γιατί επιλέγουμε «λόγια του αέρα» όπως επισημαίνετε; Γιατί δεν δεσμεύουν κανέναν στο να είναι τίμιος. Τα περισσότερα που συμβαίνουν γύρω μας αυτή τη στιγμή είναι θύματα σφοδρής αερολογίας. Από πολιτικές πρακτικές και θητείες υποσχέσεων μέχρι την άσπρη μέρα που προσδοκά το κατράμι της κοινωνίας μας.

Φαίνεται ότι πρεσβεύετε μια τέχνη με χαρακτηριστικό γνώρισμα. Πολύ σωστή η παρατήρησή σας. Σε όλα τα είδη που εκπροσωπώ, υπάρχει μια αναβλύζουσα θεατρικότητα. Ακόμα και στα δοκίμια ή τα ποιήματά μου. Δεν έχω απατήσει την καλλιτεχνική μου αφήγηση. Άλλωστε ήταν εξ’ αρχής πολύ συγκεκριμένη. Θέατρο λόγιο, θέατρο θέσης απέναντι σε κοινωνικά ζητήματα που όμως εμπεριέχουν τα προσωπικά μας αδιέξοδα και τα ηθικά μας αντανακλαστικά ανάλογα τις υπαρξιακές αναζητήσεις της εποχής.

Μας είπατε για θέατρο σαν είδος γραφής. Για το θέατρο σαν χώρο τέχνης, τι συμπεραίνετε σήμερα; Ο θεατρικός χώρος έχει εμφανώς απορρυθμιστεί. Βρίσκεται σε ψύχρανση, σε σύγχυση και αναζήτηση ταυτότητας. Ομολογώ ότι και ο δικός μου θαυμασμός έχει ατονήσει. Το θεωρώ υγειές όμως. Όλες οι μεγάλες αγάπες περνάνε κρίσεις. Καλό είναι να επανατοποθετείται και η γοητεία μας που και που.

Τι σας έχει απογοητεύσει στο θέατρο και την υποκριτική γενικότερα; Το θέατρο λειτουργεί πια με αγορασμένο κοινό. Οι «προσκλήσεις» είναι πολύ περισσότερες από τις προκλήσεις του. Ύστερα δεν είναι φρέσκο και γόνιμο δραματουργικά. Επαναλαμβάνεται μονίμως σε έργα, που ακόμη κι αυτά υποβιβάζονται μπροστά στα εύσημα μιας πρωτοποριακής σκηνοθεσίας.
Θέλει τόλμη – κυρίως από τους θεατρικούς επιχειρηματίες– να συστήσουν μια νέα θεατρική βιβλιοθήκη νεοελληνικού έργου. Η βάση του θεάτρου είναι η λογοτεχνική του αξία. Έχουμε την ωραιότερη γλώσσα στον κόσμο και τείνει να καταργηθεί εντελώς το νοηματικό περιεχόμενο σ’ ένα είδος που πρώτα απ’ όλα στηρίζεται στο λόγο. Τώρα το γεγονός ότι υποκριτική γενικότερα δεν έχει «δελτίο εισόδου» είναι εξοργιστικό. Εννοείται πως δεν εγκρίνω το μπάσιμο ακατάρτιστων ανθρώπων ούτε και τις μεταγραφές έτοιμου ονοματεπώνυμου από άλλους χώρους. Υπάρχουν χιλιάδες άνεργοι ηθοποιοί, παιδιά που έσταξαν αίμα στα πατώματα και τα θρανία των σχολών και δεν έχουν την ευκαιρία να εργαστούν γιατί ο ρόλος κρατείται σφιχτά από τους τυχερούς που μάλιστα δεν είναι και του επαγγέλματος! Δεν είναι ευκαιριακή πασαρέλα η υποκριτική για να επιδεικνύονται όσοι επιδεικνύονται. Η ασέβεια δεν γοήτευσε ποτέ κανέναν.

Ήσασταν πάντα ανοιχτός απέναντι σε κοινωνικές ανησυχίες; Αυτό είναι, νομίζω, αποτέλεσμα συνείδησης. Δεν κλείνω ποτέ τα μάτια μου στην πραγματικότητα. Κοιμάμαι ελάχιστα, βρίσκομαι σε ιδιοσυγκρασιακή επιφυλακή. Έχω διαρκώς ενεργές τις προσλαμβάνουσές μου. Στην κοινωνική ανησυχία επιθυμώ να είμαι ανθρώπινος. Ιδίως από τη στιγμή που παράγω νοήματα για να την παρηγορήσω.

Δείχνετε έτοιμος μπροστά στο απρόοπτο. Υπάρχει κάτι που σας τρομάζει πραγματικά; Η «αρρώστια» του μέλλοντος. Η απρόβλεπτη συνθήκη που μας περιμένει παρακάτω. Τώρα που άνοιξε η «πλατφόρμα» των πανδημιών, γίναμε συνδρομητές άμεσης προδιάθεσης. Φιλάσθενοι οργανισμοί με κακή ψυχολογία. Το χειρότερο όμως είναι ότι μαζί με τους οργανισμούς έγινε φιλάσθενο και το μυαλό μας.

Ποιο πιστεύετε ότι ήταν το κέρδος της πανδημίας; Αν κάτι μπορώ να ξεχωρίσω ως καθαρό κέρδος είναι ότι τέθηκε το αίτημα μεγαλύτερης αξιοπρέπειας μεταξύ των ανθρώπων. Το μεταπανδημικό σοκ εκφράστηκε με διεκδίκηση σεβασμού και ορίων. Να σεβόμαστε την περιοχή του άλλου χωρίς να επιβάλλουμε την πατημασιά μας. Πλέον έχουν μπει κόκκινες γραμμές. Κι εγώ το εκτιμώ. Γιατί σέβομαι τον διπλανό μου.

Που αποδίδετε τη βία των ημερών; Στην ανικανότητα ορισμένων να τιμήσουν το βίο τους. Γιατί όταν κάποιος είναι ανίκανος να τιμήσει τον βίο του, παράγει βία. Η ζωή είναι δώρο. Δεν είναι ούτε κακοποίηση, ούτε έγκλημα. Αλλά ο σεβασμός στην ύπαρξη δεν διδάσκεται. Δυστυχώς.

Είμαστε έτοιμοι για το «σενάριο» των εκλογών; Για μένα τη δεδομένη στιγμή δεν υπάρχουν πολιτικές πλευρές, ούτε καν πολιτικά χρώματα. Και θα εξηγήσω γιατί το λέω: Το ζήτημα δεν είναι να συγκρουστεί άλλη μια φορά το ουράνιο τόξο των μεγάλων κομμάτων, αλλά να βρεθεί επιτέλους ένας πολιτικός που ν’ αγαπάει τη χώρα και την αλήθεια περισσότερο απ’ την ηγεσία και τα πανηγύρια που τάζει στους ψηφοφόρους του.

Πως θα ορίζατε την αγάπη; Η αγάπη είναι η Μάνα μας. Είναι η αδιαπραγμάτευτη ανάγκη να νοιώθουμε πάντα παιδιά. Η αγάπη μάς γυρίζει στο μάρσιπο. Προϋποθέτει δηλαδή κάποιον να μας κρατάει αγκαλιά, να μας προσέχει και να μας συντρέχει. Γι’ αυτό και όσο μεγαλώνουμε επιθυμούμε να αγαπάμε και να αγαπιόμαστε περισσότερο. Μόνο όταν αγαπάς, θυσιάζεσαι.

Πως θα χαρακτηρίζατε τον έρωτα ως συναίσθημα; Ως την ωραιότερη δικαιολογία της καρδιάς για το μαραθώνιο των χτύπων της.

Ενώ τον έρωτα ως πράξη; Τρυφερότητα εν κινήσει.

Πως θα χαρακτηρίζατε τη θλίψη; Ως τα απαραίτητα διόδια προς την αυτογνωσία.

Πως ορίζετε την υποκρισία; Κοιτάζω γύρω μου.

Τι είναι για εσάς η μνήμη; Διπολική. Γιατί είναι φορές που είναι πολύ ευχάριστη και άλλες που γίνεται πολύ δυσάρεστη.

Τι είναι για εσάς η τέχνη; Το κόλπο να καλμάρεις την μετριότητα που μονίμως περισσεύει.

Τι σημαίνει για εσάς πολιτισμός; Το δικαίωμα στο λάθος χωρίς να το κρίνει η επιτροπή της γειτονιάς που κρύβουμε επιμελώς μέσα μας.

Τι είναι για εσάς ισότητα; Να μην μας παραξενεύει που δεν μοιάζουμε.

Τι σημαίνει για εσάς η εξουσία; Η διορισμένη σήψη που παίρνει πολύ σοβαρά τον εαυτό της.

Τι είναι για εσάς η προδοσία; Ένα θλιβερό καθιερωμένο από αυτούς που δεν το περιμένεις. Τα δέντρα είναι όλα στα δάση, αλλά συμβολική μετάνοια μηδέν.

Τι είναι για εσάς οι γυναίκες; Οι ομορφότερες λέξεις και οι μεγαλύτερες αξίες του κόσμου κεντημένες σε πρόσωπα με θηλυκά ονόματα.

Τι είναι για εσάς ο θάνατος; Ένα σκοτεινό πάρτι που θα ξαναδώ όσους δεν χόρτασα με την ψυχή μου.

Τι μπορεί να μας κάνει καλύτερους; Η προσευχή.

Που θα λέγατε ένα μεγάλο «ευχαριστώ;» Στο Θεό, στη Μάνα μου και στ’ αδέλφια μου.


Μάριος Λεβέντης:
«Υπάρχει μεγαλύτερη τέχνη απ’ τον επιούσιο που παλεύει να κατακτηθεί;»



ΜΑΡΙΛΕΝΑ ΘΕΟΔΩΡΑΚΟΥ 
THEATERMAG.GR • 04/08/2022

Είναι θεατρικός συγγραφέας, ποιητής και δοκιμιογράφος, ο οποίος παρουσίασε την πρώτη του συγγραφική δουλειά σε ηλικία 18 ετών και έκτοτε έχει εκδώσει οκτώ τίτλους. Ο Μάριος Λεβέντης, μιλάει στο theatermag για το πρόσφατο θεατρικό του έργο με τίτλο «Κρουασάν», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις οδός Πανός, για το θέατρο στην Ελλάδα, καθώς και για την άνθιση της μυθοπλασίας στην τηλεόραση με τη συμμετοχή των θεατρικών ηθοποιών.


Πώς ξεκίνησε η ενασχόλησή σας με τη συγγραφή;

Δεν πρόλαβα ποτέ να το αναλύσω. Έγραψα πολύ από νωρίς και εργάζομαι στο δημόσιο λόγο από τα 18 μου χρόνια ασταμάτητα. Είχα την ευλογία να κάνω ρεπερτόριο έργων και να οδηγηθώ μοιραία στην ταπεινότητα των ίδιων των νοημάτων μου. Είναι, λοιπόν, πολύ περισσότερες οι ευθύνες από τις αναλύσεις. Το βέβαιο είναι, πως όλα ξεκίνησαν από το θέατρο που δεν μου έκανε ποτέ οντισιόν αμφιβολιών, αλλά με κράτησε κοντά του. Η σχέση με την τέχνη δεν είναι μονήρης, είναι αμφίδρομη. Αλλιώς την χρησιμοποιείς, δεν την εμπλουτίζεις. Κι αυτό είναι το μόνο που μας διαφοροποιεί από το πρόσκαιρο.

«Κρουασάν». Τι σημαίνει ο τίτλος του νέου σας θεατρικού έργου;


Ήθελα να μιλήσω για το θνητό, το φθαρτό, το αναλώσιμο, για το συσκευασμένο, για το «προσδόκιμο» που έχει ημερομηνία λήξης. Όπως ακριβώς το δώρο της ζωής.






Ποια είναι τα θέματα του «Κρουασάν»;

Το έργο μιλάει για την φτώχεια, τη στέρηση που εξαπλώνεται σαν μόνιμος ιός του μετεωρισμού μας. Την καθολική φτώχεια, την ένδεια. Την πνευματική, την συναισθηματική και την υλική. Για την μάστιγα της ευνοιοκρατίας που καταξιώνει τους σοβαροφανείς της ραστώνης σε καριερίστες, ενώ η εντιμότητα περιπλανιέται μόνη αναζητώντας το άστρο της. Μιλάει για την εκούσια και την ακούσια απόρριψη, σ’ έναν κόσμο με επιλεκτική αποδοχή και παραδέχεται τον κοινό κρυφό μας φόβο: την εγκατάλειψη.


Είστε αρκετά νέος και εργάζεστε επαγγελματικά στο χώρο των τεχνών εδώ και κάποια χρόνια. Ποια είναι η αντιμετώπιση που είχατε ως νέος συγγραφέας;

Η «αντιμετώπιση» των άλλων ξεκινάει πάντα από το πως αντιμετωπίζουμε εμείς οι ίδιοι τις υποστάσεις μας. Ήξερα ότι εισέρχομαι σ’ έναν χώρο ακατάσχετου πληθωρισμού, που όλοι δηλώνουν τρανοί και σπουδαίοι, αλλά το ευτύχημα ήταν ότι εμένα με προσκάλεσαν οι εκδότες. Δεν τους κάλεσα εγώ. Αντιμετώπισα τα έργα μου ως παραγωγές. Με συνέπεια. Τους έδωσα άμυνες, σεβασμό, ειλικρίνεια, τροφή, νόημα, μηνύματα.
Βγήκα σε πολύ μεγάλες κοινωνικές κρίσεις, τις οποίες όφειλε να διαχειριστεί η καλλιτεχνική μου αποστολή και όχι να τις αγνοήσει. Να μπορέσει να σταθεί στον κόσμο, στις ανάγκες του, στις πληγές του, στις αλλαγές του, στα διλλήματά του. Δεν υπάρχει μεγαλύτερη κρίση από την ίδια την πραγματικότητα. Και η πραγματικότητα είναι σκληρή, χωρίς ποτέ να είναι παρωχημένη. Είναι πάντα μπροστά μας. Έχω πια την βεβαιότητα πως δεν έχει βαρύνουσα σημασία μια προσωπική, αλλά μια κοινωνική επιτυχία μέσα από ένα έργο.






Τι θα συμβουλεύατε τους συναδέλφους σας;


Δεν ξέρω αν η εγωλατρία που διακρίνει τον χώρο μας, έχει ανάγκη τις δικές μου συμβουλές. Σε κάθε περίπτωση όμως, αν θεωρούν χρήσιμη τη συμβουλή μου, θα τους έλεγα ν’ απορρίψουν την εύκολη διασημότητα και να προτιμήσουν τη διάρκεια. Έτσι κι αλλιώς, αυτή μας αποκαλύπτει όλους.


Δραστηριοποιήστε και ως κριτικός θεάτρου. Πώς αντιλαμβάνεστε εσείς την κριτική μιας παράστασης;


Η κριτική, χρήσιμη ή όχι για κάποιους, δεν παύει να είναι μέρος της θεατρικής διαδικασίας έστω κι αν αφορά το «μετά» του παραστάσιμου γεγονότος. Στόχος της δεν είναι ούτε η κολακεία, ούτε η διαπόμπευση μιας παράστασης. Είναι η γενικότερη βελτίωση του θεάτρου, μέσα από μια ευγενική τεκμηρίωση, εμπεριστατωμένη ευαισθησία και πραγματική γνώση του αντικειμένου.


Πώς κρίνετε το γεγονός ότι το θέατρο «εκπέμπει σήμα» και μέσω της τηλεόρασης; Παρατηρούμε άνθιση της μυθοπλασίας και πολλά παραδείγματα με θεατρικούς ηθοποιούς.

Στην τηλεόραση με ενδιαφέρει το κομμάτι της μυθοπλασίας, γιατί σχετίζεται με την υποκριτική και την αξία της. Το γεγονός ότι στελεχώνεται από περισσότερους ανθρώπους του θεάτρου –πρώτα απ’ όλα συμφέρει το ίδιο το θέατρο– την ενδυναμώνει, την αναδεικνύει ποιοτικά και την βοηθάει, όπως άλλωστε και η ίδια η τηλεόραση βοηθά και εξελίσσει τον ηθοποιό.

Ας πούμε πολύ ειλικρινά, ότι πάντα έκανε μια σύσταση της παραγωγής και της υποκριτικής δυναμικής που διαθέτουμε. Ούτε καινούργιο είναι, ούτε κατακριτέο. Απλώς, τώρα που υποχώρησαν τα ευτελή προγράμματα που κάλυπταν τις ζώνες των καναλιών, δείχνει σπουδαιότερο, ακριβώς γιατί καταλήγει δημιουργικό. Μην την υποτιμούμε. Καλώς ή κακώς, φαίνεται πως η τηλεόραση ανοίγει πλέον μια νέα δεξαμενή επικοινωνίας με τον κόσμο του θεάτρου κι έχει αποδείξει ότι αν θέλει, μπορεί να γίνει αξιοπρεπής νησίδα καλλιτεχνικής δημιουργίας.

Οπωσδήποτε η καταξίωση και η μαγεία είναι και θα είναι πάντα στην σκηνή. Δεν θεατρίζονται όμως όλοι. Και σε μια εκτεταμένη ανάγνωση του φαινομένου που συζητάμε: γιατί να μην εκτιμάμε και τις εγχώριες τηλεοπτικές παραγωγές μας; Ζουν κι από ‘κει οικογένειες και συντροφεύουν όλα τα νοικοκυριά, δωρεάν. Και μάλιστα, την ίδια στιγμή που το θέατρο αποβαίνει πολυτέλεια για τον μέσο εργαζόμενο με τις τιμές των εισιτηρίων του στα ύψη.


Ποια είναι η εικόνα που έχετε για το θέατρο στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια, ως συγγραφέας και επιστήμονας του θεάτρου;

Το μόνιμο ζητούμενο του θεάτρου είναι η ανανέωση. Το θέμα είναι ότι δεν προσπαθεί να αντιμετωπίσει στο ελάχιστο τον συντηρητισμό του, αλλά αντίθετα επενδύει διαρκώς σ’ αυτόν. Αντιμετωπίζουμε τεράστιο πρόβλημα με τις «σκηνοθετικές απόψεις” που παρεισφρέουν, αλλά και στο ρεπερτόριο το οποίο είναι κάκιστα επανειλημμένο. Έχουμε υποχρεωτική ανάγκη νέα έργα –κυρίως νεοελληνικά– να μιλάνε τη γλώσσα μας, την εθνική μας ιδιοσυγκρασία και το πιο σημαντικό: την σημερινή εποχή μας. Και υπάρχουν παρά πολλά, αλλά δεν τα διαλέγουν γιατί φοβούνται το ταμείο.

Κι ύστερα, έχουμε μια τάση να μαλώνουμε το θέατρο, ενώ κι αυτό το καθορίζουν συγκεκριμένες κλίκες. Δεν ευθύνεται η επαρχία, επί παραδείγματι, που το στερείται, γιατί για να πάει ο κόσμος στο θέατρο, πρέπει να έχει και θέατρο. Το Εθνικό Θέατρο, θα μπορούσε να ήταν πράγματι εθνικό κι όχι αθηναϊκό. Θα μπορούσαν να δημιουργηθούν φεστιβάλ ανεύρεσης νέων έργων, συγγραφέων και ηθοποιών σε όλη την Ελλάδα, να αναπτυχθούν κλιμάκια χειμερινών περιοδευόντων θιάσων, ώστε να φτάσουμε σ’ ένα επίπεδο να έχουμε έναν ικανό θεσμό στο θέατρο χειμώνα-καλοκαίρι και να μην καυχιόμαστε μόνο για την Επίδαυρο στα θερινά της.

Το υπουργείο Πολιτισμού, θα μπορούσε να ήταν πράγματι πολιτισμού κι όχι κέντρο εξυπηρέτησης επιχορηγήσεων και άστοχων δηλώσεων. Αφήνουμε, όμως, τα πάντα στην ουτοπία τους και είμαστε επαναπαυμένοι. Αν δρούσαμε με αγάπη προς το καλύτερο αποτέλεσμα, θα τολμούσαμε να εξάγουμε και στο εξωτερικό την πνευματικότητά μας και δεν θα χαλούσαμε τον κόσμο με χίλιες παραστάσεις τη σεζόν κι αυτές πάλι στην Πρωτεύουσα. Κατανοητή η πικρή αλήθεια ότι και το θέατρο είναι μαγαζί. Θα πρέπει όμως να επανεξετάσει το βαρόμετρό του. Τι είναι περισσότερο, τελικά; Τέχνη ή επιχείρηση;

Πώς κρίνετε την σημερινή ελληνική πραγματικότητα;

Η ελληνική πραγματικότητα είναι τουλάχιστον εχθρική απέναντι στο λαό της. Αναρωτιέμαι: Τι νόημα έχει να μιλάμε για τέχνη, όταν η φτώχεια, οι λογαριασμοί και τα χρέη μαστίζουν την καθημερινότητά μας; Υπάρχει μεγαλύτερη τέχνη απ’ τον επιούσιο που παλεύει να κατακτηθεί; Τόσοι άνεργοι, άστεγοι, άρρωστοι, τόσοι εγγράμματοι αδιόριστοι, παιδιά με εφόδια και νέοι στο χάος, τόσες μονογονεϊκές οικογένειες, τόσα πελαγωμένα σπίτια…

Όλοι δοκιμαζόμενοι πολίτες, επί ξύλου κρεμάμενοι. Και η πολιτεία; Το έργο της να σταθεί στο σύνολο και όχι μόνο στους ψηφοφόρους της; Η γενναία απόφαση για το ταλαιπωρημένο «κοινό καλό»; Η ηθική, η οικονομική συνδρομή του ανθρώπινου λαϊκού ενδιαφέροντος; Πού είναι; Προφανώς θα συμπεριλαμβάνονται στους μακροσκελείς λόγους της επόμενης εκλογικής περιόδου και δεν θα τα δούμε ποτέ επί το έργον. Η Ελλάδα ήταν πάντα πολυλογού. Η εξευγενισμένη χώρα των λογυδρίων. Κι αυτή την ευφράδειά της, την πληρώνουμε πάντα απ’ τα δεδουλευμένα μας.


Μάριος Λεβέντης
«Ο φόβος όσο αφόρητος κι αν είναι, μας ωριμάζει»


ΤΑΣΟΣ ΝΤΕΡΤΙΛΗΣ
GRAND MAGAZINE.GR • 23/04/2022

Θεατρικός Συγγραφέας, Ποιητής και Δοκιμιογράφος. Πολλές και σπάνιες αρετές και καλλιτεχνικές ιδιότητες για ένα 25χρονο νέο σήμερα, όμως ο Μάριος Λεβέντης ξέρει πώς να τιμά και να λαμπρύνει τον Λόγο, όπως φαίνεται και από τη συνέντευξη που μας παραχώρησε με την ευκαιρία της κυκλοφορίας του νέου του θεατρικού έργου «Φοβισμένη Επαρχία» (Εκδόσεις Οδός Πανός).

Πόσο ποτισμένη από φόβο είναι τελικά η Επαρχία;
Ίσως περισσότερο από όσο αντέχει η "Πρωτεύουσα" των πρωτόγνωρων που μας συμβαίνουν. Η Επαρχία είναι ο μικρόκοσμος του καθενός μας και κλυδωνίζεται διαφορετικά. Ο φόβος όμως, όσο αφόρητος κι αν είναι, μας ωριμάζει. Χαλιναγωγεί την ασυδοσία που μας κυριεύει. Δεν είναι εύκολο να το δεχτούμε. Όπως δεν είναι εύκολο να παραδεχτούμε ότι ο φόβος έχει και προστατευτική διάσταση που εκτιμώ όλο και πιο πολύ μεγαλώνοντας. Μας μαθαίνει την εγκράτεια, το μέτρο που μας αρέσει να το περνάμε σχεδόν πάντα επαναστατικά.

Τι έβγαλε από μέσα μας η μεγαλύτερη πανδημία που έχει γνωρίσει εδώ και αιώνες η ανθρωπότητα;
Η πανδημία φανέρωσε την δική μας ενδημία. Ο κακός εαυτός, ξέρετε, είναι ασθένεια και φαίνεται πια. Η μάσκα μπόρεσε να κρύψει το πρόσωπο, αλλά όχι το είναι μας. Γι' αυτό και δεν θεωρώ τυχαίο ότι μέσα σε μια τέτοια λοιμώδη κατάσταση, καθαιρούνται πρόσωπα και πράγματα. Η ιστορία διεκδικεί πλέον τη θέση της, δηλαδή αλλάζει. Εμείς την είχαμε εκπαιδεύσει να επαναλαμβάνεται. Αυτή είναι κατ' ουσία η μεγαλύτερη ανατροπή που έγινε. Όποιος αντέξει λοιπόν.

Εκτός από το κακό υπάρχει και το χειρότερο: Μετά την πανδημία ήρθε ο πόλεμος. Τι συναισθήματα σας δημιούργησε η νέα κατάσταση που διαμορφώθηκε στην «γειτονιά» μας;
Φρίκη. Ο πόλεμος δεν έχει καμιά θέση στην οικουμένη – δεν θα έπρεπε να έχει. Είναι τόσο ανόητο να πολεμούν τα συστήματα μεταξύ τους με θύματα τους αιφνιδιασμένους λαούς. Παρόλα αυτά είναι μια τραγική πραγματικότητα ατελείωτου θρήνου. Δεν θέλω η ειρήνη να είναι ιδεαλισμός. Θέλω να είναι κοινή γλώσσα όλων των δυνάμεων. Ακόμα κι αν το χρήμα της εξουσίας τους δεν έχει ευαισθησίες.

Πόσο μπορεί να βοηθήσει η τέχνη τον άνθρωπο αυτές τις στιγμές;
Η τέχνη δεν βοηθά "αυτές τις στιγμές'', βοηθά πάντα. Δεν έπεται του γεγονότος, προηγείται. Η μαγεία της τέχνης αν είναι σύγχρονη ως οφείλει και όχι απλώς επίκαιρη, όπως συνηθίζεται, προφητεύει. Κι ίσως απομένει ο μόνος τρόπος για να πάψουμε να είμαστε στεγνοί.


Οι νέοι πρέπει να είναι αισιόδοξοι ή πραγματιστές;
Ούτε αισιόδοξοι, ούτε πραγματιστές. Οι νέοι πρέπει να είναι τολμηροί. Γιατί και το καλεί και το συγχωρεί η ηλικία τους. Τους χρειάζεται ο γερασμένος κόσμος μας. Όχι για να τον αλλάξουν, αλλά για να τον εξηγήσουν με τα δικά τους λόγια.

Ποιο θα μπορούσε να χαρακτηρισθεί το σπουδαιότερο αγαθό στη σημερινή εποχή;
Η υγεία είναι το σπουδαιότερο αγαθό, συνοδευόμενο από προσευχή. Όταν προσεύχεσαι με συναίσθηση, εκτός απ' τον Χριστό που πιστεύεις, αγαπάς και τον άνθρωπο.

Βλέπουμε παντού έκπτωση αξιών και κακοποιητικές συμπεριφορές: Πιστεύετε ότι η οικογένεια θα αντέξει τελικά σαν κοινωνικός θεσμός;

Ίσως εκεί είναι το πρόβλημα: στους θεσμούς. Πολύ φοβάμαι ότι οι πρώτοι κακοποιητές είναι οι ίδιοι οι θεσμοί. Πολλά απ' όσα συμβαίνουν, συμβαίνουν στο όνομά τους. Υπερασπιζόμενος το θάρρος που του δίνει ο θεσμός κακοποιεί, όποιος κακοποιεί. Ωστόσο, αν δεν αντέξει η οικογένεια, δεν θα αντέξει κι η αγάπη. Καλώς η κακώς εκεί ενθαρρύνεται ή αποθαρρύνεται. Η οικογένεια δεν είναι το μοτίβο μιας κοινωνικής επιταγής όπως την περιμένουν οι απέναντι. Μπορεί να κάνει και τα αδύνατα-δυνατά και να μας εκπλήξει. Μια Μάνα που μεγαλώνει μόνη της τα παιδιά της, επί παραδείγματι, για μένα είναι ορισμός αυτού του θεσμού.
 
Πόσο άνετος είστε σαν δημιουργός με τη δημόσια έκθεση;
Δεν είμαι άνετος, είμαι όμως συνειδητοποιημένος. Έφερα πολύ πρώιμα μέσα μου την εξωστρέφεια που έχει μια ζωντανή παράσταση. Οι συγγραφείς είναι συνήθως εσωστρεφή όντα. Εγώ απόλαυσα μια ενστικτώδη διαδρομή με σκηνικό εκτόπισμα. Συνδέθηκα πολύ έντονα με το θέατρο, περισσότερο κι από το ίδιο το βιβλίο, ως μέσο. Και το χαίρομαι. Το θεωρώ παράσημο. Εν τέλει, καταλαβαίνω πως το βιβλίο ήταν ο δικός μου τρόπος να κάνω θέατρο.
 
Αν είχατε την επιλογή να διαλέξετε μια άλλη εποχή, ποια θα προτιμούσατε;
Τη δεκαετία του '90. Προς τα τέλη της γεννήθηκα κιόλας. Θα ήθελα να τη ζούσα τώρα, ως νέος. Μολονότι αντιπαθώ τους νοσταλγούς, ήταν μια εποχή απενεχοποιημένη με ο, τι αυτό συνεπάγεται.
 
Θα σας ενδιέφερε ποτέ η ενασχόληση με την πολιτική;
Η πολιτική, μοιραία, είναι στη ροή της δουλειάς μου. Τα έργα που παράγουμε σχετίζονται, συσχετίζονται και καταγράφουν την πολιτεία/κοινωνία μας σε όλες τις μορφές της. Η κομματική πολιτική που εσείς εννοείτε, σπάνια είναι πράξη. Συνήθως είναι απραξία.
 
Η σύγχρονη καθημερινότητα διακρίνεται από μια συνεχή ένταση με μικρά διαλείμματα χαλάρωσης. Εσάς τι σας χαλαρώνει;

Η νικοτίνη της αγάπης.
 
Έχετε σχεδιάσει τα επόμενα καλλιτεχνικά σας βήματα;
Πολύ ανισόρροπος καιρός για βήματα, ειλικρινά. Η ζωή θέλει δύναμη, όχι προγνωστικά. Να ‘μαστε δυνατοί, παρόντες κι εύκαμπτοι.



Κάθε  μέρα, από Δευτέρα ως Παρασκευή το Δεύτερο Πρόγραμμα 103,7 φιλοξενεί συγγραφείς και μεταφραστές που μιλούν για το τελευταίο βιβλίο τους. Το ένθετο του Δεύτερου επιμελείται και παρουσιάζει ο Δημήτρης Μεϊδάνης και μεταδίδεται το πρωί στις 7:00. Την Δευτέρα 04 Απριλίου 2022, ο Μάριος Λεβέντης μας μιλάει για το βιβλίο του «Φοβισμένη επαρχία» και κάνει λόγο για τον ανθρωπισμό που πρεσβεύει και οφείλει να μεταδίδει η τέχνη γενικότερα στη ζωή μας.

Ακούστε την παρέμβαση του συγγραφέα στο Δεύτερο Πρόγραμμα της ΕΡΤ, εδώ.



Μάριος Λεβέντης
«Κέρδισα αντισώματα στις μικρότητες…»


ΕΙΡΗΝΗ ΑΪΒΑΛΙΩΤΟΥ CATISART.GR
29/11/2021

Με αφορμή αυτή τη δύσκολη – από κάθε άποψη – χρονιά, το Catisart.gr δίνει τον λόγο σε καλλιτέχνες και δημιουργούς που μιλούν για όσα έχασαν, για όσα κέρδισαν και για όσα περιμένουν.
Μας μιλούν για θέματα που τους ενόχλησαν ή τους συγκίνησαν, για γεγονότα που τους πίκραναν, τους εξόργισαν ή τους έδωσαν χαρά.
Εκμυστηρεύονται – εξομολογούνται τις απογοητεύσεις ή τις ελπίδες τους και τέλος εκθέτουν διαφωνίες, σκέψεις, ιδέες και προτάσεις…

ΕΧΑΣΑ: Τον αυθορμητισμό μου. Την πολυτέλεια του «αύριο». Το εκτόπισμα της καθημερινότητας που πλέον δείχνει να παραιτείται μπροστά στα δελτία ειδήσεων, μπροστά στις πιθανότητες ζωής και τα δεδομένα του θανάτου. Έχασα τον ύπνο μου. Έχασα πάσα ιδέα από ανθρώπους που αντί να βάλουν, έριξαν τη μάσκα τους. Βγήκαν θετικοί στην απανθρωπιά και όχι στην ανθρωπιά τους. Είναι μια εποχή που μας απογράφει γενικώς. Έχασα τη γη κάτω απ’ τα πόδια μου. Κλονίστηκα με το «πνεύμα» της αρρώστιας που εξαλείφει τον άνθρωπο από τα ανθρώπινα και τον μετατρέπει σ’ ένα κλειστοφοβικό ον.

ΚΕΡΔΙΣΑ: Σοφία. Ετοιμολογία. Υπομονή. Εγκαρτέρηση. Χρόνο. Την καλύτερη εκδοχή του εαυτού μου. Κέρδισα την ουσία. Κέρδισα αντισώματα στις μικρότητες. Κέρδισα τον επιστημονικό τίτλο του Θεατρολόγου, λαμβάνοντας το πτυχίο μου. Κέρδισα το στοίχημα με το καινούργιο θεατρικό μου έργο «Φοβισμένη επαρχία». (Εκδόσεις Οδός Πανός). Μια κομβική στιγμή για μένα που πέταξε το χρυσόχαρτο από το γλυκό των λόγων μου. Η σοκολάτα της γλώσσας μου είναι πια υγείας. Και η σοκολάτα υγείας στο τέλος πικρίζει. Όπως όλες οι αλήθειες μας.

ΠΕΡΙΜΕΝΩ: Την ανοσία μας κι όχι την ανοησία μας. Παρακαλώ πολύ. Η χώρα έχει γεμίσει νεκροφόρες. Να σωπάσουμε λίγο. Δεν χρειάζεται ν’ αποτελούμε μέρος αυτής της δημόσιας φασαρίας. Εγώ από την όποια άρνηση, επιλέγω τη κατάφαση στη ζωή. Επιλέγω να ζήσω, χωρίς αστερίσκους. Και καλό είναι, επειδή ο δημόσιος λόγος δημιουργεί πρότυπα να μην ξεστομίζουμε την αντιλογία μας έτσι ασύδοτα. Γίνεται ηθική αυτουργός και προετοιμάζει νεκρούς. Κάνω έκκληση να δημιουργήσουμε πρότυπα ομόνοιας και όχι διχασμού. Δεν έχει νόημα ν’ αυτοκτονούμε ως αντιρρησίες, αλλά να ζήσουμε επιτέλους σαν άνθρωποι. Η πανδημία φανέρωσε το πόσο ασεβείς είμαστε. Περιμένω απ’ όλους μας να το διαψεύσουμε.




Μάριος Λεβέντης
«Κατά βάθος, όλοι φοβισμένα παιδιά είμαστε»



KΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΠΑΠΑΚΩΣΤΑΣ ARTANDPRESS.GR
21/11/2021

Η αγάπη του για τον άνθρωπο ήταν η πρώτη που μας επέστησε την προσοχή στην ιδιαίτερη περίπτωση του Μάριου Λεβέντη. Ίσως ο σημαντικότερος νέος δημιουργός αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα που ασχολείται σχεδόν σχολαστικά με την εξημέρωση της κοινωνίας μας. Με θέματα ανώτερα από την ηλικία του, που πάντα τον κρατούν μεγάλο στα μάτια μας. Θεατρολόγος και συγγραφέας, ή αλλιώς ένας ασίγαστος εποχιακός ηθοποιός, που κάνει τα όνειρά του πραγματικότητα και διαμορφώνεται χρόνο με τον χρόνο σε μια παραδειγματική θεατρική υπόσταση. Είναι τιμή μας για όλους όσοι καταφέρνουμε να βρεθούμε στην κυψέλη της αστείρευτης γνώσης και της παιδείας του.Είναι ο άνθρωπος που με την τέχνη του ενώνει τους ανθρώπους σε παρέες και φέτος γράφει ιστορία με το μονόπρακτο «Φοβισμένη επαρχία». Το πρώτο ελληνικό έργο για την πανδημία της Covid-19 και τον εγκλεισμό που μας επιβλήθηκε. Το έργο που έγινε αμέσως κλασικό για τις μεγάλες αλήθειες του αλλά και για τα μεγάλα ψέματα που όλοι λέμε στον εαυτό μας.

Το Artandpress.gr τον συναντά ανήμερα της ονομαστικής του εορτής, του εύχεται χρόνια πολλά και τού κάνει δώρο μια συνέντευξη από καρδιάς.

Χρόνια πολλά, κύριε Μάριε.
Σας ευχαριστώ πολύ! Ευχές για τα καλύτερα σε όλους μας.

Τι είναι για εσάς η σημερινή ημέρα;
Θεωρώ συναρπαστικό το ότι οι άνθρωποι φέρουμε ονόματα Αγίων. Είμαστε επιφορτισμένοι από μωρά για να κάνουμε το θαύμα της αγάπης.

Και, κατά τη γνώμη σας, κάνουμε το θαύμα της αγάπης;
Όχι πάντα. Γιατί ορισμένοι μπερδεύουν το θαύμα με το τραύμα. Και μπορεί ο τόνος να πέφτει και στα δύο το ίδιο, αλλά το αποτέλεσμα είναι που ξεχωρίζει τον άνθρωπο από τον παλιάνθρωπο.

Αν διαβάσει κανείς με προσοχή τις συνεντεύξεις σας, παρατηρεί ότι δίνετε έμφαση στη λέξη «έργο» και όχι στη λέξη «βιβλίο».

Μα η λέξη «βιβλίο» δεν προσδιορίζει τον κόπο, τον ξεπερνάει. Ως προϊόν, ναι, είναι ένα βιβλίο. Το «έργο» όμως δηλώνει την εργατιά πάνω στην πρόθεσή μου κι αυτό είναι πιο δίκαιο.

Και με τα έργα σας ακόμα, μοιάζει σα να κάνετε ένα είδος εναλλασσόμενου ρεπερτορίου.
Έτσι ακριβώς! Και για να είμαι ειλικρινής, δεν έχω προλάβει να χαρώ τα έργα μου. Δεν τους έδωσα ποτέ πολύ χρόνο. Τους έδωσα σεζόν. Γιατί δουλεύω περισσότερο σαν εποχιακός ηθοποιός, που κάθε χρόνο υπογράφει γι’ άλλο έργο, παρά σαν συγγραφέας που τ’ αφήνει να ωριμάσουν. Δεν αντέχω την στασιμότητα. Θέλω το τρένο να φεύγει στην ώρα του, να προχωράει παρακάτω.

Έχετε κάνει όμως τόσα πολλά για την ηλικία σας, που, αναρωτιέμαι: Το έχετε συνειδητοποιήσει;
Δεν προλαβαίνεις να το αναλογιστείς αυτό. Το τίμιο που έχεις να κάνεις είναι να εξαργυρώσεις την μαθητεία σου δίπλα στην έμπνευση.

Επιτρέψτε μου να επιμείνω. Έχετε γράψει Θέατρο, ποιήματα, δοκίμια, ακόμα και στίχους σε λαϊκά τραγούδια. Πως είναι να κάνει κανείς τόσα πολλά σε τόση μικρή ηλικία;
Αυτόματα παύεις να είσαι μικρός. Μεγαλώνεις. Φθείρεσαι. Φτιάχνεις πλάτες για να σηκώσεις εσύ το βάρος των όσων σκέφτεσαι και γράφεις. Γιατί μη λησμονούμε πως η απόλυτη αφοσίωση ενέχει και τη φθορά. Μετά η φθορά γίνεται εμπειρία. Και είναι καλύτερα έτσι γιατί αμφισβητείται δύσκολα. Πλέον έχω την ευγένεια να χαίρομαι με όλα όσα έχω κάνει. Η ποικιλία είναι πάντα ενδιαφέρουσα.

Την αγαπάτε πολύ τη δουλειά σας.
Η τέχνη δεν πρέπει να γίνεται από μας για μας. Οφείλει να λειαίνει τα πέτρινα χρόνια του κόσμου που απευθύνεται και να μαζεύει τους ανθρώπους σε παρέες. Γι’ αυτό την αγαπώ την δουλειά μου: γιατί σε συνασπίζει με τον άλλο, εκεί που δεν το περιμένεις. Το θέατρο είναι μια στιγμή παραφροσύνης, μια ακαταλόγιστη υποχρέωση να παρίστασαι σ’ έναν κόσμο που θέλεις ν’ αλλάξεις. Μια αίρεση, που ενώ πάσχει και δρα, μας οδηγεί σε κρίσεις ειλικρίνειας. Και οτιδήποτε εναντιώνεται στη ψευτιά, μας είναι πολύτιμο.

Και φέτος, παρουσιάζετε ίσως το εμβληματικότερο θεατρικό έργο της μέχρι τώρα πορείας σας, τη «Φοβισμένη επαρχία» (Εκδόσεις Οδός Πανός).
Είναι ένα έργο μεγάλης πνοής γιατί μας αφορά όλους. Ένα οικουμενικό δράμα για την πανδημία της ερημιάς μας. Η ανάγκη για κάτι θεσπίζεται από την εποχή των ανθρώπων κι όχι από τους ανθρώπους της εποχής. Η «Επαρχία» αναφέρεται σε μια νέα εποχή: τον φόβο απέναντι στο πρωτόγνωρο. Μιλάει για όλα όσα δεν είπαμε πότε ανοιχτά και τα περιορίζαμε σε πλαγιότιτλους με διπλωματικούς ελιγμούς.

Το βιβλίο σήμερα είναι πολυτέλεια;
Ένα θεατρικό έργο εκδιδόμενο που κυκλοφορεί σε βιβλίο, σίγουρα δεν είναι προτεραιότητα. Οι προτεραιότητες μας όμως είναι μέσα στα βιβλία – όπως η αγάπη για τη ζωή και η συγκρότηση της αυθαιρεσίας μας.

Αναγνωρίζεται το καλό στην τέχνη;
Ζούμε σε μια χώρα που δεν αναγνωρίζει το άξιο. Κοινωνικά και καλλιτεχνικά. Το καλό στην Ελλάδα δεν λέγεται και με το πρόσχημα του «να μην καβαλήσουμε το καλάμι», γίνονται εγκληματικές απαξιώσεις. Λυπάμαι που το λέω, αλλά αυτός ο τόπος στερείται καλλιτεχνικής αλληλεγγύης και πάσχει σοβαρά από πολιτιστική γεροντολαγνεία.

Πώς κρίνετε την επέλαση της πανδημίας;
Πρέπει να αποφασίσουμε πώς θέλουμε να ζούμε. Η πανδημία επεκτάθηκε με την χειρότερη μετάλλαξη: τον διχασμό και την ημιμάθεια. Είναι μια κομβική στιγμή για ολόκληρο τον πλανήτη και περιμένει τον σεβασμό του ανθρώπου. Μην υποτροπιάζουμε μόνοι μας την υγεία μας. Η μοναξιά ψάχνει ευκαιρία, η αρρώστια ψάχνει ευκαιρία, ο θάνατος το ίδιο. Εμείς γιατί ψάχνουμε τον λόγο ν’ αντιδράμε κι όχι τον λόγο για να αγαπηθούμε περισσότερο; Όση περηφάνεια και να υψώσουμε, κατά βάθος όλοι φοβισμένα παιδιά είμαστε.

Μάριος Λεβέντης:
«Όλοι οικειοποιηθήκαμε τις μεταλλάξεις μας
και ζητήσαμε την εξυγίανση»

KΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΠΑΠΑΚΩΣΤΑΣ

ARTANDPRESS.GR 

02/06/2021

Ο Μάριος Λεβέντης είναι μια ήρεμη δύναμη. Είναι μια δύναμη που παρέχεται μέσα από κάθε του βιβλίο. Γνήσια θεατρικός, από κάθε άποψη, με σπουδαία κριτική σκέψη απέναντι στα πράγματα, εξελίσσεται σε μια από τις πιο σοβαρές μορφές της διανόησης  στη σοβαροφάνεια των καιρών μας. Ίσως ο νεότερος σύγχρονος δημιουργός με τόση παραγωγή και εμπειρία στη ζωή, που αν τον διαβάσεις με προσοχή, σε κάνει να θέλεις να ζήσεις καλύτερα.

Σε μια άκρως ενδιαφέρουσα συνέντευξη, ο χαρισματικός συγγραφέας, μιλά για τον έρωτα, το νέο βιβλίο που κερδίζει τις εντυπώσεις, την αξία του βιώματος στην τέχνη, την αυθεντικότητα, τον χαρακτήρα μας, την πανδημία και το αποκαλυπτικό της περιεχόμενο, την ίδια στιγμή που φαντάζεται την επόμενη μέρα του θεάτρου ως μια μεγάλη κοινωνική γιορτή, προτείνοντας τη ζωντάνια της πίστης και της νιότης για να πάμε παρακάτω.

Απολαύστε τον!

Ας ξεκινήσουμε  με το «Πόστερ», το νέο σας βιβλίο που κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Οδός Πανός. Διαβάζοντας το πρώτο μέρος, διαπιστώνει κανείς πως έχετε ερωτευθεί πολύ στην ζωή σας.

Με θεωρώ τυχερό γιατί δεν κράτησα ποτέ το πανό του ενθουσιασμού. Οι σωστές επαναστάσεις στον έρωτα γίνονται στο σεντόνι της καρδιάς.  Ο έρωτας δεν είναι ένας διασυρμός παρεξηγήσεων. Είναι η ωριμότητα του να θέλεις να κλαις.

Το δεύτερο μέρος έχει όμως και κοινωνικό χαρακτήρα.

Αν σ’ ένα έργο δεν πειράξεις τις πρίζες της κοινωνίας, δεν έχει νόημα το ίδιο το έργο. Πρέπει να είσαι άτακτος για να μάθεις τρόπους.

Τι σας οδήγησε στο νέο σας έργο;

Τα εγκαταλελειμμένα θέατρα της ευαισθησίας μας που μένουν αφώτιστα. Το Πόστερ είναι ακριβώς αυτή η αφίσα της θαλπωρής που θα τα κινητοποιήσει.

Tι σημαίνει για εσάς το βιβλίο;

Το βιβλίο είναι μια συμπυκνωμένη βυσσινάδα. Νομίζουν ότι είναι χυμός αλλά είναι αίμα.

Πόσο δύσκολο είναι να είναι κανείς βιωματικός;

Το βίωμα έχει μια επώδυνη ανεξαρτησία. Είναι αυτόνομο, αυτοδίδακτο. Ίσως το υποτιμούν γιατί θέλουν ν’ αποτινάξουν από πάνω μας οτιδήποτε αυθεντικό. Δεν μπορώ να εξηγήσω αυτή την παθογένεια που όλα πρέπει να σχετίζονται και να συσχετίζονται με κάτι του παρελθόντος για να μας χαριστεί με επάρκεια το μέλλον. Υπάρχει παντού αυτή η παρελθοντολογία, γιατί πάσχουμε από αγοραφοβία της ιστορίας. Μας πιάνει πανικός και μόνο που γράφεται καινούργια! Γράφεται όμως και είναι λυτρωτικό να το αποδεχτούμε.

Υπάρχουν ακόμα υποστηρικτές αυτής της παθογένειας;

Υπάρχουν άνθρωποι που γυμνάζουν τα μπράτσα της γνώμης σε χιλιάδες μονόζυγα βιβλιογραφίας, που δεν κατόρθωσαν να βρουν ένα δικό τους νόημα, αλλά παρ’ όλα αυτά αυτοδιορίζονται παντογνώστες. Κι είναι τόσο απορροφημένοι, που μπορεί να δηλώνουν στην εφορία της ματαιοδοξίας τους «διαβασμένοι», αλλά είναι ανυποψίαστοι.

Μας αρέσει ν’ αντιδράμε. Γιατί;

Γιατί νομίζουμε ότι κοινοτοπία της αντίρρησης είναι ρούχο που μας πάει και μας αναδεικνύει. Όχι. Η αντίρρηση μπορεί να μας κάνει δημιουργικούς μόνο όταν είμαστε αντιρρησίες του κακόγουστου εαυτού μας.

Πως αντιλαμβάνεστε την τωρινή πραγματικότητα;

Καταργημένη. Βλέπω μια συνεχή κατάργηση να κατακτάει συνεχώς έδαφος.  Κατάργηση της ανθρώπινης ζωής, της ιδέας, της εντιμότητας, της αξίας. Αυτή η αναγκαία λήθη που εφευρίσκουμε, να ξεχάσουμε γρήγορα τους καταλύτες της ζωή μας, είναι επικίνδυνη.

Γιατί πέρασαν τόσο φόβο στον κόσμο;

Γιατί ο φοβισμένος άνθρωπος, είναι σαστισμένος. Έχει σπάσει τους κωδικούς του ανοσοποιητικού του και τον παραβιάζουν όσο και όποτε θέλουν. Ο φοβισμένος πείθεται. Ο ψύχραιμος τους τρομάζει.

Μαρτυράει κάτι τον χαρακτήρα μας;

Το εξελιγμένο φρένο μας στο συντηρητικό αμαξάκι των μετακινήσεών μας.

Τι χρειαζόμαστε για πάμε παρακάτω;

Πίστη και νιότη. Γιατί τ’ αγενή και άπιστα γηρατειά των πράξεών μας βεβηλώνουν συνεχώς τη «νέα» τάξη πραγμάτων.

Τελικά αγαπάμε το θέατρο;

Θα πρέπει να είμαστε προσεκτικοί με αυτή την λέξη. Ακούω πολλούς «ν’ αγαπάνε το θέατρο» και κατά βάθος εννοούν ότι αγαπούν τη δικιά τους επιτυχία στο θέατρο. Για ν’ αγαπάς το θέατρο, πρέπει ν’ αγαπάς και το μέλλον του. Όχι μονό τη σεζόν που διαπρέπεις.

Πιστεύετε ότι αυτό οδήγησε στις αποκαλύψεις των τελευταίων μηνών;

Οι αποκαλύψεις έγιναν σε μια περίοδο αναπόφευκτων και γενικών μολύνσεων. Έχει σημασία γιατί όλοι οικειοποιηθήκαμε τις μεταλλάξεις μας και μοιραία ζητήσαμε την εξυγίανση. Το θέατρο βαπτίστηκε εκ νέου  στ’ αγιασμένα νερά της κάθαρσης και του εξορκισμού. Παρακαλώ να σεβαστούμε το θέατρο. Αρκετά συμβόλαια θανάτου έστησαν στην τέχνη μας.

Πως φαντάζεστε την επόμενη μέρα στο θέατρο;

Γιορτή. Μια μεγάλη κοινωνική γιορτή προς το ωραίο! Χωρίς την υπερμετάδοση της ασχήμιας που μας κατέκλεισε. Να πάει ο κόσμος στο θέατρο. Θα φύγει καλύτερος, δυνατότερος και ομορφότερος.

Μια ευχή για όλους μας.

Να εξουδετερώσουμε τον κυνισμό του διχασμού και να κάνουμε το εμβόλιο της προσευχής μας.

 


Μάριος Λεβέντης:
«Προτιμώ να κάνω αυτοκριτική ως άνθρωπος, παρά ως καλλιτέχνης»

ΕΥΑ ΑΛΑΜΑΝΟΥ / MAXMAG.GR
10/04/2021

Θα ήθελα αρχικά να μας πείτε τι είναι η γραφή για εσάς;

Ένα τρόπος να πω όσα δεν λέγονται φωνακτά και να κάνω τον κόσμο μιας δυσλεξικής εποχής καλύτερο.

Ποιο είδος λογοτεχνίας αγαπάτε περισσότερο και γιατί;
Η αγάπη δεν χωρίζεται σε είδη. Είναι μία κι έχει ευθύτητα. Την ίδια ευθύτητα επιζητώ, όποια καλλιτεχνική γλώσσα κι αν επιλέγω να μιλήσω.

Πώς θα χαρακτηρίζατε τον τρόπο γραφής σας;
Υπάρχουν άλλοι, ειδικοί γι’ αυτό και τους ευχαριστώ. Προτιμώ να κάνω αυτοκριτική ως άνθρωπος, παρά ως καλλιτέχνης. Και μπορεί το πρώτο ν’ απαντά και στο δεύτερο.

Περιγράψτε μας τον εαυτό σας με πέντε λέξεις.
Ώριμος επί πέντε.

Το θέατρο πώς επηρεάζει το συγγραφικό σας έργο;
Δεν το επηρεάζει απλώς, το προσδιορίζει.

Θα μεταφέρατε ένα έργο σας στο θεατρικό σανίδι;

Αν ήμουν παραγωγός, ναι. Θα ανέβαζα φρέσκα έργα. Όχι από φιλοδοξία, αλλά από στοιχειώδη γενναιοδωρία να παραδεχτώ πως υπάρχει ισχυρό αίμα νέων δημιουργών και κάποια στιγμή θα πρέπει να γίνει λόγος για τα αιμοπετάλιά τους. Δεν ξέρω γιατί εκτιμάται η πεπατημένη της σιγουριάς και όχι η παρθενογένεση της νέας τάξης πραγμάτων.

Θα θέλαμε να μας πείτε λίγα λόγια για το βιβλίο σας με τίτλο «Πόστερ»

Το «Πόστερ» είναι μια χάρτινη εκδοχή ανακωχής, μεγάλων διαστάσεων, για όλα τα πληγωμένα μας. Όταν η ποίηση συμπορεύεται με τη θεατρική ευλάβεια, μπορεί να γίνει καθηλωτική.

Ποιο μήνυμα θέλατε να περάσετε στους αναγνώστες;
Μηνύματα που θέλουν μονάδες διαθεσιμότητας. Να είμαστε διαθέσιμοι για μια διευρυμένη συμφιλίωση με εμάς και τους γύρω μας.

Ποια στιγμή της ζωής σας θα κάνατε «αφίσα»;
Κάτι που αξίζει να βλέπω στο αρχείο του χαρακτήρα μου. Ίσως όλα τα δυνατά γέλια από τις αδυναμίες μου.

Πώς σας φαίνεται ο χώρος του βιβλίου;
Καταβεβλημένος, με πολλά υποκείμενα «παλιά» νοσήματα να τον ταλαιπωρούν. Είναι μαγευτικός, όταν του το επιτρέπουν.

Αφήνει περιθώρια για νέους συγγραφείς;
Ανάλογα το μέγεθος που «πιάνεις». Κι όταν είναι αποκαλυπτικό, δεν συγχωρείται από τη πλειοψηφία.

Πώς βιώνετε την περίοδο της καραντίνας;
Δεν είναι περίοδος, είναι χρόνιος εγκλεισμός. Και πια με τρομάζει. Γιατί έχει αποκτήσει την οικειότητα αποδέσμευσης, χωρίς να μας αποδεσμεύει.

Για ποιους λόγους κατά την άποψή σας θα πρέπει οι άνθρωποι να διαβάζουν βιβλία;
Κοιτάξτε, όταν δίνουμε προτεραιότητα στα κομμωτήρια και τα beauty salon, με τα βιβλιοπωλεία και γενικότερα την πολιτιστική ακμή να είναι ακόμα στις αποθήκες με τ’ αζήτητα, όποιους λόγους και ν’ αναφέρω εγώ, θα ντραπούν.

Ποια είναι η γνώμη σας για τα ψηφιακά βιβλία;

Το βιβλίο, πέρα από την καταχωρημένη ιδέα, έχει και μια υλική βάση ως απτό αντικείμενο. Δεν με αφορά η επένδυση στο ανέπαφο. Αν αυτό καλλιεργηθεί κι άλλο, τότε δεν μιλάμε για βιβλίο, αλλά για μια ακόμα προσκόλληση σε εφαρμογές οθόνης.

Η αγορά ενός βιβλίου αποτελεί πολυτέλεια;

Δεν ξέρω αν αποτελεί πολυτέλεια, αποτελεί όμως συζήτηση. Κι αυτό θα έπρεπε να μας προβληματίσει όλους.

Ποιο είναι το μεγαλύτερό σας όνειρο;

Η υγεία. Και το επισημαίνω, γιατί τώρα είναι εφιάλτης.

Ποια είναι τα μελλοντικά σας σχέδια;

Τα σχέδια, ιδίως τα μελλοντικά, μοιάζουν με κακά λογάκια που δεν μας τα επιτρέπει η διαγωγή της καθημερινότητας που ζούμε. Γι’ αυτό κι εγώ δεν τα λέω. Εύχομαι έκτακτη ενίσχυση κουράγιου σε όλους μας και πίστη. Γιατί είναι η μόνη που δεν είναι σε lockdown.





Μάριος Λεβέντης: 
«Στο βίωμα σε μορφώνει ο εαυτός σου»

ΜΙΧΑΛΗΣ ΓΩΝΙΩΤΑΚΗΣ / POLIS MAGAZINO.GR
12/01/2021

Ο Μάριος Λεβέντης είναι ένας από τους ενδιαφέροντες διανοούμενους της γενιάς του. Βιωματικός, συγκινητικός, δωρικός, ιδιαίτερος συγγραφέας και ορκισμένος ηθοποιός, με τον τρόπο και το λόγο του, γράφει τη δική του ιστορία και προσδιορίζει τη δική μας. Η επίκληση στην αυθεντία και την αυθεντικότητά του είναι δεδομένη και διαχρονική. Ευτυχώς που τον έχουμε στο στερέωμα του Πολιτισμού μας, γιατί θα μας λυτρώσει πολλές φορές μέσα στα χρόνια και μάλιστα χωρίς να το ξέρει.

Ένα από τα καλλιτεχνικά χαρακτηριστικά σας είναι ότι είστε βιωματικός δημιουργός. Πως το βίωμα δημιουργεί ταυτότητα; Δημιουργεί ταυτότητα γιατί έχει έναν αυτοσεβασμό που σε προτρέπει αμέσως στην αυθεντικότητα. Στο βίωμα σε μορφώνει ο εαυτός σου και σε διαμορφώνει η μια πρόθεση: Είναι απαραίτητο να ξεκινάς από σένα, αλλά να συνεχίζεις πάντα για τον άλλο. Αυτή η κοινωνική μοναξιά ταυτίζεται και ταυτίζει.

Θέατρο, Ποίηση, Δοκίμιο, Τραγούδια. Αλλά σας… κερδίζει περισσότερο το θέατρο. Σ’ αυτό πέφτει το βάρος; Όλα είναι λόγος στο ίδιο δοκιμαστήριο. Απλώς ορκίστηκα πολύ νωρίς, ότι το παραβάν κάθε έργου εγώ θα το λέω αυλαία και θα το εννοώ. Στο θέατρο έδωσα το λόγο της καλλιτεχνικής μου τιμής.

Ηθοποιός σαν Συγγραφέας ή το αντίθετο; Οπωσδήποτε το ένα μέσα στο άλλο, χωρίς παρομοίωση.

Τι θεωρείται καλλιτεχνική επιτυχία; Να σε αποδέχεται η εποχή σου.

Πως ξεχωρίζει κάποιος νέος σήμερα; Όταν κάνει τη διαφορά και όχι τη διαφθορά.

Υπάρχουν κλίκες; Μεσουρανούν, αλλά μακριά από μένα.

«Πόστερ», (Εκδόσεις Οδός Πανός), το καινούργιο σας έργο που ήδη λαμβάνει εξαιρετικές κριτικές παραπέμπει στο Θέατρο. Ποια είναι η αφίσα που κατάφερε να γίνει τίτλος του έργου σας; Το «Πόστερ» είναι ένα ολοκληρωμένο έργο σε ποιητική φόρμα. Μια δραματική αφήγηση που παρακολουθεί το υποσυνείδητο ενός μεγάλου ανεκπλήρωτου έρωτα που διεκδικεί τη χαμένη του ιστορία, αλλά και το συνειδητό μιας κοινωνίας γεμάτη αυτοάνοσα απαρηγόρητης ανάγκης. Η αφίσα είναι θαλπωρή. Αυτή που λείπει έντονα από τους στύλους της προτεραιότητας και του στοχασμού μας.

Γιατί λείπουν οι πνευματικοί άνθρωποι από την καθημερινότητά μας; Γιατί την καθημερινότητα την επιβάλλει ο καταναλωτής. Κι όταν ο καταναλωτής αναλώνεται στον πολιτισμό μιας εικόνας που προβάλλει φωτομοντέλα ασυναγώνιστης «χαράς», παρακολουθεί ριάλιτι επιβίωσης και ροζ ίντριγκας, ούτε νούμερα φέρουν, ούτε συμφέρουν οι πνευματικοί άνθρωποι. Το «πνεύμα» για μια ουσιαστική διαβίωση μάς κυνηγά να σωφρονίσει την αφέλειά μας και δραπετεύουμε. Το θέλει το μητρώο μας και είναι μαύρο.

Lockdown, click away, take away, SMS. Τη γνώμη σας; Αν όλες αυτές οι κοσμοπόλιταν λέξεις είχαν αντικατασταθεί με τον ανθρώπινο πόνο, θα είχε άλλη επικοινωνία ο φόβος μας. Θα μιλούσε τη γλώσσα μας. Κανείς δεν μετέφρασε τη λέξη «υπομονή», τη λέξη «κουράγιο». Όχι ότι θ’ άλλαζε κάτι, αλλά τουλάχιστον θα σήμαινε κάτι. Αν αντί αριθμό μετακίνησης γράφαμε «Είμαι δίπλα σου» τα θύματα της ψυχολογικής πανδημίας θα ήταν λιγότερα. Με τόσους αριθμούς και κρατούμενους, μετράμε ρίγες στα κελιά μας εν αγνοία μας.

Παράταση απαγόρευσης, μέτρα, αποστάσεις, εμβόλιο. Ποιο είναι το μέλλον; Μα το μέλλον ανήκει στη σύριγγα. Είναι τόσο μεγάλο το πλήγμα, κρύβει τόσες μεταστάσεις, που και ανοσία να πετύχει, θα κολλάμε πείνα από την οικονομική καταστροφή και κλάματα από το «αχ» της ψυχούλας μας. Η μάχη της δεκαετίας ξεκίνησε. Να προσεύχεται ο κόσμος. Να βρει δυο μάτια να κοιτάζει, έστω έξ’ αποστάσεως και ν’ αντέχει γι’ αυτά. Εμπιστοσύνη στην επιστήμη. Ενδοφλέβια προσευχή και πιστή.



Μάριος Λεβέντης:
«Να μην είμαστε ασυπτωματικοί στην αλληλεγγύη και στην αγάπη»


ΕΥΗ ΜΑΚΑΒΕΛΟΥ
LIFEBOUTIQUE.GR / 02/01/2021

Είστε ποιητής, θεατρικός συγγραφέας και δοκιμιογράφος. Πώς μπορείτε να τα συνδυάζετε και τα τρία; Για μένα και τα τρία έχουν κοινή γραμμή υποστήριξης. Είναι κοινωνικές ευθύνες με τον ίδιο γενναιόδωρο στόχο και σκοπό: την προσφορά.

Ποιο ήταν το έναυσμα για να ασχοληθείτε με την συγγραφή; Όταν πιστεύεις βαθιά στην έμπνευση, γίνεσαι ο ίδιος η ανάφλεξη, γίνεσαι ο ίδιος το προσάναμμα. Που μόνη του πρόθεση είναι να ζεστάνει τον συνάνθρωπό του. Ό,τι δεν μπορώ να εξηγήσω, το λέω θαύμα.

Από που αντλείτε έμπνευση; Από τα πάτρια εδάφη της ζωής μου. Αυτή η εργασία όμως έχει νόημα, όταν η καταγωγή της συγκίνησής σου αφορά έστω και κάποιον άλλο.

Εσείς τι προτιμάτε να διαβάζετε; Πάντα διαβάζω, σχεδόν αποκλειστικά, θέατρο. Και κείμενα, αλλά κυρίως παραστάσεις. Γιατί οι λέξεις, οι σημασίες τους, αποκτούν βάρος όταν εκφωνούνται ή υπονοούνται.

Πώς βιώνετε την περίοδο της δεύτερης καραντίνας; Βιώνω τη δεύτερη καραντίνα καταβεβλημένος από τις επιπτώσεις της πρώτης. Μάθαμε ότι και η καταστολή της ζωής μας έχει βαθμίδες.

Πριν και μετά την καραντίνα. Πόσο αλλαγμένη είναι η καθημερινή μας ζωή; Πολύ αλλαγμένη και κυρίως έγκλειστη. Αυτός ο πληθωρικά τραγικός χαρακτηρισμός, ισοπεδώνει με μεγάλη χαρά όλους τους άλλους χαρακτηρισμούς.

Στην χώρα μας ο κόσμος θεωρείτε ότι διαβάζει; Υπάρχει θέση για τις τέχνες γενικότερα στις ζωές μας; Δεν διαβάζει. Υποθέτει ότι διαβάζει. Με λαμπρές εξαιρέσεις βέβαια. Αν λοιπόν υποθέσουμε ότι η τέχνη έχει κάποια θέση γενικότερα, παίρνει την τελευταία καρέκλα της πολιτιστικής ελεημοσύνης. Είναι αδιανόητο ότι η τέχνη πρέπει να πεθάνει, για να υπάρξει και να διαδοθεί.

Τα Social Media πόσο σημαντικό ρόλο έχουν και εσείς πώς τα χρησιμοποιείτε; Τα χρησιμοποιώ τόσο-όσο, για την προώθηση της καλλιτεχνικής μου παρουσίας. Έχουν κυρίαρχο ρόλο, είναι μια σύγχρονη τηλεόραση με τη γνήσια έννοια. Παρατηρούμε σχεδόν τα πάντα από μακριά, στο ζενίθ της έγχρωμης αποστασιοποίησης μας.

Πέντε χρόνια μετά που θέλετε να βρίσκεστε προσωπικά και επαγγελματικά; Δεν νομίζω πως έχουν τοποθεσία τα όνειρα. Κι ύστερα το μέλλον με ταράζει πια, φανατικά. Πρυτανεύει η αναστάτωση, ο φόβος. Με την υγεία μας να είναι επί πτυχίω καθημερινά. Επιζητώ μια αρμονία τόσο στη δουλειά, όσο και στις σχέσεις μου.

Πως αντιλαμβάνεστε την σχέση του δημιουργού με το έργο του; Όπως αντιλαμβάνομαι όλες τις σχέσεις. Με αλληλοσεβασμό, αξιοπρέπεια, πίστη, έξαψη και εντιμότητα.

Πείτε μας λίγα λόγια για το καινούργιο βιβλίο σας «Πόστερ». Που βρίσκει κάποιος τα έργα σας; Το «Πόστερ» είναι μια προσωπική παράσταση και μια κοινωνική αναπαράσταση για όλα όσα συμβαίνουν μέσα μας και γύρω μας. 
Κυκλοφορούν σε όλα τα μεγάλα βιβλιοπωλεία. Διαθέσιμα και eshoρ, που δίνουν άμεση πρόσβαση στην παραγγελία τους.

Μια ευχή για το 2021! Να μην είμαστε ασυπτωματικοί στην αλληλεγγύη και στην αγάπη.






Μάριος Λεβέντης: 
«Φορτίζω τις ονειροπαγίδες για να προλάβω τις εφιαλτικές μέρες»

ΗΛΕΚΤΡΑ ΖΙΖΙΟΥΛΑ
ΑΤΗΕΝS ART 19/11/2020

Για να καταλάβεις την ποίηση χρειάζεται να δώσεις προσοχή, για να την νιώσεις πρέπει να έχεις καρδιά και για να την γράψεις θέλει ψυχή. Ενας τέτοιος άνθρωπος είναι ο Μάριος Λεβέντης.

-Πως μπήκε η συγγραφή στη ζωή σας;

-Δεν ήταν είσοδος. Ήταν εισβολή και το μητρώνυμό της ήταν έμπνευση. Με το βίωμα κατεύνασα τον αιφνιδιασμό και τον μετέτρεψα σε υπόκλιση. Είχα δηλαδή την ανάγκη να σέβομαι το κοινό που απευθύνομαι. Εμένα με χειροτόνησε το θέατρο, τη δικιά του ιεροσύνη έφερα στα γράμματα.

-Αν έπρεπε να δώσετε έναν ορισμό για την λογοτεχνία, ποιος θα ήταν αυτός;

-Εκλεπτυσμένη ορατότητα. Ορατότητα για τη ζωή.

-Τι μπορεί να προσφέρει η λογοτεχνία στον σύγχρονο άνθρωπο;

-Μια αφορμή να γίνει καλύτερος επί της ουσίας, αν το επιθυμεί.

-Δυστυχώς στις μέρες μας, η ποίηση είναι κάπως "παραμελημένη". Για ποιο λόγο πιστεύετε πως συμβαίνει αυτό και πως θεωρείτε ότι θα είναι το μέλλον της;

-Έχω την εντύπωση πως η ανυποληψία της ποίησης οφείλεται σε παρεξήγηση. Πληρώνει τον καταραμένο χρησμό του ακατανόητου.

-Τι σημαίνει για εσάς η ποίηση;

-Είναι η προφητεία που μας δικαιώνει. Γι’ αυτό και την επικαλούνται οι κυκεώνες, όταν έρχονται.

-Το καινούργιο σας βιβλίο, "Πόστερ" κυκλοφόρησε από τις Εκδόσεις Οδός Πανός. Μιλήστε μας για αυτό.

-Το "Πόστερ" είναι μια μετάγγιση τρυφερότητας, στη φλέβα της νέας ανθρώπινης ιστορίας μας. Είναι μια έκκληση στην ανθρωπιά και επενδύει στην έκπληξη. Στην έκπληξη που μπορούμε να κάνουμε στους εαυτούς μας και στους συνανθρώπους μας. Αυτό κάνει η τέχνη: αναδεικνύει την έκπληξη. Προτείνει μια ζωή που έχει το σθένος να είναι δοτική.

-Ποια είναι τα μηνύματα που εκλαμβάνουν οι αναγνώστες μέσα από το βιβλίο σας;

-Δεν εκλαμβάνουν απλώς μηνύματα οι αναγνώστες, παραλαμβάνουν τζάμια. Σπασμένα τζάμια από τους καθρέπτες που θέτουν τα έργα για να καθρεπτίσουν τον κόσμο. Καθρεπτίζουν τα ελαττώματα και τα προτερήματά του.

-Ποια είναι η άποψη σας γύρω από το αιώνιο ζήτημα που προκαλεί διαμάχες, γεννιέται κάποιος συγγραφέας ή γίνεται στην πορεία;

-Αλλοίμονο να είναι αυτό το αιώνιο ζήτημα! Δεν νομίζω ότι πρόκειται για διαμάχες. Απόψεις είναι και είναι καλοδεχούμενες. Πιστεύω πως γεννιέσαι. Γεννιέσαι με μια ροπή στη τρυφερότητα, που όταν ενηλικιωθεί γίνεται τέχνη. Κυριολεκτώ. Το χάρισμα αυτό ήταν ο ψίθυρος του Χριστού στη μητέρα μου.

-Σχετικά με την απόφαση των νέων μέτρων πως για μία ακόμα φορά πρέπει να συμμορφωθούμε με το διάταγμα και να κλειστούμε σπίτι. Ποια είναι η άποψη σας γι’ αυτό;

-Η πανδημία ήταν το απόλυτο χαστούκι στο μάγουλο των δεδομένων μας. Ισοπέδωσε την έπαρση και μας επανάφερε στην ισότητα. Στην κοινή μοίρα που όλοι λέμε αλλά σπάνια πιστεύουμε. Δεν μπορούμε να στρίβουμε συνεχώς την κάμερα στο εαυτό μας, θα πρέπει να δούμε το πανόραμα αυτής της παγκόσμιας καταστροφής. Κι επειδή ακούμε διαρκώς για μοντάζ υπερβολής και συνωμοσίας, ο θάνατος είναι θάνατος και δεν μοντάρεται! Μας χαρακτηρίζει μια αντίφαση. Όσο κι αν μορφώνουμε τη ζωή, δεν τη συμμορφώνουμε. Όσο κι αν την πονάμε, δεν την συμπονάμε...

-Η χώρα μας, η οποία είναι σύμβολο της τέχνης και των γραμμάτων, μπήκε στο στόχαστρο λόγω πανδημίας, τι εξέλιξη πιστεύετε πως θα έχει;

-Δεν θεωρώ ότι μπήκε μόνο η τέχνη στο στόχαστρο. Μπήκε ο ίδιος ο άνθρωπος, ως υπόσταση, ως ον. Μπήκε ο κάθε άνθρωπος που κάνει τέχνη τη δουλειά του, την οποιαδήποτε δουλειά του. Που ορίζεται και βιοπορίζεται απ’ αυτή. Είναι μια ανεξέλεγκτη καχεξία που θα φέρει στο επίκεντρο, με άλλες προεκτάσεις, τις δάφνες και τις πικροδάφνες μιας διασωληνωμένης Ελλάδας. Αν στη θέση της ίντριγκας ήταν η προσευχή, είμαι βέβαιος πως κάθε μέρα θα ξυπνούσαμε καλύτερα. Έστω ψυχολογικά.

-Τι όνειρα κάνετε στο επαγγελματικό-καλλιτεχνικό επίπεδο;

-Είναι σε εξέλιξη το "Πόστερ", που παρ’ όλη τη γενική αποδόμηση βγαίνει νικητήριο, ζεσταίνει τις καρδιές των αναγνωστών και έλκει τις αποστάσεις τους. Το μετά δεν μας επιτρέπεται. Όποια μπογιά κι αν έχουμε στο μυαλό, θα καταλήξει κάρβουνο. Φορτίζω τις ονειροπαγίδες για να προλάβω τις εφιαλτικές μέρες.

Σε ευχαριστούμε για τον πολύτιμο χρόνο που μας αφιέρωσες ... Ευχόμαστε κάθε επιτυχία στο μονοπάτι που επέλεξες ….

Μάριος Λεβέντης: 
«Ο κορωνοϊός πήρε την επικαρπία των μεταπτώσεών μας»


ΜΙΧΑΛΗΣ ΓΩΝΙΩΤΑΚΗΣ / POLIS MAGAZINO.GR
02/11/2020
Ο Μάριος Λεβέντης είναι το φαινόμενο των τελευταίων πέντε χρόνων. Με βαθύ ρεπερτόριο στην ποίηση, το θέατρο και το δοκίμιο. Έργα του όπως η “Τελευταία απόστροφος”, το “Αυτόγραφο”, τα “Μετρητά” και το “Πόστερ” θα αποτελέσουν μερικά από τα κλασικά έργα της αυριανής παρακαταθήκης μας.
Είναι αδιαμφισβήτητα ο ηθοποιός των γραμμάτων. Με ένα από τα πιο χαρακτηριστικά στίγματα της ελληνικής πένας και τους πιο τίμιους στοχαστές της λόγιας σκηνής που ήρθαν για να μείνουν.

Ο Μάριος Λεβέντης. Ποιητής, Θεατρικός συγγραφέας και Δοκιμιογράφος, τοποθετείται στο polismagazino.gr για το lockdown, τον πολιτισμό, το φόβο, την απώλεια, την υποχρεωτική μάσκα και το άγνωστο αύριο.

Σε ποια ηλικία ξεκινήσατε να γράφετε;
Μόλις μου επιβλήθηκε η ουσία των λέξεων. Έμαθα πως το επί της ουσίας έχει τον δικό του δείκτη νοημοσύνης: μια συνέπεια που στεγάζει το χάρισμα και το μέτρο. Η συνέπεια είναι εκείνη που διοικεί την αξία τού να είσαι ακριβής και όχι ακριβός.



Ποια λέξη σας εκφράζει ως συγγραφέα; Το κίνητρο. Κι όταν είναι αγνό, έχει την ωριμότητα να γίνεται ενσυναίσθηση.

Νοιώθετε την «έμπνευση» πριν τη συγγραφή; Μόνο η έμπνευση μπορεί να πιστοποιήσει γήινο ένα έργο. Του χαρίζει το πετράδι στο λαιμό για ν’ αστράψει αυθεντικά.

Πώς θα χαρακτηρίζατε τον εαυτό σας; Έχω την εντύπωση πως τα χαρακτηριστικά του εαυτού μου, τα υποπτεύονται οι άλλοι. Εγώ θέλω να ενδυναμώνω τις υποψίες τους προς το καλύτερο.

Πόστερ, το καινούργιο σας έργο για το 2020-2021 που βγήκε από την «Οδό Πανός». Aν κάνατε ένα teaser του βιβλίου ποιο θα ήταν; Το «Πόστερ» είναι ένα έργο που βιώνει όλα τα στάδια της ανθρωπότητας: Το θαύμα της γέννησης, την συλλαβή της επιθυμίας, την άρθρωση της προσευχής, την εφηβεία του αυθορμητισμού, την αυτοκριτική των διαπιστώσεων, την κοινωνική σύρραξη και το ευτυχισμένο τέλος.

Αντιλαμβάνεται κανείς από την πορεία και τα λεγόμενά σας ότι το θέατρο είναι το κέντρο σας. Η βίβλος του καλλιτεχνικού σας κόσμου, όπως δηλώσατε πρόσφατα. Θα παίζατε στο θέατρο μ’ ένα δικό σας έργο; Όχι μόνον θα έπαιζα, αλλά θα το σκηνοθετούσα κιόλας. Για να υποστώ όλους τους σπασμούς του. Με όλα τα έντιμα διόδια από την οδύνη στο βάλσαμο.
Ποια είναι τα μελλοντικά σας σχέδια; Το φλυτζάνι της επικαιρότητας επιμένει να μας δείχνει το κατακάθι. Ο μέλλοντας είναι τόσο αιχμηρός που και να σπάσω το φλυτζάνι θα κοπώ.

Τοπικά Lockdown: Αναγκαία ή όχι;
Μάλλον αναπόφευκτα.

Πολιτισμός: στη χώρα που γεννήθηκε ποιο είναι το μέλλον του; Τώρα που χαροπαλεύει, να κάνει την αρετή του μεγάλη υπομονή για να μην πεθάνει στην χώρα που γεννήθηκε.

Αγκαλιάζω: μία λέξη ή κάτι πιο σημαντικό σήμερα; Η ζωή. Γιατί για ν’ αγκαλιάσουμε σφιχτά, πρέπει να ‘χουμε και τον σφυγμό για να το κάνουμε.

Φόβος – Απώλεια: υπάρχουν ως σκέψεις στην καθημερινότητά σας;
Δεν υπάρχουν μόνο ως σκέψεις. Έχουν μεταμορφωθεί σε οντότητες και μας κατακλύζουν.

Ποιο είναι το δικό σας αντίδοτο στο άγνωστο αύριο;
Η προσευχή που με αναγνωρίζει στο εαυτό μου και με γνωρίζει στους γύρω μου.

Καλλιτέχνης: “υπάρχει ελπίς” επιβίωσης για το αύριο; Όση ελπίς επιβίωσης υπάρχει και για το σήμερα. Που προσωπικά το θεωρώ κρισιμότερο.

Μάσκα: ήρθε για να μείνει; Ήρθε για να μας κρύψει το χαμόγελο! Ευτυχώς έχουμε το μειδίαμα στα μάτια μας.

Μουσεία, Gallery, Θέατρα, Μουσικές Σκηνές: Ανοιχτά, κλειστά, με λίγα άτομα ή με κανονική λειτουργία; Τι προτείνετε; Δεν μπορώ να σας προτείνω, μπορώ όμως να σας μιλήσω για θεατρικό γίγνεσθαι που εκπροσωπώ. Το θέατρο ήταν από τα πρώτα επιβεβαιωμένα κρούσματα στη ΜΕΘ του πολιτισμού. Το θέατρο δεν οδύρεται, υποφέρει. Αυτό είναι το σωστό ρήμα. Και όσοι το πονάμε σαν δικό μας άνθρωπο, τώρα που παραγκωνίζεται, τώρα που κοιμάται, ζούμε με αυτοσεβασμό τον Δεκαπενταύγουστο του Θεάτρου.

Η «μοναξιά» επιστρέφει; Ο κορωνοϊός πήρε την επικαρπία των μεταπτώσεων μας. Ξελογιάστηκε από τη μοναξιά και της έδωσε το στέμμα της αφεντιάς του για να βασιλεύει με σήμα κατατεθέν.




Μάριος Λεβέντης: 
«Το θέατρο είναι η βίβλος του καλλιτεχνικού μου κόσμου» 

leventis interview texnesplus 2

ΔΗΜΗΤΡΑ ΠΕΤΡΟΥ / ΤΕXNES-PLUS.GR
13/10/2020

Ο Μάριος Λεβέντης είναι ένας νέος ποιητής και θεατρικός συγγραφέας με καταγωγή από το Ηράκλειο Κρήτης, που με τον δοτικό τρόπο γραφής του, περιοδεύει στην Ελλάδα των λέξεων με τον «θίασο της υπομονής». Εξιτάρει τη ματαιότητα στο φωτεινό θεατράκι της ανθρώπινης ύπαρξης και κάνει «αφίσα» τη θαλπωρή στους ευπαθείς στύλους της προτεραιότητάς μας. Με αφορμή το νέο του βιβλίο «Πόστερ», ο Μάριος Λεβέντης, ένας από τους πιο σημαντικούς νέους των γραμμάτων, μου μίλησε για τη μεγάλη του αγάπη στο θέατρο, το μεγαλύτερό του όνειρο αλλά και τη στιγμή της ζωής του που θα έκανε «αφίσα».

Πες μας δυο λόγια για το νέο σου βιβλίο με τίτλο «Πόστερ».

Το «Πόστερ» είναι μια σύγχρονη ιστορία σε δύο μέρη. Παρακολουθείται το χρονικό μιας σχέσης που παρασύρεται και το οδοιπορικό μιας κοινωνίας που διασύρεται.

Ποιο μήνυμα θέλεις να περάσεις στους αναγνώστες;

Το σήμα του έργου είναι η θαλπωρή. Αυτή γίνεται αφίσα και υψώνεται στους στύλους της πρόθεσής μου: Να βρούμε τις ρίζες μας στη ζεστασιά.

Ποια στιγμή της ζωής σου θα έκανες «αφίσα»;

Τις στιγμές που είμαι στη σκηνή και παρουσιάζω ένα έργο. Τις στιγμές που μου αναλογεί το μικρόφωνο για ν’ απαγγείλω την ομόνοια μεταξύ των ανθρώπων. Την κατάφαση στη ζωή.

Πώς θα χαρακτήριζες τον τρόπο γραφής σου;

Δοτικός. Αυτός είναι ο μόνος τρόπος. Όλα τ’ άλλα, είναι φιλοφρονήσεις στη λέσχη της φιλολογίας.

Ποιες είναι οι επιρροές σου;

Δεν είχα ποτέ επιρροές. Είχα ένα σύρμα μέσα στο κεφάλι μου. Ο πρώτος ποιητής, πριν και μετά τον άνθρωπο, είναι ο πόνος. Κι επειδή αυτό το σύρμα πονάει, μαθαίνεις να φτιάχνεις τις αγκυλώσεις του. Το ίδιο σύρμα γίνεται μετά ο συνδετήρας που κρατάει τα πρακτικά μιας ολόκληρης γενιάς. Αυτό είναι το ταλέντο. Το αποτύπωμα που αφήνει ο συνδετήρας του καθενός μας.

Γνωρίζω ότι έχεις μεγάλη αγάπη στο θέατρο και μάλιστα σπουδάζεις πάνω σε αυτό. Τι ρόλο παίζει στη ζωή σου;

Το θέατρο είναι η βίβλος του καλλιτεχνικού μου κόσμου. Η θεατρική αύρα είναι μια Κυρία που ξέρει να χειρίζεται τον πληθυντικό ευγενείας και όχι της απόστασης.

Ποιες προϋποθέσεις πρέπει να υπάρχουν για να μεταφέρεις ένα έργο σου στο θεατρικό σανίδι;

Εμπορικές και ποιοτικές. Η ποιότητα έχει να κάνει με τις ψυχολογικές αξίες ενός έργου και η εμπορικότητά με το πλήθος που απευθύνεται το έργο. Εγώ θωράκισα την εντιμότητα μου, δεν ήθελα να παρεκκλίνω από την αίσθηση και την αισθητική της. Απευθύνομαι σε όλο τον κόσμο. Απευθύνομαι στον άνθρωπο. Στον δυνατό και στον αδύναμο. Στον προδομένο και στον προδότη...

Μετά από ένα θεατρικό έργο επέλεξες να επιστρέψεις με ποιήματα. Ποια «ανάγκη» του ανθρώπου πιστεύεις ότι καλύπτει η ποίηση;

Αυτό συμβαίνει γιατί εργάζομαι σε εναλλασσόμενο ρεπερτόριο, με σκοπό να ξεκουράζω τους πνεύμονες των έργων. Για μένα η ποίηση είναι το περιεκτικό θέατρο. Λέει σε μια σκηνούλα στροφών όλα αυτά που η καθημερινότητα αγνοεί.

LEVENTHS POSTER cover

Ποια είναι η γνώμη σου για τα ψηφιακά βιβλία;

Οτιδήποτε χειροπιαστό είναι και ελπιδοφόρο πως ακόμη μπορούμε ν’ αγγίζουμε. Γιατί υπάρχει μια εκσυγχρονισμένη τάση που ήρθε να αφανίσει την επαφή μας με τη ζωντάνια. Μα το ζωντανό είναι που σπαρταράει, που δονείται, που αισθάνεται, που ανταποδίδει.

Ποιο είναι το μεγαλύτερό σου όνειρο;

Αυτό που ταράζει τους ονειροκρίτες! Το ανέλπιστο!

Περίγραψέ μας τον εαυτό σου με πέντε λέξεις.

Δοκιμασμένος, Δοτικός, Ευαίσθητος, Τολμηρός, Ηθοποιός.

Υπάρχει κάτι νέο στα σκαριά;

Το «Πόστερ» που κυκλοφόρησε μόλις, ολοκληρώνει την «Τριλογία του πορτρέτου», που συμπεριλαμβάνει τα έργα «Αυτόγραφο» και «Μετρητά», τα οποία κυκλοφορούν ξεχωριστά από τις Εκδόσεις Οδός Πανός. Σε όλα, προτείνω μια ζωή που έχει το σθένος να συνεχίσει...

Το «Πόστερ» του Μάριου Λεβέντη κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Οδός Πανός.



Μάριος Λεβέντης: 
«Κάθε Έργο Μου Σχηματίζει Μετρημένα Τη Δική Μου Άσφαλτο» 
 
ΒΑΣΩ ΚΑΝΙΩΤΗ/ PEOPLE OF ART.GR 
09/09/2020 


Ήδη κυκλοφορεί από τις Εκδόσεις Οδός Πανός του Γ. Χρονά σε δεύτερη έκδοση το βιβλίο του Μάριου Λεβέντη «Μετρητά», που εντυπωσίασε κοινό και δημοσιογράφους. Ένα έργο τρυφερό, ανατρεπτικά αισιόδοξο και σπαρακτικά αληθινό που ξεχρεώνει τον αθόρυβο δημιουργό σ’ έναν απ’ τους ισχυρούς συγγραφείς των τελευταίων ετών. 
Σήμερα έχουμε την χαρά να φιλοξενούμε τον Μάριο στον χώρο μας και να συνομιλούμε μαζί του για την αφοσίωση του στη τέχνη. 

-Μάριε καλώς όρισες. 

Χαίρομαι που σας συναντώ σε μια τόσο ιδιαίτερη συγκυρία για όλους. Ευχαριστώ για την φιλοξενία. 

– Θα ήθελα αρχικά να μας πεις τι είναι η γραφή για εσένα; Μια ανάγκη έκφρασης απλά ή κάτι παραπάνω; 
Πρωτίστως είναι ακρίβεια, συνέπεια. Που έχει βέβαια το χάρισμα να μετουσιώνεται σε ανάγκη με πολλές διακλαδώσεις και γεωμετρίες συναισθημάτων. Τολμώ να μη μένει αυστηρά προσωπική, να διευρύνεται, να αντανακλάει στον κόσμο και ν’ αποτελεί μια αμφίδρομη αρετή για μένα και τους αναγνώστες. 

-Ποιο είδος λογοτεχνίας αγαπάς περισσότερο και γιατί; 
Η λογοτεχνία με διεκδίκησε σθεναρά από το θέατρο. Επομένως μού έμαθε να εκτιμώ εξίσου όλα τα είδη. Ιδίως όταν η γλώσσα της έκφρασής τους έχει περγαμηνές μιας βαθύτατης αλήθειας. 

-Υπάρχει κάποιος λογοτέχνης που θαυμάζεις; Κάποιος που σε επηρέασε να θέλεις να ακολουθήσεις τον δρόμο της συγγραφής; 
Θαυμάζω τα έργα, τις ιδέες και πολύ περισσότερο τις προθέσεις τους. Δεν κατονομάζεται αυτό. Δεν έχει ονοματεπώνυμο, καταχωρείται στο μητρώο μιας αυτονόητης εντιμότητας που οφείλουμε στην τέχνη, αν την πονάμε και δεν την επικαλούμαστε. Προσωπικά, δεν είχα να κάνω με δρόμο. Είχα να κάνω με μια εμπνευσμένη πίσσα που έπεσε στα χέρια μου: το μελάνι. Κάθε έργο μου σχηματίζει μετρημένα τη δική μου άσφαλτο. 

-Από το βιογραφικό σου μαθαίνουμε ότι σχετίζεσαι και με το θέατρο… 
Σχετίζομαι περισσότερο με το θέατρο, παρά με οτιδήποτε άλλο. Από ‘κει προέρχομαι. Από το κοκκινόχωμα του θεάτρου. 

-Θα θέλαμε να μας πεις λίγα λόγια για το συγγραφικό σου έργο, αλλά και για το βιβλίο σου «Μετρητά».
Νομίζω ότι το βιογραφικό μας σε τρίτο πρόσωπο αρκεί και μας βγάζει από το τμήμα της περιαυτολογίας. Ευτυχώς γιατί εξαπλώνεται ραγδαία. Τώρα, τα «Μετρητά» είναι μια βαθιά και προκλητική νυχιά κάτω απ’ τα επιδερμικά πεδία, που καταδύει απνευστί στα μαύρα στάσιμα νερά των τετριμμένων και χωρίς να ματαιώνει την ομορφιά της ζωής, πληρώνει τα παράβολα και διαλέγει τα αιθέρια έλαια μιας σκοτεινής εποχής. 

-Πως σου φαίνεται ο χώρος του βιβλίου; Αφήνει περιθώρια για νέους συγγραφείς; 
Θα ήθελα να είναι λιγότερο φλύαρος και περισσότερο ευαίσθητος. Αφήνει τα τυπικά περιθώρια. Το ζήτημα είναι να καίει το αστέρι σου κι όχι να καίγεται. Είναι έμφυτο αυτό. Ο συγγραφέας που έχει επίγνωση δεν φέρνει μόνο το έργο στο δωμάτιο, αλλάζει και τη διαρρύθμιση. Το ταλέντο λάμπει, όταν πηγαίνει αγκαζέ με το μέτρο, όχι με τη μετριότητα. 

-Για ποιους λόγους κατά την άποψή σου θα πρέπει οι άνθρωποι να διαβάζουν βιβλία; 
Γιατί εκεί φωλιάζει η συνετή ζωή. Αυτό ψάχνει ο κόσμος: Όχι την αγενή ζωή της καθημερινότητας που μοιράζεται με ευκολία τις διαφορές, αλλά την εκλεπτυσμένη που αντέχει να μοιράζεται τις «ζημιές». 
  
-Μάριε ποια είναι τα μελλοντικά σου σχέδια, πως θα ήθελες να σε βρει το μέλλον; 
Η επιτροπή του παρόντος έχει απορρίψει τα μελλοντικά σχέδια. Αυτή την πολυτέλεια τη χάσαμε. Να κερδίζουμε τη ζωή με τη μέρα. 

Σε ευχαριστούμε θερμά για την συζήτηση. Καλή επιτυχία σε ό,τι κάνεις! 




Μάριος Λεβέντης: 
«Στόχος μου είναι να επαναφέρω την καλή εξοικείωση της ανθρώπινης φινέτσας μας»

ΕΥΑ ΜΑΡΑ / STELLASVIEW.GR 
18/07/2020 

Ο συγγραφέας Μάριος Λεβέντης μίλησε στο StellasView.gr και στην δημοσιογράφο Εύα Μαρά, για το βιβλίο του με τίτλο «Μετρητά» που κυκλοφορεί σε δεύτερη έκδοση από τις Εκδόσεις Οδός Πανός. Ένα έργο τρυφερό, ανατρεπτικά αισιόδοξο και σπαρακτικά αληθινό που ξεχρεώνει τον αθόρυβο δημιουργό σ’ έναν απ’ τους ισχυρούς συγγραφείς των τελευταίων ετών. 

Πότε ξεκινά χρονικά το προσωπικό σας ταξίδι στον κόσμο της συγγραφής; 
Είμαι σε δημόσια κρίση από το 2015. Δεν ταξίδεψα στον κόσμο της συγγραφής, υπερασπίστηκα και υπερασπίζομαι μια ώθηση του κόσμου, μέσω των λέξεων. Είναι σημαντική αυτή η επισήμανση γιατί σου φέρνει ένα ανεκτίμητο δώρο: τη συνέπεια, την οποία ακολουθώ απερίσπαστος. 

Ποιο το κύριο που σας ώθησε στην ενασχόλησή σας με τη συγγραφή ως θεατρικός συγγραφέας – ποιητής – δοκιμιογράφος και ποια προβλήματα – δυσκολίες κληθήκατε να αντιμετωπίσετε ως νέος λογοτέχνης; 
Η ζωή είναι η κύρια πρόταση, χωρίς άλλες δευτερεύουσες περιστροφές. Για να είμαι ειλικρινής, δεν θαυμάζω τα παράπονα της εργασίας μας. Συγχαίρω όμως τις ανασφάλειές της. Και το γεγονός ότι στάθηκα στον έντεχνο λόγο με τρεις διαφορετικές υποστάσεις, μοίρασε ισότιμα την τράπουλα του οράματός μου. 

Με αφορμή την επιτυχημένη διαδρομή της δεύτερης έκδοσης του βιβλίου σας με τίτλο «Μετρητά», θα μπορούσατε να μας δώσετε εν συνόψει το στίγμα του; 
Οι ανθρώπινες σχέσεις. Οι πάσχουσες ανθρώπινες σχέσεις. 

Ποια η κεντρική θεματική του βιβλίου, ποια ερωτήματα απαντά, και ποιος ο απώτερος συγγραφικός σας στόχος; 
Τα έργα δεν οφείλουν ν’ απαντούν, οφείλουν να έχουν πάντα μια ερώτηση για τον άνθρωπο. Μια καινούργια ερώτηση όμως, όχι διατύπωση. Τα «Μετρητά» είναι ένα τέτοιο έργο απορίας. Και η εποχή μας απορεί έντονα. Δυστυχώς όμως δεν εξοικειώνει τις απαντήσεις της, παρά μονάχα τα νεύματα και τους μορφασμούς της. Ένας στόχος είναι αυτός: να επαναφέρω την καλή εξοικείωση της ανθρώπινης φινέτσας μας. 

Τι μηνύματα διαπερνά στον αναγνώστη και ποια η ιδιαιτερότητα – δέλεαρ του βιβλίου σας; 
Ποιο είναι το κόστος της ανώφελης απανθρωπιάς και ποιες οι δωρεές της έντιμης ανθρωπιάς. Το δέλεαρ για τον κάθε αναγνώστη είναι ξεχωριστό, ας διαλέξει όποιο θέλει μέσα από τις σελίδες του. Ένας καλός βατήρας είναι ο τίτλος, το ίδιο το θέμα, μα κι η πρόθεση που μαρτυρά το οπισθόφυλλο: Η εμμονή στο όνειρο! Είναι ρίσκο να μιλάς για τον άνθρωπο και να εφαρμόζεις μια φιλοσοφική ιδιοσυγκρασία μέσα από οικονομικούς όρους και συναλλαγές. 

Τι σημαίνει για εσάς συγγραφή; Ίσως ένα μοναδικό ταξίδι αυτογνωσίας, διέξοδο, τρόπος έκφρασης, απελευθέρωση, σωτηρία, λύτρωση; 
Προσφορά. Έχει τόση ευγένεια αυτή η λέξη! Τόσα ιδανικά και τόσα πρόσωπα! Η προσφορά ανά πάσα στιγμή είναι και αυτογνωσία και σωτηρία και διέξοδο και τρόπος έκφρασης και λύτρωση… 

Που συναντά το Μάριο ως άνθρωπο η λογοτεχνία; 
Στο θέατρο! Όταν η λογοτεχνία που παράγεται μπορεί ν’ αναπαράγεται ως έργο, όταν μπορεί ν’ απαγγέλλεται, γίνεται καλύτερη. Ξέρετε, στο θέατρο γίνεται τόσο αισθητή η θνητότητα μας όσο πουθενά αλλού. Ενανθρωπίζεται πάλι, αποκτά μια φιλότιμη ευαισθησία. 

Το ταξίδι σας στην τέχνη της συγγραφής αναμένεται να έχει συνέχεια; Ποιο το επόμενο συγγραφικό – δημιουργικό σας βήμα; Σε τι αφορούν τα άμεσα μελλοντικά σας πλάνα; 
Αναμονή για συνέχεια γενικότερα… Ο κόσμος να βρει το βήμα του κι όλα τ’ άλλα έπονται… 

Σε ποιο βαθμό, πιστεύετε ,ότι έχει πληγεί ο πολιτιστικός χώρος και δη ο λογοτεχνικός χώρος; 
Ο πολιτισμός επενδύει στις συναθροίσεις. Ζήσαμε μια αποκάλυψη: η απόσταση αναπνοής της τέχνης από τους ανθρώπους, το ζωντανό χνότο, απαγορεύτηκε. Η μεγαλύτερη πληγή είναι να θεωρείται το καλλιτεχνικό έργο αδίκημα. Όλοι πληρώσαμε το πρόστιμο της άδειας πλατείας. 

Εν κατακλείδι, πώς κρίνετε την νέα ελληνική πραγματικότητα, όπως έχει διαμορφωθεί από την πρόσφατη πανδημία; 
Πρωτόγνωρη. Ομολογώ ότι το προοίμιό της με εντυπωσίασε. Είχε έναν συναρπαστικό συντονισμό ωριμότητας από όλους. Καταλήγω ότι οι έπαινοι μας κάνουν κακό. Τα καλά κατορθώματα, δεν ξέρουμε να τα κάνουμε καλύτερα και έτσι τα κάνουμε χειρότερα για σιγουριά. Το πρώτο μέρος του έργου ήταν πραγματικά πολύ χρήσιμο, το δεύτερο δεν ήταν καθόλου ευθύβολο. Αυτό συνέβη γιατί προηγήθηκε διάλειμμα. Και η Ελλάδα στα διαλείμματα αποθρασύνεται, κάνει πιρουέτες λήθης. 

Ευχαριστώ θερμά τον Μάριο Λεβέντη για την άκρως ενδιαφέρουσα συνέντευξή μας.
Νιώθω την ανάγκη να τον συγχαρώ για το μεγαλείο της ψυχής, όπως και το μεγαλόπνοων της τέχνης του! Του εύχομαι πάντα “υψηλά” καλέσματα έμπνευσης, δημιουργικά αγγίγματα ψυχής, καλλιτεχνικές εκρήξεις και αέναα ταξίδια φωτός στη μαγεία του ονείρου της συγγραφής!
Καλή συνέχεια στον όμορφο κόσμο που χτίζει με την βαθιά ευαίσθητη και φιλοσοφημένη ματιά του! 




Μάριος Λεβέντης: 
«Γράφω για την ζωντανή ζωή. Με κάθε κόστος.
Να δημιουργήσουμε ξανά σχέσεις τιμιότητας και όχι τιμής» 


ΜΙΜΗΣ ΚΥΡΙΑΚΟΥ/PROSKINIO.GR 
23/05/2020 

Τα στερεότυπα είναι για να σπάνε λέει ο λαός μας! Ένας ανατρεπτικός, πνευματικά ανήσυχος, φιλόδοξος νέος, χαράσσει την δική του πορεία μέσα στον κόσμο της τέχνης και των γραμμάτων σήμερα. Αυτός είναι ο Μάριος Λεβέντης. Τελειόφοιτος της Φιλοσοφικής σχολής Αθηνών, ίσως ο νεότερος ηλικιακά που επιχειρεί μέσα στον χώρο αυτόν, εδώ και πέντε χρόνια δημιουργεί τα δικά του πονήματα σε συγγραφικό, αλλά και θεατρικό επίπεδο! Το γεγονός ότι ήδη σπουδαίοι άνθρωποι του ευρύτερου χώρου των γραμμάτων ομονοούν και εκφράζονται σαφώς με διθυραμβικά σχόλια για τον Μάριο, αποδεικνύει ότι ο τελευταίος μάλλον ήρθε για να μείνει! Με αφορμή την δεύτερη έκδοση του έργου του με τίτλο «Μετρητά» (Εκδόσεις Οδός Πανός), επιλέγει το proskinio.gr για να στείλει προς κάθε κατεύθυνση τα μηνύματά του, ενώ μοιράζεται τις σκέψεις του μαζί μας γύρω από την λογοτεχνία το θέατρο, γενικότερα τις τέχνες, αλλά κυρίαρχα δεν παραλείπει πάνω από όλα να επιχειρήσει στοχασμό για την ίδια την ζωή και τις ανθρώπινες σχέσεις σήμερα. Όλα αυτά με συνδυαστική σκέψη και αφοπλιστική ειλικρίνεια. Αν και όπως αποδεικνύεται από τα έργα του μέχρι σήμερα αποτελεί έναν δεινό γλωσσοπλάστη, είναι σαφής παρά την πολυπλοκότητα των νοημάτων του. Άλλωστε για να κατανοήσεις έναν άνθρωπο του χώρου του, πρέπει να προσπαθήσεις να ερμηνεύσεις τι θέλει να περάσει ως μήνυμα πίσω από τις γραμμές που μηχανικά διαβάζεις.


--- Ποιητής, θεατρικός συγγραφέας ή δοκιμιογράφος; Από τις τρεις ιδιότητες που αναφέρονται στο βιογραφικό σου, ποια τοποθετείς στην ψυχή σου πρώτη;
Δεν μπορώ να τα απαριθμήσω. Γιατί όλα, μα όλα, είναι υποστάσεις της ψυχής μου. Το θέατρο όμως είναι ο απόλυτος συντονιστής της – το υπόστεγό της.

--- Από μικρός είχες κλήση στις τέχνες και στα γράμματα; 
Ναι. Βέβαια. Μια εντελώς προσωπική. Είχα κλήση στην αλφάβητο της ζωής και δεν απέφυγα ποτέ τα πρόστιμά της.

---18 χρονών έκανες την συγγραφική σου πρεμιέρα. Το ερέθισμά σου ποιο ήταν τότε; Είχες άγχος σ’ αυτήν την πρώτη σου προσπάθεια;
Το ερέθισμα τότε ήταν το ίδιο το θέατρο. Μα κάθε πρεμιέρα δεν έχει τρακ; Αυτό το τρεμούλιασμα, αυτός ο μικρός σεισμός στο κορμί και στη φωνή είναι που επιβεβαιώνει το ντεμπούτο.

--- Θεωρείς ότι τότε (και τώρα ακόμα…) είσαι ένα μοναχικό άτομο, ένας μοναχικός νέος που περιδιαβαίνεις στον κόσμο των γραμμάτων;
Είμαι μοναχικός ναι. Αυτό όμως μου δίνει κι ένα παραπάνω πριμ. Να δημιουργώ την παρέα. Ο κόσμος είναι ένας. Εγώ τον εκφράζω μέσα από τα γράμματα. Δεν περιδιαβαίνω, κάνω κάτι πιο τίμιο: Μοιράζομαι.

--- Έχεις άλλους συνοδοιπόρους- συνομηλίκους σου; 
Βεβαίως. Αμετάβλητους και πολύ άξιους: Τα αδέλφια μου.

--- Το οικογενειακό και φιλικό σου περιβάλλον είναι υποστηρικτικό στις επαγγελματικές επιλογές σου; 
Η οικογένεια μου είναι η επιτυχία μου. Είναι θαυμάσιο ν’ αγαπάς κάθε μέρα και περισσότερο. Η μητέρα μου γνωρίζει τα πάντα από τη σκαλέτα ακόμη. Είναι η έμπιστη πρώτη αναγνώστρια μου. Τα δύο μου αδέλφια εμψυχώνουν μοναδικά την όλη πορεία μου. Και στις πρεμιέρες είναι πάντα εκεί, αμετακίνητοι.

--- Ποιο είναι το όνειρό σου σε επαγγελματικό επίπεδο;
Το όνειρό μου επαγγελματικά εξελίσσεται και ανανεώνεται. Τώρα στην όλη φιλοσοφία των ονείρων, αποτρέπω τους ερασιτεχνικούς εφιάλτες. Γιατί ακόμα και το βάσανο πρέπει να ξέρει τον τρόπο που θα σε βασανίσει.

--- Το κορυφαίο σου έργο στην συγγραφή σε αυτήν την διαδρομή που έχεις διανύσει μέχρι σήμερα ποιο εκτιμάς ότι είναι;
Πάντα το τελευταίο. Το πιο πρόσφατο χρονικά εννοώ. Γιατί έχει σπάσει τους φλοιούς των προηγούμενων, τα έχει δικαιώσει και περιμένει να δικαιωθεί από τις ατέλειές τους ως ωριμότερο, ποτέ ως κορυφαίο. Η κορυφή είναι το φολκλόρ της ορατότητας. Κι εγώ θέλω να βλέπω το πως ωριμάζω. 

--- Ποιος είναι σήμερα ο μέντοράς σου; Έχεις κάποιο πρότυπο;
Εγώ όχι. Τα έργα μου έχουν, τους εκδότες τους.

--- Γράφεις έχοντας τι ως κυρίαρχο στόχο στο μυαλό σου; 
Τη ζωντανή ζωή. Με κάθε κόστος.

--- Η συγγραφή είναι πάθος; Δημιουργία; Ψυχοθεραπεία; Ή και μια έκφραση ματαιοδοξίας;
Η δουλειά μας είναι ταξιθεσία. Μια προσπάθεια ενορχήστρωσης του κόσμου. Ένα τόλμημα αρμονίας που ονειρεύεται την συνύπαρξη και την ομόνοια μεταξύ των ανθρώπων. Κι εγώ ταξιθέτης είμαι. Βάζω τις σωστές λέξεις στη σωστή σειρά.

--- Θεωρείς ότι όλα τα συναισθήματα που βιώνουν οι άνθρωποι σε μια εποχή αναμφισβήτητα δύσκολη, μπορούν να βρουν διέξοδο στο χαρτί ή σε μια θεατρική παράσταση και να υπάρχει εν συνεχεία αυτή η διαδραστικότητα με το κοινό;
Οι αναμφισβήτητα δύσκολες εποχές είναι υποχρεωμένες να βρίσκουν διέξοδο. Και μάλιστα με τα πιο έντονα συναισθήματα. Να βρίσκουν διέξοδο στους ανθρώπους. Αν το χαρτί ή το θέατρο εμπεριέχει την γνήσια επικοινωνία μαζί τους, τόσο το καλύτερο.

--- Τι σου άφησε η πρόσφατη εμπειρία της πανδημίας;
Εκπαιδευμένο φόβο, καλά αντανακλαστικά του κινδύνου και πολλή σοφία του εφήμερου.

--- Θεωρείς δίκαια τα αιτήματα του κόσμου των τεχνών για την οικονομική τους στήριξη; 
Είναι δίκαια και πολύ περισσότερο αναγκαία. Ο πολιτισμός αυξάνει το μηδέν εις το πηλίκο του κόσμου. Αρκεί να μην φανατίζεται το κάθε αίτημα, γιατί μένει στην ιστορία ως απαίτηση. Με το μέτρο γίνεσαι σαφής. Με την αμετροέπεια γίνεσαι παράλογος.

--- Η πολιτική σε ενδιαφέρει;
Βεβαίως. Και με ενδιαφέρει με ωραίο τρόπο, γιατί δεν εντάσσομαι κομματικά. Διατηρώ την αντικειμενικότητα του πολίτη και συγχαίρω τα στιβαρά πατήματά μας. Όσο κι αν μας πληγώνουν οι χορογραφίες που γράφουν για την Ελλάδα. Στην πολιτική, το «θα...» είναι εγγυημένο δέλεαρ. Πρέπει λοιπόν να προσέχεις τις ανοιχτές αντιστάσεις. Να προσέχεις τι και σε τι θερμοκρασία το υπόσχεσαι.

--- Όταν ο Μάριος δεν ασχολείται με την συγγραφή, πως περνάει τον ελεύθερο χρόνο του; 
Πάλι με κάτι καλλιτεχνικό ασχολείται ο Μάριος. Είτε σκέψη, είτε τέρψη, είτε σχέση...

--- Τι μήνυμα απευθύνεις στην γενιά που ανήκεις ηλικιακά η οποία έχει περάσει πολλές δυσκολίες σε οικονομικό, επαγγελματικό-εργασιακό επίπεδο μέχρι τώρα;
Να εκτιμά το βιογραφικό της. Να εκτιμά την όλη της εμπειρία σε εργασία και διαβίωση. Τα νέα παιδιά έχουν την πολυτέλεια της ανυπομονησίας. Και μπράβο τους. Μπορεί να τους σκανδαλίζει το παρόν και να έχουν τα χαρτιά τους στον αναπτήρα και στο σουγιά, όμως προς Θεού, ποιος καίει και μαχαιρώνει την αγωνία του; Ακόμα κι αυτό είναι σύμπτωμα εμπειρίας. Όλα θα φτιάξουν. Τους διαβεβαιώ, ως εκπρόσωπός τους.

--- Ο κυριότερος λόγος όπου οι τέχνες και τα γράμματα δεν έχουν την εξέχουσα θέση μέσα στην αντίληψη της σύγχρονης κοινωνίας όπου είχαν παλαιότερα, ποιος θεωρείς ότι είναι; 
Η εκπαίδευση που διαμορφώνει κατά πολύ τις αντιλήψεις της σύγχρονης κοινωνίας. Και ειδικά στην Ελλάδα ίσα που σώζει την φήμη της από την παρακαταθήκη του παρελθόντος. Φοβούνται την αποκαθήλωση και συντηρούν με τον θρήνο τους ένα επαναλαμβανόμενο βιβλίο ύλης. Τα νιάτα φοβίζουν γιατί έχουν δύναμη και ανεπηρέαστα, ατόφια βιώματα. Να πούμε, πως κάποιοι θα πρέπει να συστήσουν και την παρακαταθήκη του μέλλοντος. Δε μπορεί να επιβιώνουν τα γράμματα με το φλας μπακ. Είναι λες και υπογράφει με το πιο απόλυτο πενάκι ότι δεν εξελίσσεται. Οι λύκοι της εποχής μας είναι άλλοι, καινούργιοι, πρωτοφανείς και θέλουν καινούργιους δημιουργούς να την εξημερώσουν. Να το συνειδητοποιήσουμε, γιατί αυτή η παρωπίδα είναι το πιθανότερο ύποπτη.

--- Πες μας περισσότερα για το τελευταίο σου χρονικά πόνημα με τίτλο «Μετρητά» από τις εκδόσεις Οδός Πανός που μετρά την δεύτερη έκδοσή του.
Τα «Μετρητά» είναι ένα θεατρικό έργο που έχει σκηνικά και κοστούμια τους λογαριασμούς της ζωής. Είναι η σταγόνα που ξεχειλίζει το ποτήρι των ανθρώπινων σχέσεων. Μιλώντας τελικά για το γεμάτο ποτήρι μιας ολόκληρης κοινωνίας που ραγίζει και χύνεται στην μπάρα της εγκράτειας. Απελευθερώνεται, μιλάει, εκφράζεται, επικοινωνεί και κλαίει. Σε μια εποχή που και σε περίοδο χάριτος, τα μάτια μας είναι ατάραχα και στεγνά.

--- Ποιο είναι το βαθύτερο στοιχείο για την ζωή και τις ανθρώπινες σχέσεις που θέλεις να προτάξεις στο βιβλίο σου; 
Να δημιουργήσουμε ξανά σχέσεις τιμιότητας και όχι τιμής.

--- Τι θα ήθελες να κρατήσει ο αναγνώστης που θα το μελετήσει προσεκτικά; 
Την αγνή μου πρόθεση να εκτιμήσω τη ζωή.

--- Σε κριτικές, επιφανείς προσωπικότητες του ευρύτερου χώρου των γραμμάτων σε θεωρούν και σε αποκαλούν μεταξύ άλλων έναν φέρελπι της ελληνικής λογοτεχνίας και του θεάτρου, καθώς και μάγο των λέξεων. Το σχόλιό σου.

Ειλικρινά μεγάλη τιμή η αποδοχή τους. Ακόμα μεγαλύτερη η προσδοκία τους και ο δικός μου ρόλος να φανώ αντάξιος. Το υπόσχομαι.

--- Τα γραπτά σου μιλούν για την ζωή γενικότερα. Η ερώτηση έχει δύο σκέλη. Πρώτον τι σου έχει διδάξει η ζωή μέχρι σήμερα και δεύτερον εάν τα έργα σου εμπεριέχουν στοιχεία αυτοβιογραφικά ή όχι. 

Η ζωή διδάσκει με τον πόνο. Απ’ τα πετρώματα και τη σκόνη της πληγής, φτιάχνει την κιμωλία της και μας παραδίδει κάθε λεπτό καινούργιους αιφνιδιασμούς. Η πραγματική της διδασκαλία είναι η διαπίστωση. Η σε διαλύει ή σε δυναμώνει. Τα έργα μου είναι κάτι από παραλίγο βιογραφίες. Και λέω παραλίγο γιατί η έμπνευσή μου προεκτείνεται και αφορά τους αναγνώστες μου.

--- Ποιος είναι ο δικός σου ορισμός της ευτυχίας; 
Η ανακωχή με το απάνθρωπο. Πάση θυσία.




Μάριος Λεβέντης: 
«Είμαστε αντιμέτωποι με συμπτώματα, πτώματα και κορόνες,
χωρίς κανείς να βασιλεύει πια!» 


ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΠΑΠΑΚΩΣΤΑΣ/ART AND PRESS 
21/03/2020 

Πως ήρθες κοντά στην συγγραφή; 
Την έλξη αυτή δεν την συνειδητοποιείς άμεσα. Είναι σαν να ‘χεις το προνόμιο ενός θαύματος. Του μένεις πιστός, το κοινωνείς και το επικοινωνείς. Η λειτουργία αυτού του μυστηρίου γίνεται πάντα, μα πάντα στην εκκλησία της εν συναίσθησης. 

Πόσο εύκολο ή δύσκολο είναι για σένα να εκφράσεις τη σκέψη σου πάνω στο χαρτί; 
Δεν είχα ποτέ ευκολίες και δυσκολίες με τις λέξεις μου. Γνωρίζω ότι το ηθικό των σκέψεων ξεκινά από τη σιωπή. Με τη δουλειά μου, όσο πιο ακέραια και σεμνά μπορώ, γράφω ρόλους στη σιωπή. Της δίνω το εκτόπισμα. 

Σ’ επηρεάζει η ζωή; 
Για να κουκουβίσεις στην τέχνη, πρέπει να σε γονατίσει η ζωή. Η εμπειρία αυτή, η επώδυνη είναι η κατεξοχήν σπουδή ενός συγγραφέα. Τα βιβλία είναι το μεταπτυχιακό του. Είναι τα έγγραφά του επικυρωμένα. 

Τι σε παρακίνησε ώστε να γράψεις το τωρινό σου βιβλίο; 
Με κίνητρο την συμπεριφορά μιας εποχής που δεν ξέρει να συμπεριφέρεται στον εαυτό της και κυρίως στους άλλους, έγραψα ένα ευγενικό τραγούδι συνύπαρξης. Ένα τραγούδι πάνω σ’ ένα υπαρξιακό πεντάγραμμο που προσπαθεί να μας επαναφέρει από την αποκοπή και την ανακοπή, στην ζωντάνια και την επαφή μας με τους άλλους. Γιατί στην ηχορύπανση των κενόδοξων κατορθωμάτων μας, λείπουν -βασανιστικά σχεδόν- οι γελαστοί άνθρωποι. 

Εξήγησέ μας τι θέλεις να πεις με τον τίτλο “Μετρητά”; 
Τα “Μετρητά” είναι οι λογαριασμοί όλων μας. Οι πρωτόγονοι. Το κόστος επάνω σ’ αυτό το λευκό χαρτάκι που λέγεται συνείδηση. 

Έχεις εμμονή στο όνειρο; 
Μα μόνο με μια τέτοια εμμονή αντιμετωπίζεται ο κόσμος. Και είναι και πολύ ωραίο τελικά, γιατί το όνειρο είναι το μόνο που δεν χρηματίζεται. 

Συγγραφέας γεννιέσαι ή γίνεσαι; 
Γεννιέσαι! Η μήτρα των λέξεων που μας πλάθει το ξέρει καλύτερα. 

Έχεις επόμενα συγγραφικά σχέδια; 
Τα σχέδια είναι οι επιπλοκές των αυθόρμητων. Κι εγώ τα θέλω υγιή για να με διεκδικήσουν. Αν με κατακτήσουν, θα το μάθετε. 

Τι σκέφτεσαι για το 2020; 
Σκέφτομαι ότι έχω να κάνω με μια ανατρεπτική στρογγυλοποίηση. Έχω να κάνω με δυο δυάρια που παντρεύονται δύο μηδενικά. Και θέλω πολύ οι απόγονοι μήνες που περνούν κι έρχονται να έχουν τα καλά μας στοιχεία. Με όποια θυσία αυτό συνεπάγεται. 

Η Ελλάδα και η Γη μπήκαμε σε μια περίοδο δοκιμασίας με τον ιό. Τι πιστεύεις ότι θα φέρει την επομένη μέρα όλη αυτή η κατάσταση για τους ανθρώπους και την ζωή μας; 
Είναι ίσως από τις ελάχιστες φορές που το ριζικό μας δεν κάνει διακρίσεις. Ειλικρινά δεν ξέρω ποιες λέξεις μπορούν να βάλουν σε τάξη αυτή την παγκόσμια αταξία. Έχω κλονιστεί. Δεν μπορώ να πιστέψω κάτι για την επόμενη μέρα από τη στιγμή που αυτή αμφισβητείται περισσότερο. Είμαστε αντιμέτωποι με συμπτώματα, πτώματα και κορόνες, χωρίς κανείς να βασιλεύει πια. Ήρθε η στιγμή που κάθε επόμενη μέρα θα μας επισημάνει τι πραγματικά είναι η ζωή. Να είμαστε ψύχραιμοι κι ενωμένοι. Κανενός ο φόβος δεν βραβεύτηκε. 



Μάριος Λεβέντης:
«O δημόσιος λόγος για τον συγγραφέα δεν είναι ρεφρέν, είναι κουπλέ»

 

EΥΑ ΚΑΚΛΕΙΔΑΚΗ/PASPARTOU.GR 
11/02/2020


O Μάριος Λεβέντης είναι ένας φέρελπις της ελληνικής λογοτεχνίας, της ποίησης και του θεάτρου. Από τα πρώτα του κιόλας συγγραφικά βήματα ξεχώρισε για την περίτεχνη γραφή του και την πλαστικότητα της γλώσσας, που χρησιμοποιεί. 
Η Εύα Κακλειδάκη μίλησε μαζί του για τη μέχρι τώρα καλλιτεχνική του πορεία, το νέο του βιβλίο, την ευθύνη του συγγραφέα, καθώς και για το όραμα του. 






Πόσα χρόνια γράφετε; 
Δημόσια βρήκα στην αρένα μόλις ενηλικιώθηκα. Και παίζω ακόμα με το κόκκινο πανί. Σοβαρά και υπεύθυνα. 

O Χιλιανός ποιητής Οscar Hahn είχε πει “Γράφω επειδή το φάντασμα, επειδή χτες, επειδή σήμερα, επειδή δεν ξέρω, επειδή ο έρωτας, επειδή η νύχτα”. Εσείς για ποιο λόγο γράφετε; 
Η εργασία μου στα γράμματα μου έμαθε πως το προβάδισμα το έχει η αγνότητα, η εμπειρία της προτεραιότητάς σου για τον άλλο. Η απορία είναι που μας κάνει ανθρώπινους. Δεν υπάρχει τίποτε πιο θνητό απ’ το οποιοδήποτε «γιατί;» που μας ρωτάει. Το διαρκώς απαντημένο, το ετοιμόλογο, ίσως είναι και η μανία να υπάρξουμε, ανόητα βέβαια, ως στιγμιαίες θεότητες. Ουσιαστικά, με κάθε έργο κάνω μια νύξη για το ιδανικό, στο πανόραμα της ζωής. 

Από τι εμπνέεστε; 
Από τα άνω άκρα της ζωής, από τα χέρια της. Είτε δίνει χάδια, είτε χαστούκια. Επεξεργάζομαι την αφή και κάνω επαφή με τον κόσμο. 

Έχετε γράψει ωστόσο και ποιητικά έργα, όπως είναι το Αυτόγραφο. Από τους στίχους που έχετε γράψει ποιος θεωρείτε ότι είναι ο πιο αντιπροσωπευτικός σας; 
Το αγαπημένο μου Αυτόγραφο! Όλοι! Αν δεν ήταν αντιπροσωπευτικό δεν θα έδινα έναν τόσο προσωπικό τίτλο. Αν καθιερώνει κάτι έναν δημιουργό είναι η κοινωνική πτυχή του. Τα κοινωνικά έργα αναμετριούνται με χιλιετίες και χιλιετίες. Κουβεντιάζουν μ’ όλες τις χρονολογίες χωρίς κομπλιμέντα. Μας θυμίζουν ότι ξεχνάμε. Σκληρά και υπομνηστικά. 

O Γάλλος συγγραφέας Ραιημόν Κενώ είχε πει “Είναι αρκετό να αγαπάς τις λέξεις για να γράψεις ένα ποίημα". Αρκεί; 
Εξαρτάται από τη σταδιοδρομία του έργου. Ο συγγραφέας που υπηρετεί την τέχνη, είναι σε δημόσια κρίση. Μεσολαβεί ένας ολόκληρος θίασος ευθυνών που αναγκαστικά διαχωρίζει τις σταδιοδρομίες από την αγάπη μέχρι την τιτάνια ευθύνη που έχουμε απέναντι στον κόσμο. Σας διαβεβαιώ ο δημόσιος λόγος δεν είναι ρεφρέν, είναι κουπλέ. Και είναι δύσκολο. 

Mέσα σε όλα τα συγγραφικά σας εγχειρήματα υπάρχουν και θεατρικά έργα. Είναι εύκολο για ένα νέο παιδί σαν εσάς να βρει ανταπόκριση και να ανέβουν στα σανίδι τα θεατρικά του έργα; 
Όλα είναι δύσκολα. Αν είναι εύκολα, είναι μάλλον προσωρινά. Εγώ χαίρομαι τη δυσκολία της δουλειάς μου, χαίρομαι όταν προκύπτει μόχθος. Είναι σεμινάριο διάρκειας αυτό. Φυσικά ονειρεύομαι τα έργα μου στο θέατρο. 

Ποιο από όλα τα συγγραφικά είδη με τα οποία έχετε καταπιαστεί θεωρείτε ότι είναι αυτό που σας ταιριάζει περισσότερο και γιατί; 
Το θέατρο! Δεν είναι ότι μου ταιριάζει, είναι αυτό που τα ταίριαξε όλα μεταξύ τους. 
Και η λογοτεχνική μου προσωπικότητα απ’ τον ιμάντα του θεάτρου κρατιέται. 



Στο νέο σας βιβλίο "Μετρητά", που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Οδός Πανός γράφετε: “Tελικά όλα γύρω μας είναι ράφια κι εμείς βιβλία που στέκουμε μ’ ένα μονόχρωμο εξώφυλλο, τον χαρακτήρα μας”. Eίναι μονόχρωμος ο χαρακτήρας μας; 
Όχι μόνο μονόχρωμος αλλά και μονόχνωτος πολλές φορές. Την παλέτα, το χρώμα, τη γεύση και το στρας της ποικιλίας το φέρουν οι άνθρωποι που συναντάμε. Οι συναναστροφές και όχι οι στροφές γύρω από τον εαυτό μας. Η φράση βέβαια, δεν είναι αυτοτελής και αδικείται η συνέχεια… 

«Νιάτα που αγαπούν και ωριμάζουν μ’ ένα αδιόρθωτο σφάλμα· την εμμονή στο όνειρο», γράφετε στην περιγραφή του. Είναι σφάλμα η εμμονή στο όνειρο; 
Κι αν δεν είναι, παραξενεύει σαν ‘να ναι σφάλμα. Δεν είναι τυχαία η έμφαση που δίνω. Με τόση προϋπηρεσία στο σκοτάδι, με τέτοιο μαζοχισμό στους εφιάλτες, το όνειρο αντί να συντηρείται από το κουράγιο μας, γηροκομείται από την ουτοπία. 

Γιατί “Μετρητά”; 
Είναι αυτό που κάνω σ’ όλα μου τα έργα: Βάζω τίτλους, σπόντες. 
Σαν μικρά φωτεινά ξυπνητήρια, που μας αφυπνίζουν κάτι και χτυπάνε μέσα μας. Μας αναστατώνουν τον ύπνο και τον λήθαργο. Όταν η καθημερινότητα στρώνει ατάραχα τα κρεβάτια της, η τέχνη αγρυπνά για να μας συνετίσει. 

Tι επιχειρείτε να περάσετε στον αναγνώστη με αυτό σας το βιβλίο; 
Τα Μετρητά με την αμεσότητα ενός θεατρικού έργου, κάνουν ταμείο. Μετρούν τις εισπράξεις, τα δάνεια και τα φέσια των ανθρώπινων σχέσεων. Φέρνουν κοντά το τρωτό εισιτήριο μιας μερακλίδικης πρόζας για να μιλήσουν οι άνθρωποι. Να τα πουν με τα χαρακώματα και τα μαχαιρώματα της μεγάλης μας χρεοκοπίας: όχι με το χέρι στην τσέπη, αλλά με το χέρι στην καρδιά. Ένας αυριανός απολογισμός για τους σημερινούς μας δαίμονες, τις χθεσινές ευθύνες μας. Ένα διαχρονικό κείμενο, χωρίς επικαιρικά προϊόντα, για τους ανθρώπους και το μεράκι τους. 

Ποιο είναι το όραμά σας; 
Αυτό που ημερεύει τα άγρια ένστικτά μας. Το όραμα μιας αυθεντικής επικοινωνίας μεταξύ μας. Έχω απωθήσει τα μεγάλα λόγια. Χρειαζόμαστε μικρές φράσεις για να προχωρήσουμε. Χρειαζόμαστε λέξεις, όχι «κουβέντες». Αγάπη και πίστη, χωρίς σκοπιμότητες. 



Μάριος Λεβέντης:
«Να φλυαρήσει η καρδιά, όχι το μυαλό»

 

ΜΑΙΡΗ ΖΑΡΑΚΟΒΙΤΗ /NOIZY.GR 
23 ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2019 

Με αφορμή το νέο βιβλίο, με τίτλο «Μετρητά», του πολυτάλαντου Μάριου Λεβέντη, βρεθήκαμε και κάναμε μια κουβέντα που ξεκίνησε από τα του βιβλίου και τελικά εξελίχθηκε σε μια εκδήλωση κατάθεσης σκέψεων για όλα αυτά που μας απασχολούν. Για τη φιλία, τον έρωτα… Για το θέατρο, την τέχνη… τη μοναξιά και την τοποθέτηση του ανθρώπινου νου απέναντί της… ή στο πλάι της, αν προτιμάτε. Του ευχόμαστε τα καλύτερα μέσα από την καρδιά μας. 

Φέτος κυκλοφόρησε το βιβλίο σου με τίτλο «Μετρητά». Μίλησε μου για αυτό. 
Τα «Μετρητά» παρακολουθούν σα χρονικό τριάντα νύχτες ενός άγρυπνου Νοέμβρη, σ’ ένα απόμερο αθηναϊκό μπαρ του μεταμεσονύκτιου πολιτισμού. Είναι ένα έργο που δεν κατατάσσεται εύκολα σε μια κατηγορία, γεγονός που το κάνει ακόμα πιο ανθρώπινο. Είναι πολυδιάστατο, καθόλου άστατο και κυρίως εύθραυστο. Ένα ευάλωτο έργο για τους ήρωές του, αλλά πολύ γενναίο απέναντι στους αναγνώστες του. 

Ο ορισμός του θεάτρου πως επηρεάζει την τέχνη σου; 
Όλη μου η εργασία έχει το κισμέτ μιας θεατρικής αιμοδοσίας. Γράφω πάντα πάνω σ’ ένα βιωματικό λευκό βελούδο που όσο προχωρούν τα χρόνια κοκκινίζει περισσότερο από το αίμα του κάθε έργου που παραδίδω. Σα να φτιάχνω τα προικιά μιας προσωπικής αυλαίας που έχει όμως να παρουσιάσει κάτι αξιόλογο και προπάντων αφορά το κοινό της. 

Ποια ήταν η έμπνευση; Τι ήθελες να καταγράψεις; 
Θέλησα να κάνω ένα έργο για την ποικιλία των σχέσεων. Όλο το βιβλίο αποτελεί ένα χαρμάνι ισχυρών καταθέσεων για την πίστη, την αγάπη, τη συγχώρεση, τον έρωτα, την προδοσία, την φιλία και την αλληλεγγύη. Η ψυχούλα μας, τις περισσότερες φορές, είναι η τράπεζα που φυλάει μέσα της τα πάντα. Αυτό το ταμείο ανοίγω στο βιβλίο μου και διαλέγω τα ουσιαστικά από τα κάλπικα. Είναι επώδυνο όσο και θαρραλέο γιατί δεν είναι τρικ. Γιατί δεν έχει αντάλλαγμα, δεν έχει σκάνδαλο, δεν έχει συμφέρον ή κάποια άλλη μεταμφίεση ίντριγκας που έχουν εθίσει την εποχή μας. Είναι οι ρωγμές και το μεγαλείο τους σε μια παραβολή για την εμμονή στο όνειρο το οποίο πετά τη βαλεριάνα που μας νυστάζει από το προφανές: Είμαστε άνθρωποι. Δεν ανέφερα τυχαία προηγουμένως τον όρο πολιτισμό. Η νύχτα έχει πάντα τις κατάλληλες εγκοπές για την πιο τρυφερή αλλά και την πιο σκληρή αυτοκριτική. Και η αυτοκριτική είναι δείγμα πολιτισμού. 

Ο μπάρμαν στο βιβλίο εκτελεί χρέη «ψυχολόγου» για τον ήρωα; 
Η ιδέα του βιβλίου εκτελεί χρέη και τα αντιμετωπίζει. Μεταφορικά και κυριολεκτικά. Ο μπάρμαν εκπροσωπεί έναν χαμαιλέοντα αντίλογο που εκτελεί το χρέος της ευθείας πόρτας. Εκείνης που δεν μας κλείνει ποτέ απ’ έξω. Εκφράζει το ιδανικό αλλά θέλει και να το υποστηρίξει. Λίγο πιο διαδεδομένος να ήταν ο ρόλος του συνάνθρωπου και οι ψυχολόγοι θα έκαναν συνεδρίες στα πτυχία τους. 

Γιατί ένας άνθρωπος να αισθάνεται μοναξιά; 
Ακριβώς γιατί είναι άνθρωπος. Η μοναξιά έχει καλές στιγμές όταν την αντιμετωπίσεις σαν ένα επαναφορτιζόμενο δοκιμαστικό για να πάρεις τις εισπνοές σου. Όταν την αντιμετωπίσεις ως τη μέγιστη αφορμή να αρχίσεις τα τηλέφωνα και τις ανοιχτές ακροάσεις για να φλυαρήσει η καρδιά. Όχι το μυαλό. 

Πιστεύεις ότι η μοναξιά είναι επιλογή για έναν άνθρωπο ή όχι; 
Πιστεύω ότι είναι μέρος της πίστας. Όπως κι όλα τα δύσκολα. Εμείς τι κάνουμε είναι το ερώτημα: Κάνουμε ριστάρτ ή πετάμε το παιχνίδι μακριά από μας; Πάντως δεν βρίσκω τυχαίο ότι η λέξη ριστάρτ, στα τρία τελευταία της γράμματα κρύβει την λέξη τέχνη. 

Πιστεύεις ότι χρειάζεται να κάνουμε ενδοσκόπηση; Πως μας βοηθά αυτό; 
Μας βοηθά στην αντίληψη των ορίων μας. Την έχουμε την δύναμη. Φτάνει να ξεφύγουμε από το σύνδρομο της περιέργειας στο μπαλκόνι της γειτονιάς και να σκύψουμε το κεφάλι στο σαλονάκι που είναι μέσα μας ταραγμένο. Ένα ολόκληρο έθνος είναι εκτός ορίων γιατί δεν έκανε ενδοσκόπηση όταν έπρεπε. 

Πιστεύεις στον έρωτα; Και με ποια μορφή; 

Πιστεύω στον έρωτα και στα γυμνάσια που μας κάνει η χημική του αντίδραση. Τον παραδέχομαι σ’ όλες τις μορφές του, αλλά υποκλίνομαι σε μία: όταν γίνεται κίνητρο γι’ αγάπη.


Η φιλία υπάρχει ακόμη; 

Υπάρχει τόσος συνωστισμός από τους γνωστούς και τις πλατφόρμες της παρέας, που η ίδια η φιλία ως έννοια και ως έμπρακτη φήμη έχει υποστεί ανεκδιήγητο βιασμό. Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μας έκαναν μια ανεπανόρθωτη πλάκα: Να θεωρούμαστε ελαφρώς συμπαθείς και ελαφρώς διακεκριμένοι. Την φιλία την αντικατέστησαν νούμερα ή followers αν θέλετε να μιλάμε κοσμοπολίτικα. 

Τι αξίζει τελικά να «κυνηγάς» σε αυτή τη ζωή; 
Το κυνηγητό στη ζωή δεν το εκτιμώ. Τονώνει το ηθικό μιας απληστίας που δεν έχει βοηθήσει και πολύ το βιογραφικό μας μέχρι σήμερα. Βρίσκω ευγενέστατη την υπομονή. Για ν’ απαντήσω όμως στον τελικό στόχο της ερώτησης, αν είναι να κυνηγάμε κάτι, τουλάχιστον το θήραμα να είναι αυθεντικό και όχι απομίμηση. 

Ποιες απολαύσεις πιστεύεις ότι ο κόσμος έχει αφήσει πίσω λόγω της οικονομικής κρίσης; 
Μα η κρίση ήλθε από τις καταχρήσεις των απολαύσεων. Η τελευταία δεκαετία είναι ο μακροσκελής λογαριασμός που πληρώνουμε από τις ασύδοτες σπατάλες. Ν’ αφήσουμε στο πίσω κάθισμα την απόλαυση της ανωτερότητας και να φέρουμε συνοδηγό μπροστά μας το απεριτίφ της ταπεινότητας και της ψυχραιμίας. 

Πιστεύεις ότι η αγορά ενός βιβλίου είναι πολυτέλεια πια; 
Ο ανταγωνισμός ή και συναγωνισμός αν προτιμάτε έχει ανέβει επικίνδυνα. Με τέτοιο καλλιτεχνικό DNA κινδυνεύει να εκλείψει εντελώς ο παράγοντας κοινό. Απέναντι στον πληθωρισμό μιας ασφυκτικής αγοράς, δεν μπορούμε να μιλάμε για πολυτέλεια. Πρέπει να αυξήσουμε το κριτήριο μας da capo. Η τέχνη είναι ένα αρχοντικό σπίτι κι έχει πόρτα. Το λιγότερο που θα πρέπει να κάνει ο ενδιαφερόμενος είναι να το σεβαστεί και να χτυπήσει χωρίς ν’ ανοίγει με πασπαρτού. 

Τι θα ήθελες να ευχηθείς στους αναγνώστες του Νoizy; 
Να ‘χουμε όλοι πίστη, υγεία, αγάπη και την φώτιση να μην σκοτεινιάζουμε.




Μάριος Λεβέντης: 
«Το πρώτο άριστα που οφείλουμε στη ζωή είναι η ταπεινότητα» 
 


ΑΛΕΞΙΑ ΒΛΑΡΑ /ALL4FUN.GR 
04 IOYNIOY 2019 

«Αυτόγραφο». Τι πραγματεύεται το ποιητικό σας έργο; 

Το αυτόγραφο είναι μια ιστορία με αρχή, μέση και τέλος δομημένη σε εκατό ποιήματα. Μια ολική ακτινογραφία του ανθρώπινου σώματος. Ένας ιδιόχειρος σαρωτής αίματος που μέσα τους κατοικούν η λύκαινα ανάγκη, η ανιδιοτελής αγάπη και η δυσμορφία του έρωτα με την κτητική και την ανεκπλήρωτη χάρη του. Συγχρόνως όμως μέσα σ’ αυτό το αυτογραφικό -βιωματικό άλμπουμ, γίνεται και μια αναφορά στα κοινωνικά κατάγματα που υποφέρουμε. 

Πως ξεκίνησε η επιθυμία για συγγραφή; 
Το γνήσιο σε διατάζει, δεν προφταίνεις να το επιθυμήσεις. 

Θα γράφατε κάποιο λογοτεχνικό έργο; 

Μα λογοτεχνία κάνω. Πιστή λογοτεχνία μες στο καμαρίνι ενός θεάτρου με σκιές και λάμπες για να βλέπω τις θαμπάδες. Προσωπικές και συλλογικές. 

Πως αντιλαμβάνεστε την επαφή με το κοινό; 

Η επαφή είναι το στοίχημα. Μπορεί να μην αναφέρεται στους τίτλους, αλλά η ολοκληρωμένη σχέση με τον κόσμο είναι το βραβείο. Εμείς πάντα δίνουμε εξετάσεις. Η επιτροπή που λέγεται κοινό κρίνει την συνέχειά μας. Αυτό μας απονέμει ουσιαστικά· την από κοινού συνέχεια μιας ελπίδας που αγωνιά. 

Τι είναι αυτό που σας συγκινεί στην επαφή σας με το κοινό; 

Τα λόγια του, το άγγιγμά του. Tα χέρια εκείνων των ανθρώπων που σφίγγουν τα δικά μου και μ’ αφήνουν φυλαχτό το αποτύπωμά τους. Τους ευχαριστώ και τους είμαι ευγνώμων. 
Θέατρο, ποίηση και στιχουργική. Τι είναι για εσάς αυτές οι λέξεις που υπηρετείτε; 
Βλέμματα είναι και τα τρία. Μ’ όλα αυτά κοιτάζει η καρδιά μου. 

Χαρακτηριστικά του εαυτού σας; Αρνητικά και θετικά. 

Κοιτάξτε, θα αποφύγω την ερώτηση συνειδητά. Καραδοκεί η δαγκάνα της έπαρσης που δεν με κέρδισε ποτέ. Καραδοκεί όμως και ο κίνδυνος να με αδικήσω. 

Αλήθεια, από που πιστεύετε ότι εξαρτόμαστε; 

Απ’ τη νικοτίνη μιας συγγνώμης. Όλοι μας. 

Ένα μήνυμα προς τους αναγνώστες μας. 

Πίστη και αγάπη. Είναι τα μόνα που φρενάρουν την παράλογη ταχύτητά μας. 

Τι σας τρομάζει περισσότερο σ’ αυτή την παράλογη ταχύτητα; 

Η ωμότητα που αποκτήσαμε με ελαφρυντικό το «ποιοτικό» και «μηδενιστικό» μας δίκιο. Απέχουμε σχεδόν από καθετί ωραίο και ιδίως ελκυστικό. Αυτό που όλα πια γύρω μας ασκούν το επάγγελμα του σημαντικού και μάλιστα χωρίς πτυχίο. Όμως, το πρώτο άριστα που οφείλουμε στη ζωή είναι η ταπεινότητα. Νερό στο κρασί μας, γιατί κάτω απ’ τη βάση μάς περιμένει γκρεμός έκπληξη. 



Μάριος Λεβέντης: 
«Ό,τι στέρεο και πυκνό βλέπει ο κόσμος στα βιβλία μου, 
είναι το νερό που έχω στον οργανισμό μου»

ΜΑΡΙΑ ΠΑΝΑΓΟΥ / ALLYOU.GR 
17 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2019 

«Πάντα υπήρχε σα σχόλιο αυτό: πως οι γραπτές καταθέσεις δεν ήταν συμβατές με την ηλικία μου. Με έβρισκαν πιο ώριμο, λες κι αυτό ήταν το πιο ευφάνταστο χαρακτηριστικό μου. Ήταν όμως. Ήταν η δική μου σκηνική ηλικία από τα αντανακλαστικά της ζωής μου. Κι εγώ το σκέφτομαι συχνά από πού πηγάζουν όλα αυτά, με το ίδιο έντονο ερωτηματικό, όπως το δικό σας τώρα. Έσπασαν πολύ νωρίς οι σωλήνες μέσα μου. Ό,τι στέρεο και πυκνό βλέπει ο κόσμος στα βιβλία μου, είναι το νερό που έχω στον οργανισμό μου». 

«Πότε κατάλαβα ότι γράφω καλά; Δεν το κατάλαβα γιατί δεν το αποδέχτηκα. Είπα «γράφω». Το ρήμα κράτησα, όχι το επίρρημα. Όταν αποδεχτείς το καλό, παύει να σε τυραννάει. Και η δουλειά μου ό,τι κι αν είναι, επιζητώ να έχει ευθύνες». 
  
«Στο σχολείο καθόμουν πάντα στο πρώτο θρανίο, είχα μόνιμα ενστάσεις και απορίες για να δημιουργώ βάθος. Το προσωπικό μου βάθος. Δεν με γοήτευσε πότε η επιφάνεια της δραστηριότητας. Ήθελα πάντα να πηγαίνω ένα μέτρο παρακάτω από το δεδομένο». 

«Παρακολουθούσα από παιδί θέατρο. Εκεί έμαθα να διαβάζω. Κάθε παράσταση που πήγαινα να δω, δεν είχε ποτέ μόνο τα μάτια μου, είχε και τα χέρια μου. Το ξεφύλλιζα, το φυλλομετρούσα το έργο, το άγγιζα». 
  
«Τι με εμπνέει; Κάθε είδους απώλεια. Η ανθρώπινη ανεπάρκεια. Δουλεύω τις σκοτεινές ώρες και νοιώθω μέρος της συνομωσίας που στήνει η νύχτα». 
«Προτέρημά μου είναι ότι παραδέχομαι πως έχω ελαττώματα και βελτιώνω όσο αντέχω τις εκδοχές τους». 
  
 «Αν είναι αλήθεια ότι οι καλλιτέχνες δημιουργούν όταν πονούν; Είμαι ένας πιστός άνθρωπος, με συγκινήσεις, δεν ξέρω αν αυτό είναι ο καλλιτέχνης, δυσκολεύομαι να με ορίσω έτσι, είναι πολύ φαντασμαγορικό αυτό. Δεν δημιουργώ πια στην «κοινοτοπία» του πόνου, αλλά σε μια πρωτόγνωρη συγκίνηση που μου αποκαλύπτεται». 

«Το καλύτερο γραπτό μου είναι πάντα το τελευταίο, με την έννοια του πρόσφατου, ακριβώς γιατί έχει το παράσημο της εξέλιξης. Το «Αυτόγραφο», φερ’ ειπείν, έχει το περισσότερο "αίμα",. Την πλήρη αλήθεια; Κάθε έργο που κάνω και βγαίνει, αποτελεί το εισαγωγικό σημείωμα για το επόμενο». 
 «H συνεργασία μου με τον Χρονά είναι μια σχέση αλληλοσεβασμού και αλληλοεκτίμησης. Είναι θαυμάσιο λοιπόν, να επικοινωνούν επί της ουσίας δύο άνθρωποι με τόσο καλό σήμα»! 

«Δεν ξέρω αν είναι προσόν τόση εμπειρία ζωής. Χειρότερη βρίσκω την απειρία στο ανέμελο, ευτυχώς το διατήρησα με τα δόντια και τα νύχια της καρδιάς». 
  
«Αν είναι ευχή ή κατάρα να είναι κάποιος λίγο πιο πάνω από τους άλλους με ρωτάς. Μα δεν αισθάνομαι πιο πάνω από κανέναν. Αυτό το παραισθησιογόνο, δεν μου το επέτρεψα ποτέ. Άλλωστε το υψόμετρο ζαλίζει»… 

«Πρόσφατα συνειδητοποίησα πως ο μεγαλύτερος φόβος μου, δεν μου ανήκει. Ανήκει σ’ εκείνους όλους που αγαπώ και προσεύχομαι να είμαι δίπλα τους». 

«Ο Μάριος 20 χρόνια μετά; Σαν υπότιτλος σίκουελ ακούγεται και η ζωή δεν είναι ταινία. Είναι μια απρόβλεπτη σκηνή που κρατάει ελάχιστα». 

«Τι με θυμώνει; Το ότι η υποκρισία έχει κάνει έξωση στην εντιμότητα. Ας αφήσουμε επιτέλους την είδηση και ας σταθούμε στο γεγονός. Και το πιο θλιβερό γεγονός είναι ότι άνθρωποι υπεκφεύγουν από την ανθρωπιά τους. Αν δεν πέσει η κυβέρνηση του εγωισμού δε θα μείνει καρφί για να στεριώσουμε. Όποιο δάφνινο στεφάνι και να κρεμάμε θα πέφτει»… 



Μάριος Λεβέντης: 
«Η ποίηση είναι μια ευγενής ταξιθέτρια που μας βγάζει μπροστά...»

ΜΑΙΡΗ ΖΑΡΑΚΟΒΙΤΗ / NOIZY.GR 
21/02/2019 


Καλησπέρα Μάριε και σε ευχαριστώ για το χρόνο σου. 

Εγώ ευχαριστώ για τη «στιγμή». 

Τι σε ώθησε στην ποίηση; Γιατί όχι ας πούμε λογοτεχνία ή μουσική; 

Στην ποίηση ο όρκος που δίνεται είναι οι λέξεις να γίνονται πράξεις, σύμβολα, να γίνονται σημεία. Σημεία που παρακινούν, συγκινούν και δίνουν βήμα για το παρακάτω της ζωής. Συχνά ευλογείται το παραπάνω, το επιπλέον. Αυτή η απληστία της ανθρώπινης συμπεριφοράς, ένα ζητάει τελικά: Μια λέξη. Η ποίηση είναι μια ευγενής ταξιθέτρια που μας βγάζει μπροστά… 

Είσαι 21 ετών, ποιες οι επιρροές σου; 
Καλύτερα δεν θα μπορούσε να τεθεί. Οι επιρροές είναι τα χρόνια μου, ότι έζησα, ό,τι πρόκειται να ζήσω, ό,τι πρόκειται να κλάψω, ή να γελάσω μαζί του. Ό,τι με δοκίμασε. Είναι όλα αυτά που ο καθένας μας τα ζει με τον τρόπο του. Μόνο που εγώ τη δυσκολεύω την πίστα και τα αναβιώνω ξανά με τη γραφή. 

Γράφεις και θεατρικά έργα. Ποια ανάγκη σου καλύπτει; 
Η τέχνη δεν γίνεται για να καλύπτει τις ανάγκες της μήτρας της. Το θέατρο συμβαίνει για ν’ απευθυνθεί στον απέναντι. Έχει η καθημερινότητα εγωισμό και φτάνει. Ας περισσεύει στην τέχνη μια δυαδική πρόθεση… 

Πως προέκυψε; 

Έγραψα έργα από μια ιερή παρόρμηση. Ήθελα να κάνω “περιουσία” στο θέατρο για ν’ αγοράσω πανάκριβα ψέματα και να χρεωθώ μια για πάντα στην αλήθεια του. 

Υπάρχει κάποιος μεγάλος στόχος στη ζωή σου; 

Να ζω. Να δρω. Όχι να υπάρχω και να περιφέρω υπεκφυγές ζωής. 

Πως βλέπεις τον εαυτό σου μετά από 15 χρόνια; Τι θα ήθελες να έχεις καταφέρει; 
Τολμηρή ερώτηση κι ενδιαφέρουσα. Εδώ με δυσκολία ορίζω το αύριο, πώς θα μπορούσα να ορίσω 15 ολόκληρα χρόνια απέναντι στο μαγνητόφωνο μιας συνέντευξης; Ούτε το ίδιο το διάστημα δεν το αντέχει. Εύχομαι να έχω δύναμη. Εύχομαι όσες σελίδες κατέθεσα και καταθέτω να δίνουν την υγεία της γαλήνης στους συνανθρώπους μου. 

Αν σου ζητούσε μια metal μπάντα να γράψεις στίχους για το μουσικό τους θέμα, θα το ρισκάριζες; 
Ναι, βέβαια και θα έκανα το τραγούδι όσο πιο γενναίο μπορούσα. Πολύ περισσότερο για το ίδιο το ρίσκο. Το ρίσκο που έχει τη σεμνότητα ν’ αλητεύει και να βγαίνει στο δρόμο, χωρίς να κοιτάζει τα φανάρια του εάν και του εφόσον. 

Μίλησε μας για το «αυτόγραφο» και για τη συνεργασία σου με τις εκδόσεις Οδός Πανός. 
Το «αυτόγραφο» εγκαινίασε μια ιδανική συνεργασία με το Γιώργο Χρονά και την Οδό Πανός. Ένα ποιητικό έργο από εκατό ποιήματα που έρχονται ως καλλιτεχνική δικαίωση και θέλουν την αγάπη με την γνησιότητα της, τον έρωτα ακαριαίο και την ευαισθησία ανθρώπινη. Την τρυφερότητα πρωτοπόρα.  Ένα έργο καταγγελτικό, που παλεύει να λιγοστέψει την πείνα του με το όραμα της επικοινωνίας. 

Σε μια κοινωνία που «σβήνει» οικονομικά, η ποίηση τι έχει να προσφέρει; 

Φοβάμαι την παγίδα των μεγάλων λόγων. Είναι τρομακτικό αυτό το μπλακάουτ και δεν είναι μόνο οικονομικό. Είναι κυρίως ηθικό. Βασικό σφάλμα της διανομής μας είναι ότι πρωταγωνιστούσε πάντα το χρήμα. Μεσουρανούσε, ενώ το καλύτερο συνάλλαγμα ήταν η απλότητα. Είμαστε αντιμέτωποι με το αποτέλεσμα μιας άσωτης ζωής που καταναλώθηκε από σπασμωδικές πράξεις σε σημείο κακοποίησης. Απλώς δεν φανταζόμασταν ότι η κύρια πράξη ήταν η αφαίρεση. Φυσικά δεν μας δικαιώνει το άθροισμα. Βλέπετε, υπάρχουν μειώσεις παντού, με βασική την μείωση της ίδιας μας της ύπαρξης. Η ποίηση αυξάνει. Αυξάνει την πιθανότητα, το ενδεχόμενο. Ορίζει την ελπίδα, αφήνεται στο ρομάντζο και αναγνωρίζει το κοινωνικό πτώμα σ’ ένα φόνο που διαπράξαμε με πλήρη συνείδηση. 



Μάριος Λεβέντης: 
«Να πετάμε γαρίφαλα προσευχής στα μάτια του κακού που χορεύει κι όλα θα πάνε καλά!»

 
ΕΙΡΗΝΗ ΑΪΒΑΛΙΩΤΟΥ / CATISART.GR 
19/10/2018 

Συμβολική γραφή, υπαινικτική, με βαθιές νεανικές ανησυχίες. Δημιουργική πένα, ακάματη. Ο Μάριος Λεβέντης με την ποίησή του αποδίδει την εποχή του μέσα από τους ανθρώπους της, τις ιστορίες τους, τα πάθη τους. Από τις εκδόσεις ‘Οδός Πανός’ του Γιώργου Χρονά, κυκλοφορεί το νέο του βιβλίο με τίτλο «αυτόγραφο». Οι άνθρωποι που συναντά του δίνουν το λευκό χαρτί για να γράψει. Το μελάνι είναι της ψυχής του. Η ποίηση γι’ αυτόν είναι «η τέχνη της θυσίας». Μια «αποστολή που έχει προτεραιότητα τον άλλο», τον πλησίον, τον συνάνθρωπο. Γιατί ο άνθρωπος γίνεται άνθρωπος μόνον όταν είναι συνάνθρωπος. 
Ο Μάριος Λεβέντης, μέσα από τη συνεχή και διακριτική πορεία του, εξελίσσεται σε μία από τις σταθερές παρουσίες της σημερινής γραφής. Καταθέτει ποιήματα – αντανακλάσεις ενός ιδιαίτερου λογοτεχνικού βλέμματος. Λειτουργεί με τους δικούς του όρους και κανόνες γραφής και σε συνάρτηση με τα προσωπικά του ποιητικά βιώματα και σύμβολα. 
Η ποίησή του αλλάζει μορφές, γίνεται αφοπλιστικά οικεία, αινιγματική, με φιλοπαίγμονα στάση, με πλευρές σκοτεινές και φωτεινές. Με τις λέξεις ζωγραφίζει φιγούρες εύπλαστες και εύθραυστες, γεμάτες κρυμμένη ειρωνεία και καυστικό χιούμορ. 
Ο Μάριος είναι ένας νέος ποιητής και θεατρικός συγγραφέας με καταγωγή από το Ηράκλειο Κρήτης, που μας εκπλήττει με τη ζωντάνια και τη διεισδυτικότητα του γραπτού λόγου του, γεμάτος έμπνευση, ταλέντο και ενθουσιασμό για συγγραφή και δημιουργία… 


Μάριε, το καινούργιο βιβλίο σου «αυτόγραφο», κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Οδός Πανός του Γιώργου Χρονά… 

* Η μεταγραφή μου στην Οδό Πανός ήταν ευλογημένη στιγμή. Ο Γιώργος Χρονάς σπάει την παράδοση του εκδότη. Είναι ουσιαστικός, με μια βαθιά καλοσύνη. Σπάνιες εξαιρέσεις στους κανόνες του εμπορίου. 

Τι νιώθεις για την κυκλοφορία του; 
* Λαχτάρα υπάρχει στην πρόβα – στην προετοιμασία. Στην κυκλοφορία νιώθω ακόμα μεγαλύτερη την ευθύνη μου. Όσο περνούν τα χρόνια, οι αφηρημένες έννοιες γίνονται συγκεκριμένες. Ένα έργο που απευθύνεται στον κόσμο, είναι πάνω απ’ όλα υπόσχεση. Και θα την κρατήσω. 

Σε ποιους θα έδινες αυτόγραφο; 
* Στο βιβλίο μου με τον ομώνυμο τίτλο, δίνω «αυτόγραφο» στους πολύ δικούς μου ανθρώπους και τους αναγνώστες μου. 

Πού και πότε θα γίνει η επίσημη πρώτη παρουσίαση του βιβλίου σου; 
* Ξεκινάω την 1η Δεκεμβρίου 2018 από το Ηράκλειο, τη γενέθλια πόλη μου.

Σε ποιο ποίημα από τη συλλογή αυτή έχεις ιδιαίτερη προτίμηση; 
* Μπορώ να ξεχωρίσω τα δάκτυλα από την παλάμη μου; Δεν θα μπορούσα να χαρίσω ούτε χάδι… 

Οι άνθρωποι που συναντάς σου δίνουν υλικό για να γράψεις; 
* Όταν συμβαίνει, μου δίνουν το λευκό χαρτί. Το μελάνι είναι της ψυχής μου. 

Ποιος ήρωας λογοτεχνίας θα ήθελες να είσαι; 
* Θέλω να είμαι ανθρώπινος. 

Ποια βιβλία έχεις στο κομοδίνο σου αυτό τον καιρό; 
* Αυτό τον καιρό, το προηγούμενο έργο μου «Τελευταία απόστροφος», διώχνει κάθε χνούδι από το «αυτόγραφο». 

Γιατί γράφεις; 
* Έχω την αίσθηση πως μια απόλυτη απάντηση, θ’ αδικούσε την ίδια την ερώτηση. Αν σέβομαι αυτό το «γιατί;», πρέπει να το αφήσω να με ρωτάει αδιάκοπα, δύστροπα και δύσκολα. Το ευγνωμονώ αυτό το ερωτηματικό. Είναι φορές που η τελεία δεν είναι καθόλου ταπεινή. Προκαλεί. 

Τι σημαίνει ποίηση για σένα; 
* Είναι η τέχνη της θυσίας. Μια αποστολή που έχει προτεραιότητα τον άλλο. 

Γιατί ο άνθρωπος έχει ανάγκη την ποίηση; 
* Γιατί κατά βάθος έχει ανάγκη τον σπαραγμό. Θέλει να ξεσπάσει, να συγκινηθεί. Γιατί έχει ανάγκη την αναβίωση του ρομαντισμού. Που είναι ικανός να μεταφέρει την αλύγιστη πραγματικότητα, ευάλωτη. Ψάχνει με ακρίβεια το κατάλληλο σε ακατάλληλους καιρούς. Εκείνο το κατάλληλο, που θέλουμε να πούμε, αλλά δεν ξέρουμε την προφορά. 

Ποια μπορεί να είναι η σχέση του μέσου αναγνώστη με την ποίηση σήμερα, σε μια εποχή αναρίθμητων ψηφιακών αντιπερισπασμών; 

* Από δύσκολη έως κι αδιάφορη. Το αληθινά καλό, θεωρείται μια πολυτέλεια που αποφεύγουμε, γιατί φέρνει πάντα μαζί του έναν καθρέπτη. Και δεν μας αρέσουν αμακιγιάριστα τα ελαττώματά μας. 
Πώς εκτιμάς τη σημερινή κοινωνική κατάσταση; 
* Μα η ίδια η κατάσταση δεν μας εκτιμά. Η κοινωνία αγνοείται. 

Έχει συμβεί κάτι να αποθαρρύνει τη δημιουργικότητά σου; 
* Το πιο ισχυρό πείσμα μου είναι η αισιοδοξία. Και η ελπίδα που πεθαίνει τελευταία, μας αφήνει μια διαθήκη ονείρου στα συρτάρια της θέλησης. 

Τι έχεις να ευχηθείς για τον τόπο μας; 

* Να πετάμε γαρίφαλα προσευχής στα μάτια του κακού που χορεύει κι όλα θα πάνε καλά! 


Μάριος Λεβέντης: 
«Μεγάλωσα στο θέατρο κι αγάπησα τον ηθοποιό»

ΚΥΡΙΑΚΟΣ ΤΣΙΚΟΡΔΑΝΟΣ/CREEKAFFAIR.GR
17/07/2018


– Μάριε σε καλωσορίζω στο greekaffair.gr 

Καλώς σας βρίσκω! Σας ευχαριστώ για την πρόσκληση. 

– Ποια είναι η γνώμη σου για το greekaffair.gr, θεωρείς ότι καλύπτει τι αναγνωστικές ανάγκες του κοινού σε ποιότητα και ενημέρωση; 
Αν κάτι είναι αυθεντικό εκτιμάται από το κοινό. Αυτή είναι η καλύτερη ποιότητα. Και την διατηρείτε με μέτρο και σεβασμό στους αναγνώστες και στους καλεσμένους σας. 

– Ανήκεις σε οικογένεια καλλιτεχνική ; Υπήρχε κάποιος μέσα στον οικογενειακό σου περίγυρο που ασχολούταν με την υποκριτική και το θέατρο η την συγγραφή ; 
Όχι δεν ανήκω σε κάποια καλλιτεχνική οικογένεια. Τα ερεθίσματα αυτά, τα ανακάλυψα και με αποκάλυψαν. 

– Όταν ανακοίνωσες στην οικογένεια και στους φίλους ότι θέλεις να ασχοληθείς επαγγελματικά με την συγγραφή θεατρικών έργων πως αντέδρασαν; 
Είχα την ακριβή ευχή της μητέρας μου και των δύο αδελφών μου να προχωρήσω στο «καλό». Με σεβασμό και ταπεινότητα. 

Έχεις χόμπι; Τον ελεύθερο χρόνο πως σου αρέσει να τον περνάς; 
Βλέπω πολύ θέατρο και διαβάζω επιλεκτικά. Μ’ αρέσει η βόλτα το σούρουπο και να είμαι αντικριστά με την θάλασσα. Δεν ξεχνάω ποτέ να γελάω. 


 


– Μάριε είσαι άνθρωπος των εύκολων η των δύσκολων καταστάσεων σου αρέσει να παλεύεις για τους στόχους σου μέχρι τελικής πτώσεως ή θα τα παρατήσεις με την πρώτη δυσκολία. 
Η τελική πτώση είναι ο στόχος. Εκεί κρίνονται οι επιδόσεις της αντοχής μου και την εξαντλώ. Θέλω να την εξαντλώ. Δεν πιστεύω, πως γοητεύουν κανέναν οι εύκολες καταστάσεις, δεν έχουν το υπέροχο προνόμιο να μας εξελίξουν. Για να είμαι συνεπής στην ερώτηση, σας απαντώ πως η έμφυτη «προσταγή» της ζωής με εντάσσει στις δύσκολες καταστάσεις. Χωρίς να θέλω να κυριεύσω καμιά εντύπωση. Αν κάποιος άνθρωπος εκτιμάει τις μεταβολές που του συστήνουν τη ζωή, δεν έχει μάθει να τα παρατάει, έχει σπουδάσει να τα αντιμετωπίζει. 

– Ας πιάσουμε όμως τη ζωή σου από την αρχή. Που γεννήθηκες και σε ποιες γειτονιές πέρασες τα πρώτα σου εφηβικά χρόνια; 
Γεννήθηκα στο Ηράκλειο Κρήτης. Εκεί είναι τα εφηβικά μου σκιρτήματα, τα εφηβικά μου χρόνια. Δυστυχώς δεν πρόλαβα την τρέλα της γειτονιάς, αλλά την λογική της πόλης. 

– Πως θα περιέγραφες τα παιδικά σου χρόνια; Ήσουνα ένα ήρεμο παιδί ή σου άρεσε να ανακατεύεσαι με διάφορα πράγματα; 
Σαν έναν πολυσυλλεκτικό δίσκο. Διεκδικούσα με πάθος την ιδιότητα του «παιδιού». Διεκδικούσα το παιχνίδι, την αθωότητα, το δικαίωμά μου να μεγαλώσω. Αγαπούσα τις ανησυχίες μου – ακόμα τις αγαπώ. Κι ήταν από ‘κείνες που ξέγνοιαστα παιδιά δεν ανακατεύονται! 

 Οι πρώτες συγγραφικές ανησυχίες μέσα σου σε τι ηλικία ξεκίνησαν Μάριε; 
Από τα παιδικά μου χρόνια που θυμηθήκαμε μαζί προηγουμένως. Οι ανησυχίες της τέχνης είναι ανθρώπινες. Πρέπει να είναι ανθρώπινες. 

– Σε ποια ηλικία παίρνεις την απόφαση μέσα σου ότι σου αρέσει η συγγραφή και ότι θέλεις με αυτό να ασχοληθείς επαγγελματικά; 
Οι αποφάσεις μου είναι συνομήλικες με τις ανησυχίες μου. Και το τραγούδι μού αρέσει, αλλά δεν είμαι ερμηνευτής. Με αυτό το παράδειγμα, θέλω να πω ότι το εισιτήριο στο δύσκολο καλλιτεχνικό χώρο δεν είναι η επιθυμία. Όχι πάντα τουλάχιστον. Για μένα το εισιτήριο είναι το πάθος. Ένα πάθος που με τυραννάει για ένα κόσμο με συνείδηση, πίστη, αγάπη, συγχώρεση. Είχα την τύχη να μην προλάβω να το αποφασίσω εγώ. Το πρώτο μου θεατρικό έργο [ Μωβ με γκρι, 2015] αξιολογήθηκε «ερήμην μου» . Έτσι ξεκίνησα· συμπτωματικώς και εκτάκτως. Κι αυτά τα έκτακτα και τα συμπτωματικά, μόνο ο Θεός τα ταιριάζει. 

– Μάριε μέχρι σήμερα έχεις συγγράψει δυο θεατρικά έργα, μια ποιητική και συνυπογράφεις σε πέντε ποιητικές ανθολογίες. Τι είναι αυτό που αγαπάς όμως πιο πολύ και σου αρέσει να γράφεις συνήθως ; 
Πάντα γράφω θεατρικά και ποιητικά. Δεν θέλω να διαλέγω, θέλω να τα σμίγω μεταξύ τους. Κι όχι γιατί είναι παιδιά μου, όπως λέει η κοινοτυπία, αλλά γιατί είναι ψυχή μου. 

– Οι ήρωες στα θεατρικά σου έργα συνήθως είναι πραγματικά πρόσωπα ή μυθοπλαστικά; 
Ο μύθος είναι το ελαφρυντικό για να μην τρομάζει η πραγματικότητα. Προσπαθώ και ενδιαφέρει να εκθέτω αυτήν πραγματικότητα και την εποχή της. Το ψευδώνυμο είναι ο τίτλος του κάθε έργου που με ευθύνη υπογράφω. 

– Τι ήταν αυτό που σου κέντρισε το ενδιαφέρoν να ασχοληθείς με την συγγραφή θεατρικών έργων και όχι με ένα άλλο είδους γραφής βιβλίων ; 
Δεν είναι και τόσο χρήσιμο να υπηρετείται πάντα το αναμενόμενο. Μεγάλωσα στο θέατρο κι αγάπησα τον ηθοποιό. Αγάπησα την κλειδαρότρυπα της κουίντας, το τρίτο κουδούνι. Για όλα φταίει το τρίτο κουδούνι… 

– Όταν ξεκινάς να γράψεις, ποια θεωρείς ως κύρια χαρακτηριστικά (αν υπάρχουν τέτοια) που πρέπει να γνωρίζει κάποιος στο θεατρικό σύμπαν; Έχουν διαμορφωθεί κάπως ανοιχτά τα πράγματα. Μπορούμε όλοι παντού τελικά;
Φυσικά και υπάρχουν. Το θέατρο είναι οικοδομή. Πρέπει να ξέρεις να σηκώσεις βάρη, να σκαρφαλώσεις, να είσαι σε ετοιμότητα, να ισορροπείς σωστά. Γιατί αυτό το σπίτι που φτιάχνεις, θα φιλοξενήσει κόσμο που θα ‘ρθει να δει πως αναπαλαιώθηκε είτε στις γραμμές ενός βιβλίου, είτε σε μια κεντρική σκηνή. Και θα μας τιμήσει απ’ το υστέρημα του. Καλύτερα κάποιος να εξασφαλίζει τις πρώτες γνώσεις. Και η τέχνη έχει πόρτα. Χτύπα, ρώτα, μάθε. Μην την διαρρήχνεις. Δυστυχώς είναι πολλά τα κρούσματα πια. 


– Τι είναι αυτό που θέλει το θεατρόφιλο κοινό να δει από μια θεατρική παράσταση και ποιο το είδος που επιζητά συνήθως ο κόσμος για να ψυχαγωγηθεί; 
Μεταβάλλεται διαρκώς το κλίμα μιας τέτοιας απάντησης. Εμένα μ’ αρέσει ν’ αντέχει το κλασσικό. Φαντάζομαι το κοινό επιλέγει βάσει ψυχολογίας την ψυχαγωγία του. Επιβιώνουν καλύτερα οι κωμωδίες. Συμφέρουν στην ελαφρότητα των συνειδήσεων. Επί προσωπικού, εκτιμώ το θέατρο όταν γελάει «σοβαρά» και το θαυμάζω όταν σπαράζει. 


 


 Προσωπικά σαν άτομο ποσό ευάλωτος είσαι; 
Όσο ευάλωτος χρειάζεται, για να είμαι δυνατός. 

 Σου αρέσει να χτίζεις σχέδια για το μέλλον; 
Μου αρέσει να φαντάζομαι το μέλλον στο παρόν. 

– Τι είναι αυτό που σου δίνει δύναμη να προχωράς καθημερινά; 
Η οικογένεια μου, οι πιο δικοί μου άνθρωποι. Αποκλειστικά. 

– Μάριε τι αναζητάς μέσα από την συγγραφή θεατρικών έργων; 
Την βαθιά αλήθεια να υποδύεται εκλεκτά το ψέμα. 

– Θα μπορούσες να περιγράψεις την ζωή σου συγγράφοντας ένα θεατρικό έργο ; 
Μόνο αν εμπιστευόμουν τον «σκηνοθέτη». 

– Πιο είναι το προσωπικό καταφύγιο ενός θεατρικού συγγραφέα; 

Οι ρόλοι του. 

– Ο Mάριος Λεβέντης πως βλέπει το θέατρο μέσα από τα δικά του ματιά; 
Κάθε μέρα είναι πρεμιέρα και κάθε νύχτα υπόκλιση. 

 Ένας νέος θεατρικός συγγραφέας όπως εσύ Μάριε, όταν ακούς την λέξη «θέατρο» τι σου έρχεται στο μυαλό εκείνη την στιγμή; 
Η ανοιχτή δοκιμή του θανάτου. Αυτό κάνουμε στο θέατρο: δοκιμάζουμε πως πεθαίνει ένας «ήρωας» , για να ξέρουμε να ζήσουμε με χαρακτήρα. 

– Πως θα αποτύπωνες τον έρωτα συγγραφικά, πάνω σε μια λευκή κόλλα; 
Θα αποτύπωνα τον έρωτα με κεφάλαια στο κέντρο της λευκής κόλλας και θα τον έπειθα να τα βάλει με την καρδιά μου. Οι μελανιές στον έρωτα είναι πάντα περισσότερες απ’ τα κοκκινάδια. 


Μάριος Λεβέντης: 
«Το θέατρο είναι η μόνη Βουλή με τόση αλήθεια» 

ΠΑΝΟΣ ΣΤΑΜΑΤΟΠΟΥΛΟΣ/CHECKINART.GR 
07/05/2018 


Ο Μάριος Λεβέντης είναι νέος, ταλαντούχος και γεμάτος όρεξη σε αυτό που κάνει. Με φρέσκιες ιδέες και προχωράει βήμα-βήμα χωρίς να χάσει ποτέ την θετικότητα που τον περιβάλλει. Ο ίδιος μίλησε αποκλειστικά στον Πάνο Σταματόπουλο και στο Checkinart! 


Καλώς ορίσατε στο www.checkinart.gr. Είναι εύκολο για έναν νέο άνθρωπο σαν κι εσάς να παλέψει στον χώρο των τεχνών με την κρίση και την μιζέρια να κυριαρχούν; 
Ευχαριστώ για την φιλοξενία. Δεν θα με γοήτευε καθόλου το εύκολο. Πρόκειται για πάλη όπως αναφέρατε. Εύκολο είναι κάτι όταν δεν μας αφορά. Υπάρχουν τα κατάλληλα ασφαλιστικά μέτρα. Στα εύκολα δεν εκκρίνει σταγόνα ο οργανισμός μας. Είναι νεκρός. Μπορεί να εκτελεί, αλλά δεν αισθάνεται. Ούτε ιδρώνει, ούτε δακρύζει, ούτε ματώνει. Το καθένα με την δική του απόχρωση. Κι εγώ ονειρεύομαι και αποπειρώμαι μια τέχνη να αισθάνεται. Να μην εκτελεί. Να αισθάνεται, να ξεσπάει αν θέλετε. Κάθε μου έργο, ορθώνεται πάνω σε μια λάβα, ενστικτωδώς. Γιατί η τέχνη οφείλει να καίει, ν’ αποτεφρώνει και ν’ αναγεννά την ελπίδα και την ορμή μιας νέας αρχής. Η κρίση και η μιζέρια μας ανακρίνουν. Όλη αυτή τη δεκαετία, δίνουμε καταθέσεις. Το βέβαιον είναι πως θ’ αργήσει ακόμη πολύ να κλείσει η υπόθεση. Υπάρχει μια πολιτική δυσλεξία και κανείς δεν αρθρώνει στεντόρεια, μια συγγνώμη. Κανείς δεν παραδέχεται την ενοχή του. Μαζί μ’ αυτή υπάρχει και μια λαϊκή επιπολαιότητα. Αν η τέχνη είναι ηθική, αντιδρά. Δεν το επιτρέπει η αγωγή της. Οτιδήποτε κι αν κάνω σαν άνθρωπος, βιράρω πάντα προσεκτικά έναν θεατρίνο μέσα μου. Για να έχω κουράγιο και ήθος, μέχρι το τέρμα της κάθε ημέρας. 

Πως κρίνετε την περίοδο που διανύουμε; 
Σ’ οποιαδήποτε πράξη του έργου κι αν είμαστε, ευμάρειας ή όξυνσης, της κοινωνίας και του κράτους, διαπιστώνω ότι βρίσκουμε πάντα κάτι το αναπαυτικό. Κάπως εξασφαλίζεται τελικώς η βολή μας. Η προσωπική μοναξιά βασιλεύει ξανά ασύλληπτα, γιατί δεν ακούμε πια. Είναι τόσο εξιδανικευμένες αυτές οι ωτοασπίδες μας, που δεν περνάει ψίθυρος. Ο μόνος τρόπος να γίνει κάτι – επιτέλους είναι ένας λαός σε ανοιχτή ακρόαση. Να συμφωνήσει, να διαφωνήσει, να προτείνει και κυρίως να εφαρμόσει. 


Τι θέλει να δει ο κόσμος από το θέατρο και με τι να ψυχαγωγηθεί; 
Στο θέατρο οι ήρωες, του όποιου έργου πράττουν, δοκιμάζονται, χωρίς να παινεύονται. Εμείς δεν κάνουμε χωρίς επαίνους. Το θέατρο έχει τον ρόλο ενός καθηγητή. Παραδίδει. Η ευθύνη της σημείωσης είναι του κόσμου. Του ίδιου κόσμου που μαθαίνει να επιβιώνει και ν’ αγαπάει από βραδινά ριάλιτι, του ίδιου κόσμου που θέλει κοπάνα απ’ τα σοβαρά και τα χρεώνει φιλοσοφία, του ίδιου κόσμου, που θα ‘θελε κάτι καλύτερο. Σ’ όλους δίνουμε την ατέλεια να μας παρακολουθήσουν, να μας διαβάσουν. Ωστόσο, αισθάνομαι ότι ο κόσμος ξέρει ότι διασκέδασε. Κατά βάθος. Και προσπαθεί να πειστεί και να μυηθεί σε μια ψυχαγωγία, στο κυριολεκτικό της βάρος. Είναι αξιοσημείωτο, ότι και η ίδια η σκηνή αποφεύγει πια να διασκεδάζει έντονα. Προτιμά να εμβαθύνει, να συγκινείται, να παραδέχεται. Το θέατρο είναι η μόνη Βουλή με τόση αλήθεια. 

Υπάρχει κάποιο καλλιτεχνικό όνειρο που δεν έχετε πραγματοποιήσει; 
Σε μια πραγματικότητα που αναιρείται διαρκώς, έχουμε εφιάλτες όχι όνειρα. Μη σας τρομάζει, δεν είναι απαραίτητα κακό. Θα το όριζα υπεύθυνο. Εμείς βιώνουμε τον ανθρώπινο πόνο. Ο πόνος είναι θηρίο, θέλει κατανόηση, φροντίδα, εμπιστοσύνη. Κι ένας άνθρωπος να με εμπιστεύεται, έχω την υποχρέωση να παραφυλάω, να ξέρω τις ανάγκες του. Το όνειρο μου είναι να προλαβαίνω τον συνάνθρωπο μου. 

Ποια είναι τα μελλοντικά σας σχέδια; 

Πάντα ήμουν αρχιτέκτων του παρόντος.




Μάριος Λεβέντης: «Να χαμογελάμε, δε φορολογείται»


ΕΠΗ ΤΡΙΜΗ/ PAGENEWS.GR
21/03/2018 

Ο Μάριος Λεβέντης γράφει μοναδικά κι αληθινά και είμαι βεβαία πως θα έχει ένα λαμπρό μέλλον. 


Η ζωή έχει τόσες πολλές πτυχές που είναι σχεδόν αδύνατο να την περιγράψεις με λίγες λέξεις, εκτός αν έχεις ταλέντο. Εσείς πώς κατάλαβες πως σε απασχολεί από μια πιο «ρομαντική άποψη» η ζωή κι αποφάσισες να εκφραστείς δια της γραφής; 
Ευτυχώς που είναι αδύνατο. Διαφορετικά θα τα είχαμε προκαθορίσει όλα. Το ταλέντο έχει κρυμμένη την έννοια της συναλλαγής, του αντίτιμου. Από τη φύση της ετυμολογίας του. Θέλει και δεύτερα χέρια, από μόνο του δεν ωφελεί. Χαρισματική διορατικότητα μπορεί να υπάρχει. Είναι απαραίτητα όμως και τα μάτια, η ανακάλυψη της θέας. Γι’ αυτό δεν λειτουργεί με την οργανική αλήθεια, θέλει την βιωματική, εφόσον μιλάμε για ζωή. Ούτε η ποσότητα κερδίζει τον διαγωνισμό. Η ποιότητα των λέξεων είναι που αφορούν. Η φωτεινή ένδειξη ειδοποίησης, είναι η διορατικότητα που σας είπα. Την αποκάλυψη δεν αποφασίζεις, τη δέχεσαι με όση ειλικρίνεια έχεις. Αυτή η ειλικρίνεια είναι ο διάλογος που κάνω με το κοινό. 

Η «Τελευταία απόστροφος» είναι ένας θεατρικός μονόλογος που έχετε γράψει. Τί πραγματεύεται; 
Η Τελευταία απόστροφος είναι ένα έργο για τον βαθύτερο εαυτό μας. Είναι η κλακέτα που χτυπάει για το προσωπικό μας γύρισμα. Το αυθεντικό, χωρίς μόνιτορ. Είναι η μοναξιά, ο χρόνος, οι άνθρωποι, οι λογαριασμοί με τον φόρο της ελευθερίας σε διακανονισμό και την ελπίδα τελευταία. Με τον έρωτα να κλέβει απ’ το παράθυρο και το χιούμορ να κρατάει τσίλιες. 

Ποιο είναι το ταξίδι της ζωής και πώς το αντιλαμβάνεται ένα νέο άτομο όπως εσύ; 
Το ταξίδι της ζωής είναι οι ναύτες που συναντώ, οι άνθρωποι, οι σχέσεις, τα λιμάνια μας. Η επικοινωνία κι η αγάπη είναι τα καύσιμα. Ο έρωτας είναι το νερό. Έρωτας μεγάλης εμβέλειας, που διαφεύγει της σάρκας. Με όλο το πλήρωμα στο κατάστρωμα να προσπαθεί να εξηγήσει το φαινόμενο «ζωή». Αυτές οι εξηγήσεις, είναι οι επιλογές μας.

Γιατί διδάσκουν στα σχολεία μία τόσο μη λογική, ελλιπή, και λανθασμένη, «θεωρία για την ζωή»; 
Σημαντικά ζητήατα καταλήγουν συντομογραφίες. Δεν κρύβονται τέτοιες ανησυχίες στις μακροσκελείς εγκυκλίους. Το εκπαιδευτικό σύστημα δουλεύει με αριθμούς αρμοδιότητας. Είναι και μια διδαχθείσα ύλη που πρέπει να ολοκληρωθεί, αλλά και οι κυκλοθυμίες ενός υπουργείου, που δεν δίνει το περιθώριο. Η λέξη «παιδεία», έμεινε λέξη για ευρηματικά βιογραφικά. Έγινε η πρόφαση για ένα ακόμη ευρύχωρο καθιστικό, καθώς και οι προδιαγραφές μεγάλων ιντσών των ιθυνόντων, να βλέπουμε πόσο μικραίνουν τα όνειρα μας σε μια γιγάντια οθόνη σαπουνόπερας. Μόνο που αυτή η σαπουνόπερα, είναι άνθρωποι νέοι, είναι ένας λαός που παλεύει! Δεν είδαμε ποτέ στην Ελλάδα τη παιδεία επί τω έργω. 

«Μάς δημιουργείται η αίσθηση ότι το σύστημα μάς εξαπατά και μάς μεταχειρίζεται ενώ δεν υπάρχουν ιδεώδη, πρότυπα κι αξίες να καλύψουν το πνευματικό κενό που έχει ανάγκη ο άνθρωπος  για να νιώσει πλήρης και ίσως και ευτυχισμένος». Αν συμφωνείς με την άποψή μου θα θέλαμε τις σκέψεις σου. 
Συμφωνώ. Είμαστε σε μια χώρα που την ερεθίζουν οι υποσχέσεις και συνεχώς καταλήγουμε σε διαπιστώσεις και μεγάλους εγωισμούς. Η πληρότητα δεν συγχωρείται. Κι εμείς κάναμε λάθη. Δεν αντιδράμε. Σ’ αυτή την απάθεια, έχω την αίσθηση ότι μας πετυχαίνει η απάτη και μ’ έναν τρόπο συνυπογράφουμε. Μας αρέσει το μνημόσυνο των ένδοξων καιρών, γιατί δεν μας κουράζει. Δεν είναι το  «τότε…» που μας απειλεί, αλλά το «τώρα!» που είναι μπροστά μας και μας χρειάζεται.

Ο έλεγχος και η σταθεροποίηση-εναρμόνιση του κόσμου της ψυχής είναι η βάση της ασφάλειας στην ανθρώπινη προσωπικότητα. Πώς μπορεί ένας νέος άνθρωπος όπως εσείς, να νιώσει καλά μέσα του και να δημιουργήσει σ’ ένα τόσο ασταθές και με μεταβαλλόμενο περιβάλλον; 
Ποτέ θα ξεκινούσα έναν δημόσιο διάλογο για να είμαι καλά εγώ. Είναι εξαιρετικά εγωιστικό. Μέσα από κάθε έργο, γλιτώνω τους δέκτες μου. Προσπαθώ να είμαι καλός μαέστρος, όσο γίνεται στην εναρμόνιση του κόσμου. Η δουλειά μας είναι γενναιόδωρη με τους άλλους και πολύ σκληρή για εμάς τους ίδιους. Έχοντας υπόψη πάντα, το είδος που είμαστε οικονόμοι. Το θέατρο και η ποίηση αλληλοσυμπληρώνονται και έχουν την υποχρέωση να εκπέμπουν πληροφορία. Ένα ασταθές και μεταβαλλόμενο περιβάλλον είναι η κατάλληλη άσκηση για την ορχήστρα της τέχνης. 

Η ποίηση, όπως και κάθε μορφή τέχνης, εκτός από τρόπο φυγής από τη σκληρή καθημερινότητα που βιώνουμε, αποτελεί κι ένα μέσο στο οποίο φορτώνουμε τα συναισθήματα οργής, αγανάκτησης και θλίψης για όλα όσα συμβαίνουν γύρω μας. Ποια ανάγκη σου εξυπηρετεί; 
Την ανάγκη μου να δω έναν κόσμο να επικοινωνεί. Στη ποίηση δεν φορτώνουμε τα δυσοίωνα, κάτι τέτοιο θα ήταν φυγοπονία, δειλία. Η καρδιά μας φορτώνεται και στάζει αίμα. Στο χαρτί είναι τα σχέδια μιας προσωρινής μεταφοράς στο ανώδυνο. Και το ανώδυνο στην ποίηση είναι πως έχει τον τρόπο να αντιμετωπίσει το επώδυνο. Μεταφερόμαστε όσο διαρκεί ένα ποίημα. 

Ο Frank A. Clark Αμερικανός πολιτικός είχε πει: "τα περισσότερα χαμόγελα ξεκινούν από ένα άλλο χαμόγελο". Στις περισσότερες φωτογραφίες σου χαμογελάς. Πιστεύεις πως η αισιοδοξία πηγάζει από μέσα μας ή από ένα άλλο χαμόγελο; 
Από μέσα μας. Ξορκίζω το κακό, το πεισμώνω. Είναι μια μικρή διαδήλωση, σε τόση σοβαρότητα. Να χαμογελάμε, να γελάμε δυνατά! Δε φορολογείται. Μπορεί να παρασύρουμε και τους υπόλοιπους. 

Πώς μπορεί σήμερα ο άνθρωπος της γενιάς σας να μην υποκύψει στην απελπισία και στην αδράνεια; 
Έχουμε ανάγκη την υπεράσπιση. Και δεν είναι διατεθειμένη. Υπάρχει μια πλανόδια παραίτηση, που ονειρεύομαι ν’ αποσυρθεί. Η ζωή είναι τα δύσκολα. Να διασκορπιστούμε στην ανθρώπινη επαφή, πέρα απ’ την αφή του κινητού μας. Μόνο μια συμμορία έμπρακτων αλλαγών θα μας σώσει. 

Αντικρίζοντας καθημερινά τον ήλιο που ανατέλλει και ζεσταίνει τις ψυχές μας τί όνειρα κάνεις εκείνη τη δεδομένη στιγμή; 
Να συνεχίσει ν’ ανατέλλει κι αύριο. 

Μίλησέ μας για το Μάριο. Δώσε μας μια εικόνα για το άτομό σου και τα ενδιαφέροντά σου. 
Ο Μάριος καταθέτεται. Από κει και πέρα το πορτραίτο μου το έχει ο κόσμος. 

Ποια ήταν τα αντίβαρά σου; 
Η πίστη μου.

Μια ευτυχισμένη μέρα τι περιλαμβάνει για σένα; 
Τους ανθρώπους που αγαπώ, δίπλα μου. 

Υπάρχουν νέα επαγγελματικά σχέδια; 

Έκπληξη. 
  

Μάριος Λεβέντης: «Το συναίσθημα είναι πρωταγωνιστής 
και η λογική επιχειρηματίας θιασάρχης…»


ΜΙΧΑΛΗΣ ΛΕΩΤΣΑΚΟΣ / THE LOOK.GR 
24/02/2018 

Συγγραφέας και ποιητής, ο Μάριος Λεβέντης έρχεται με την ορμή της νεότητάς του και αφήνει το στίγμα του στο λογοτεχνικό στερέωμα. Σε μία εκ βαθέων φιλική κουβέντα, μας ξεναγεί στον όμορφο κόσμο του.

 

H τελευταία απόστροφος είναι ένα βιβλίο για το ταξίδι της ζωής. Το λογοτεχνικό ταξίδι του Μάριου μέχρι που έχει φτάσει ως τώρα; 
Τo λογοτεχνικό ταξίδι του Μάριου είναι στην αρχή. Στην πολλή αρχή του. Έχει φτιάξει τις βάσεις που θα πλεύσει. Όμως ανεβαίνει ακόμα στο κατάρτι για να δέσει με ψυχραιμία τα πανιά του. Φουσκώνει με οξυγόνο τα σωσίβια του. Τολμάει. Όμως μαθαίνει καλά το κουπί. Η θάλασσα θέλει εμπιστοσύνη. 

Ένας νέος συγγραφέας στην Ελλάδα της κρίσης πως μπορεί να εκφραστεί, δεσμεύει ή απελευθερώνει η δυσκολία την έμπνευση του συγγραφέα; 
Προσωπικά απελευθερώθηκα. Ένας κόσμος που γκρεμίζεται δεν σου επιτρέπει να δεσμεύεσαι, αφού είναι δέσμιος της καταστροφής του. Σε προκαλεί με όποιον τρόπο μπορεί για να αντιδράσεις. Κι αυτό είναι το μόνο που δεν σηκώνει διαπραγμάτευση. Το zoom in στον χαρακτήρα μας ήταν κάτι που έπρεπε να γίνει. Στα δίσεκτα έτη της ιστορίας κρίνεται ο χαρακτήρας μας. Όλοι κάνουμε ένα υπερηχογράφημα να δούμε τι αναπνέει μέσα μας. 

Όλη αυτή η ιντερνετική σχέση συγγραφέα-αναγνώστη τι σου αφήνει; Μπαίνεις στην διαδικασία διαδικτυακής επικοινωνίας με τους αναγνώστες σου; 
Η σχέση συγγραφέα – αναγνώστη είναι το ζητούμενο. Και είναι από τις βαθιά εκτιμημένες. Όταν δέχομαι μηνύματα, παίρνω αγάπη, σεβασμό και εκτίμηση. Είναι πολύτιμα αυτά, θέλω να τα προστατεύω στον χιτώνα του βιβλίου. Εκεί που επικοινωνώ ουσιαστικά. 

Κάθε χρόνο κυκλοφορούν στην Ελλάδα της κρίσης χιλιάδες τίτλοι βιβλίων. Είναι παρήγορο αυτό όσον αφορά το πνευματικό επίπεδο των Ελλήνων; 
Δε γνωρίζω αν είναι παρήγορο, άλλωστε το πνευματικό επίπεδο έχει κηδεμόνες τους ίδιους τους ανθρώπους. Δεν προβλέπεται λοιπόν στην σύγχυση των χιλιάδων τίτλων, αλλά στην επιλογή τους. Κι αυτή είναι του κοινού. 

Ποιες είναι οι επιρροές σου; 
Ο άνθρωπος, το συναίσθημα και η κοινωνία τους. Πως δρούμε σ’ αυτή την τριλογία συλλογικά και προσωπικά. Ο πυρετός των βιωματικών δημιουργών, καθορίζεται αποκλειστικά από τον οργανισμό τους. 

Ο Ελύτης είχε πεί ότι πάσχουμε από μια μόνιμο, πλήρη και κακοήθη ασυμφωνία μεταξύ του πνεύματος της εκάστοτε ηγεσίας μας και του ήθους που χαρακτηρίζει τον βαθύτερο ψυχικό πολιτισμό του ελληνικού λαού στο σύνολο του. Κατά πόσο νομίζεις ότι ισχύει σήμερα; 

Όλοι αφήνουμε το απόφθεγμα μας. Ωστόσο πιστεύω πως κι από το απόλυτο κακό, βγαίνει δριμύτερο το καλό. Ίσως μποτιλιάρουμε στην μεταστροφή και γίνεται καταστροφή. Ακόμα κι έτσι, το αγνό βάζει την κολόνια του και δεν μυρίζουν όλα χώμα. Κρατάμε την λάσπη και οικοδομούμε πάλι. Αυτό που ισχύει σήμερα είναι οι ενοχές μας. Και είναι ένα καλό στοιχείο για μια συγγνώμη αύριο. 

Μίλησε μας λίγο για το βιβλίο σου «Τελευταία απόστροφος», τι να περιμένει ο αναγνώστης στις σελίδες του; 
Η «Τελευταία απόστροφος αγαπήθηκε πολύ και αγαπιέται. Ίσως γιατί έκανα ρόλο τον απολογισμό. Ο αναγνώστης περιμένει τον εαυτό του. Ένας μονόλογος που αποδίδει διάλογος μεταξύ εαυτών και αποτελεί μάλλον την πιο εξιδανικευμένη στιγμή ενός θεατή/ αναγνώστη στο θεατρικό σύμπαν. Στην τελευταία απόστροφο δεν έχει ροζ σύννεφα, έχει σκόνη, άμμο, στεριά, φωτιά και νερό. Όλα αυτά είναι τα «παιδικά χρόνια» απογείωσης για την ψυχή του έργου.

Ποιος ο ρόλος που παίζει το συναίσθημα στην ζωή σου, και ποιος η λογική; 
Το συναίσθημα είναι ο πρωταγωνιστής και η λογική η επιχειρηματίας θιασάρχης που αμείβει τον πρωταγωνιστή. 

Σε ένα σου δάχτυλο έχεις «χτυπήσει» τατουάζ ένα σταυρό. Συμβολίζει κάτι για σένα; Ποια η σχέση σου με τα τατουάζ; 

Το τατουάζ συμβολίζει το ανεξίτηλο υπόμνημα. Εν προκειμένω συμβολίζει την πίστη μου, που δυναμώνει κάθε μέρα μέσα μου, στα δάχτυλα μου, επάνω μου. Και συντηρεί μια σημαντική υπενθύμιση: Ότι δεν είμαι ανώτερος, μα έχω ανάγκη να είμαι ένας γενναιόδωρος ενδιάμεσος άνθρωπος. Το φανερό τατουάζ δεν είναι το μόνο, παίζουν αλλά δύο κι αυτά στα χέρια μου. Μου αρέσουν όταν δηλώνουν κάτι υπεύθυνο, έχουν διακριτικότητα και δεν περιφέρονται απλώς στο δέρμα με το αιτιολογικό της μόδας. 

Μίλησε μας για τα μελλοντικά σου σχέδια, ετοιμάζεις κάτι; Υπάρχει στα σκαριά κάτι νέο; 
Το μέλλον είναι ένας πύργος από τραπουλόχαρτα, που αν κάνω να τραβήξω φύλλο θα σκορπίσει. Τα σχέδια είναι μια φενάκη για να ζωγραφίζουμε. Το πιο αξιόπιστο χαρτί μου αυτή τη στιγμή είναι το παρόν. Και το ζω. 

Τι θα ‘θελες να ευχηθείς στους αναγνώστες του Τhe Look.gr; 

Στους αναγνώστες του Τhe Look.gr θέλω να ευχηθώ Πίστη, Αγάπη και Ευαισθησία. Το πρώτο είναι το όπλο, το δεύτερο ο γεμιστήρας και τρίτο η σφαίρα που εκτελεί εν ψυχρώ τους δαίμονές μας.


Μάριος Λεβέντης:
«Δεν μπορούμε να υμνούμε ένα παρελθόν,
χωρίς την πιθανότητα του μέλλοντος»

ΒΑΣΩ ΠΑΠΠΑ / CULTUREMAGAZINE 
15/01/2018 


Β.Π. Για ποιο λόγο γράφεις Μάριε; 

Μ.Λ.: Αυτή η ερώτηση φαίνεται να έχει μεγάλη οικειότητα μαζί μου και ανοίγει κάθε συνέντευξη μου. Πρώτος εγώ αναρωτιέμαι. Σε κάθε νέο έργο και ιδέα. Και σ' εμένα τον ίδιο ακόμη, πιάνω να κάνω υπεκφυγές. Δεν μου απαντώ. Αφήνω το ερωτηματικό να με παιδεύει, να ωριμάσει και ν' αναπτυχθεί, να μεγαλώσουν τα οστά του. Το ποτίζω με ασβέστιο και ανασφάλεια. Το δέλεαρ του ζητήματος είναι να μη γίνει τελεία το ερωτηματικό και να παραμένει επίμονα γνήσιο. 

Β.Π.: Με τη συγγραφή εκτίθεται η ψυχή αυτού που γράφει. Εξαιτίας αυτού, έχεις αισθανθεί πιο ευάλωτος στα μάτια των οικείων σου προσώπων; 
Μ.Λ.: Κάθε δημιουργός είναι ευάλωτος. Η στιγμή της δημιουργίας είναι πολύ προσωπική. Νομίζω πως μόνος μάρτυρας είναι η ίδια η στιγμή αυτοπροσώπως. Αυτό μου το χαρίζουν τα ποιήματα. Εξαγνίζομαι. Το θέατρο θέλει και τεχνικές γνώσεις που σ' επαναφέρουν αυτόματα. 

Β.Π.: Ασχολείσαι με την ποίηση αλλά και τον θεατρικό λόγο. Πόσο πρωτότυπος μπορεί να είναι ένας συγγραφέας σήμερα; 
Μ.Λ.: Εδώ υπάρχει ηλεκτρισμός. Σήμερα όλοι οι άνθρωποι έχουμε ανάγκη από εγγυήσεις. Μ' αυτό ταυτίζεται και η τέχνη. Εξαρτάται από τον στόχο μας να δικαιώσουμε το κοινό, αλλά και την προσπάθεια μας. Είναι πολύ δύσκολο το πρωτότυπο στον καιρό της «φωτοτυπίας» και της «σάρωσης». Ενώ μας πατρονάρει διαρκώς μια θεωρητική εξέλιξη. Υπάρχει πολλή σιλικόνη η οποία μπορεί να περνάει, αλλά στην ουσία του παραμορφώνει. Η ασυναρτησία και το πείραμα πια, σημειώνουν θρίαμβο. Αυτό δεν μπορεί να είναι πρωτότυπο, είναι απλώς άτεχνο, βιαστικό. Πρωτότυπος είναι ίσως όποιος βγαίνει στην αρένα του αυθεντικού, χωρίς να ξέρει αν θα ζήσει. 

Β.Π.: Τι μπορεί να χαρακτηρίσει ένα έργο "μεγάλο"; 
Μόνο ο κόσμος μπορεί να χαρακτηρίσει ένα έργο μεγάλο. Κι εκεί είναι το νόημα, εφόσον σ' αυτόν απευθυνόμαστε. Είναι σπουδαίο να το αποδέχονται, να το περιμένουν, να τους λείπει, να απορούν ... Να υπάρχει μια περιρρέουσα λαχτάρα, μια αναστάτωση. Προσωπικά έχω ανάγκη να σέβομαι τον κόσμο και να τον ευχαριστώ. Το μεγάλο έργο αντικρίζει την ιδέα του. 

Β.Π.: Γιατί ο προβληματισμός και ο στοχασμός να είναι στοιχεία που χαρακτηρίζουν ένα έργο "σοβαρό" και γιατί να μην αποτελεί κριτήριο η συγκίνηση που δημιουργείται στον αναγνώστη-θεατή; 
Μ.Λ.: Ένα έργο είναι σοβαρό όταν αφορά. Τη ζωή και τις ηλικίες της, τα αιώνια αδιέξοδα της, που κάθε φορά ρωτώνται διαφορετικά. Μας έχουν τυλίξει τα δίχτυα της ετικέτας και του περιορισμού στα πράγματα. Θα ήταν πολύ έντιμο η συγκίνηση να είναι κριτήριο. Και δεν αναφέρομαι στο μελόδραμα. Η συγκίνηση έχει διάρκεια, απολυμαίνει τα εφήμερα. Αν δεν είναι κριτήριο για ένα έργο, τότε το έργο δεν έχει σκοπό. Ακόμα κι αν γράψεις μια κωμωδία, χωρίς μια εσωτερική σκηνή, έχεις κάνει κιόλας «έκπτωση» στον εαυτό σου. Στο βάθος της η τέχνη δεν περιορίζεται, είναι ασυμβίβαστη. 

Β.Π.: Σε τι πιστεύεις ότι διαφέρει το θέατρο από την τηλεόραση και τον κινηματογράφο; 
Μ.Λ.: Αγαπώ και τα τρία. Το θέατρο έχει την ιδιαιτερότητα του παρόντος χρόνου, η ανάσα του έργου είναι σε απευθείας σύνδεση με την ανάσα του θεατή. Πάντα το προσεγγίζω με δέος, με μια ιερότητα, κοινωνώ την χάρη του. Μας αιφνιδιάζει. Πετυχαίνει «νεγκλιζέ» την σκέψη μας, σχεδόν γυμνή και μας ντύνει ουσία. 

Β.Π.: Ποια η γνώμη σου για το ελληνικό θέατρο σήμερα; 

Μ.Λ.:Το ελληνικό θέατρο σήμερα έχει αποκτήσει γνώση και πραγματοποιεί την αξιολόγησή του. Έχει ποικιλία για κάθε καλλιτεχνικό γούστο. Έχει και θυμό όμως. Ενώ πήγαινε ευθεία με τις σταθερές του, ξαφνικά έστριψε σε μια πιο ουσιαστική δράση που είχε καταλυτική επίδραση μ' έναν κόσμο να επικοινωνεί με τον διπλανό του. Όπως το σκέφτομαι τώρα που μιλάμε: Στο θέατρο μπορεί να πηγαίνεις άγνωστος, αλλά δεν φεύγεις ποτέ ξένος. 

Β.Π.: Πολλοί είναι εκείνοι που ισχυρίζονται ότι ο δημιουργός δεν έχει ανάγκη να επικοινωνεί και να γνωρίζει το αναγνωστικό του κοινό. Ποια η προσωπική σου άποψη; Μπορείς να σκιαγραφήσεις το πορτρέτο του αναγνώστη που θα τον αγγίξει περισσότερο η γραφή σου; 
Μ.Λ.: Αν το δεχτώ αυτό καταργώ ευθέως την συνέντευξη μας. Γιατί και εμείς, εδώ που είμαστε τώρα, επικοινωνούμε. Σας γνωρίζω και με γνωρίζετε. Ένας δημιουργός που αρνείται να επικοινωνήσει μπορεί να είναι οτιδήποτε άλλο εκτός από δημιουργός. Δεν μου αρέσει αυτή η ανωτερότητα. Αν δεν έχω ανάγκη, δεν έχω ρόλο στο ίδιο μου το έργο... Υποψιάζομαι τις ανάγκες του, δεν τις ζωγραφίζω. Τις ομολογώ και το ρισκάρω. Η «Τελευταία απόστροφος» που διαβάζεται αυτή τη στιγμή, λυτρώνει. 

Β.Π.: Σήμερα, σε σχέση με παλιότερα οι πόρτες των εκδοτικών οίκων ανοίγουν πάρα πολύ δύσκολα για ένα νέο δημιουργό. Παρ' όλα αυτά όμως, πολλοί νέοι συγγραφείς και ποιητές έχουν δυναμική παρουσία στα social media, κινούνται αυτόνομα και συσπειρώνουν κόσμο όπως γινόταν παλιότερα. Κατά τη γνώμη σου όμως, οι παλιοί αποδέχονται τους καινούργιους; 
Μ.Λ.: Δεν ισχύει μόνο σήμερα. Ανέκαθεν στο νέο δεν άνοιγαν οι πόρτες με την πρώτη. Δεν μπορούμε όμως, να υμνούμε ένα παρελθόν, χωρίς την πιθανότητα του μέλλοντος. Όσον αφορά τη γραφή στα κοινωνικά δίκτυα, είναι μια λύση, ν' αδειάζει το συρτάρι τους. Η έκθεση όμως από την μια περίπτωση στην άλλη είναι τελείως διαφορετική, έχει άλλη δημοτικότητα η ευθύνη. Δεν είμαστε μάρκες, όπως δεν είμαστε και οι ίδιοι άνθρωποι. Το άθλημα είναι να σε αποδεχτεί η εποχή σου. Ο δρόμος είναι μεγάλος κι ευτυχώς. Ανήκουμε σε άλλη γενιά, ήρθαμε σε άλλες δεκαετίες αντιμετωπίζοντας όσο μπορούμε σοφότερα, τα δικά μας θηρία... 

Β.Π.: Πόσο σημαντική είναι η λεπτομέρεια στη ζωή σου; 
Μ.Λ.: Η λεπτομέρεια καθορίζει το ήθος μας και κάνει την διαφορά στην ποιότητα της ζωή μας.




Μάριος Λεβέντης: 
«H ζωή είναι η πιο δαιμόνια και γλυκιά συγγραφέας.
Κάθε νύχτα της γίνεται best seller!»


ΕΙΡΗΝΗ ΑΪΒΑΛΙΩΤΟΥ / CATISART.GR 
19/11/2017

Ο Μάριος Λεβέντης, που -κατά τη γνώμη μου- ανήκει σε μια γενιά καλλιτεχνών οραματιστών, η οποία αντιτάσσεται στο κίβδηλο, μιλά στο catisart.gr για τη λήθη, για τη μνήμη που έχει να κάνει με την αυτοκριτική, με τη συγχώρεση. Για τη ζωή, την πιο δαιμόνια και γλυκιά συγγραφέα, που κάθε νύχτα της γίνεται best seller. 



Μάριε, ποια ήταν τα αναγνώσματα των πρώτων παιδικών σου χρόνων; 

* Είχα την ευλογία να ανατραφώ πολύ νωρίς, απ’ τη ρώγα του θεάτρου και δεν προδόθηκα. 

Υπάρχει κάποια… θρυλική ιστορία σχετικά με την παιδική σου ηλικία; 

* Η ηλικία μας, είναι από μόνη της θρύλος. Κάθε αριθμός στα χρόνια μας, που αυξάνεται και ανηφορίζει, έχει καταγράψει την ιστορία του. Για να καταλήξει αργότερα σ’ ένα χαρτόδετο ανθολόγιο εμπειριών. 

Για να γράψεις, αντλείς έμπνευση ή υλικό και από προσωπικά σου βιώματα; 
* Η έμπνευση δεν αντλείται. Εισβάλλει. Είναι αδύνατο να μην έχει αίμα απ’ τις φλέβες σου. Η ζωή προνοεί για να την αντέξουμε και διασφαλίζει αποκλειστικά, όχι μόνο το υλικό, αλλά και 
ντοκουμέντα δύναμης. 

Πόσο χρόνο χρειάστηκες για να γράψεις το τελευταίο σου θεατρικό έργο «Τελευταία απόστροφος»; 
* Δεν θυμάμαι να το υπολογίζω. Θα θύμωνε άλλωστε, η ελευθερία που του έδωσα. Με έθεσα απέναντι στο σήμερα, χωρίς όρια και υπολογισμούς. Είναι ένα τολμηρό έργο. Κρατούσα την ανάσα της ηρωίδας μου, μελετούσα την παύση της και συνέχιζα… 

Πώς θα μας συστήσεις τη Μαργαρίτα; 
* Η Μαργαρίτα είναι η ηρωίδα του έργου. Γυναίκα. Ίδιου γένους με την υπομονή, την πίστη, την πληγή, την αισιοδοξία, τη γενναιότητα και την ελευθερία. Φαντάζομαι θα ήθελε να συστηθεί μόνη στο κοινό της, με την ιστορία της. Το δικαιούται. 

Ποια ηθοποιός πιστεύεις πως θα μπορούσε να την υποδυθεί; 
* Δεν θέλω να αδικήσω καμιά. Στην ηλικιακή γενιά που αναπτύσσεται το έργο υπάρχουν εξοχότατες ερμηνεύτριες του ήθους. Στην Ελλάδα έχουμε εξαιρετικό θέατρο. 

Πόση λήθη φορτώσαμε στη μνήμη μας; 

* Δεν ζυγίζεται. Και καλύτερα. Το αποτέλεσμα παραμένει το ίδιο στο πηλίκο. Ότι η λήθη κέρδισε. Η μνήμη έχει να κάνει με την αυτοκριτική, με τη συγχώρεση. Ακριβώς επειδή δεν μας ευνοεί και κατά βάθος δεν μας χαρίζεται, την αποφεύγουμε. Από φόβο δώσαμε το πράσινο φως στη λήθη. Είναι με το μέρος μας. Άδεια. 

Πιστεύεις πως αγκαλιάζοντας τον έρωτα, αγκαλιάζουμε την ίδια τη ζωή; 
* Ναι, με την έννοια όχι της πράξης αλλά της ιδέας. Η ηδονή με ενδιαφέρει, ο τρόπος με τον οποίο, υποδεχόμαστε κάθε συνάντηση. Έρωτας υπάρχει κι αυτή τη στιγμή στην κουβέντα μας. 

Ποια δεύτερη ευκαιρία θα ήθελες να σου δοθεί; 
* Η ευκαιρία είναι αναθεώρηση, για διασκευή και επισκευή οραμάτων, ονείρων και επιλογών. Ας έρθει κι ας είναι αναρίθμητη. 

«Μωβ με γκρι», ο τίτλος ενός από τα βιβλία σου. Ποιους άλλους χρωματικούς – λογοτεχνικούς συνδυασμούς ετοιμάζεσαι να μας προτείνεις; 
* Ήταν η πρώτη μου δουλειά. Δεν νομίζω ότι θα επανέλθω με συνδυασμό χρωμάτων. Έχω ως όριο να μην επαναλαμβάνομαι και κάτι ανάλογο θα ήταν επανάληψη. Πρότεινα με ρίσκο τον πιο επικίνδυνο συνδυασμό, σ’ ένα έργο βαθιά αλληγορικό. 

* Ποια ήταν η πρώτη λογοτεχνική σου άνοιξη; 

Λογοτεχνική υπήρξε μόνο η «Δεύτερη άνοιξη». Η καταγραφή μιας λάμψης κι ενός ιερού πάθους. Η πρώτη ανήκει σε όλους μας και μετριέται με τους μήνες. 

Το θέατρο είναι εξομολόγηση; 
* Κυρίως εξομολόγηση. Άφεση αμαρτιών, αλήθεια. Κάθε ρόλος αντιμετωπίζει την τραγική του ύπαρξη και αδειάζει επί σκηνής. Γίνεται ένα με την πλατεία, επικοινωνεί και μαρτυράει τον εαυτό του. Τα μεγάλα έργα ασχολούνται με την ανθρωποκεντρική ματιά του θεάτρου, με το βλέφαρό τους να πιάνεται επ’ αυτοφώρω στην κλειδαρότρυπα της κοινωνίας. 

Είσαι τύπος μοναχικός ή κοινωνικός; 
* Ισοπαλία. 

Τι ζητά, κατά τη γνώμη σου, η γενιά σου από την εποχή της; 
* Την αποδοχή. Το δικαίωμα στην τόλμη και την αξιοπρέπεια. 

Τι σου δημιουργεί αποστροφή στην ειδησεογραφία των ημερών; 
* Η παραφιλολογία. Η ασυδοσία. Έχει χαθεί η αξία ενός γεγονότος, του όποιου γεγονότος. Ήμασταν όλα τ’ άλλα, τώρα γίναμε και δημοσιογράφοι. Κάνουμε δημοσκοπήσεις, αναρτήσεις, «αντιδράσεις» στα κοινωνικά δίκτυα. Έχουμε ουσιαστικά την ιδιωτική μας εφημερίδα. Δεν μοιραζόμαστε τα νέα μας, τ’ ανακοινώνουμε. Δεν τ’ ακουμπάμε ιδιαίτερα τα πράγματα. Θα μας τινάξει το ρεύμα τους. Είμαστε βαθιά επιφανειακοί. Και αυτό με την κακή είδηση ισοπεδώνεται. Αν αποφασίσεις δε, να παρακολουθήσεις δελτία των οχτώ και μια αυτοσχέδια ανάσα να κατάφερες, αυτοκτονεί συνειδητά επιτόπου! 

Πώς κρίνεις τη σύγχρονη ελληνική λογοτεχνία και δραματολογία; Υπάρχει νέο αίμα; 

* Δεν έχω το δικαίωμα να κρίνω. Είμαι κι εγώ στέλεχος του «θιάσου». Νέο αίμα υπάρχει κι αυτό είναι καλό, μιλάμε για εξέλιξη. Είναι σοφό οι γενιές να έχουν σειρά προτεραιότητας. Τα δεδομένα αλλάζουν. Η παρτίδα όμως είναι άνιση γιατί γράφουμε περισσότερο, απ’ όσο διαβάζουμε. Είναι δημιουργία, αλλά και μια ευγενής επιπολαιότητα που πρέπει να τη στηρίξεις και να ισορροπήσεις. Προσωπικά, εκτιμώ τις νέες προσπάθειες και δεν τις αποθαρρύνω. Τουναντίον τους δίνω την ώθηση, να συντηρήσουν την ελπίδα τους. Γιατί τελικά αυτό είναι το φαινόμενο που περιμένουμε: μια ελπίδα που καταφέρνει να συντηρηθεί, χωρίς να καταρρεύσει. Θέλει υπομονή, πείσμα και ευρηματικότητα. Και οι φιάλες των «προοδευτικών» καιρών μας, ας περάσουν στην πράξη, γεμίζοντας από νέο αίμα. 

Ποια θέματα σε ενδιαφέρουν λογοτεχνικά; 
* Θέματα τα οποία αφορούν και έχουν τους ώμους να σηκώσουν το βάρος της λογοτεχνίας. Ο όρος δέχεται μεγάλο εκφοβισμό. 

Ποια είναι η ευθύνη των νέων λογοτεχνών; 

* Να είναι παρόντες στο καρδιογράφημα της εποχής τους, καταγράφοντας τον κοινωνικό παλμό. Να προτείνουν μεθόδους θεραπείας και να ανησυχούν για ενδεχόμενη επιπλοκή. Παρακολουθώντας ταυτοχρόνως τη διαγωγή του έρωτα και της αλληλεγγύης. Η ανησυχία είναι δείγμα ευθύνης. Σήμερα είμαστε σε μια γενική ταχυκαρδία και αρρυθμία, που προσπαθεί να διασωθεί από μια βραδυκαρδία…

Ως αναγνώστης, πώς ορίζεις ένα καλό βιβλίο;
 
* Ένα καλό βιβλίο, οφείλει να έχει λόγο. Να έχει λόγο, που γράφεται και μοιράζεται. Εγώ έπειτα από ένα βιβλίο θα ήθελα να έχω κάτι ν’ απαντήσω στον εαυτό μου, όχι να τον ρωτήσω. Ο καλός συγγραφέας θα σε ρωτήσει πρώτος. 


* Ποιοι συγγραφείς σε επηρέασαν; 
Η ζωή είναι η πιο δαιμόνια και γλυκιά συγγραφέας που αναμετριέμαι. Κάθε νύχτα της γίνεται best seller! 


Η ποίηση είναι δώρο της Μούσας ή είναι αποτέλεσμα τεχνικής και γνώσης; 
* Δώρο είναι. Εξακριβωμένα. Δεν πιστεύω στις τεχνικές, δεν είναι μοντάζ η ψυχή του ανθρώπου. Γνώση χρειάζεται, του εαυτού σου. Η ποίηση είναι η ψυχή μας, που έχει εκ γενετής τη δυνατότητα, να καταπραΰνει το τραύμα μιας συνθήκης. 

Τι σχέση έχει η ποίηση με τη λογική; 

* Εκρηκτική. Αν ακούγαμε τη λογική, θα γράφαμε εγχειρίδια χρήσης και οδηγιών, όχι ποιήματα. Η λογική δειλιάζει στον πόνο. Η ποίηση ψάχνει κιόλας ιώδιο, να μας περιθάλψει. 


Η λογοτεχνία μπορεί να θεωρηθεί επαναστατική πράξη σήμερα; 
* Είναι επανάσταση. Η ποίηση στη σημερινή Ελλάδα αποτελεί πορεία. Πορεία σε κάτι που χάθηκε στο δρόμο. Γιατί η γλώσσα εντόπισε άλλους κώδικες: βιαστικούς, για να έχει το προνόμιο να επαναπαύεται. Η γλώσσα υπεκφεύγει πολύ εντονότερα, απ’ το να παραδέχεται. Μ’ αυτό ως δεδομένο, το να βγαίνεις με ένα πολιτικό έργο στο θέατρο, αποτελεί διαδήλωση με δακρυγόνα. Η διανόηση χρειάζεται μια γερή εισπνοή, που μόνον ο κόσμος μπορεί να δώσει. 

Τι κάνει τους ανθρώπους απόμακρους και απάνθρωπους; 
*
 Ο εγωισμός μας και η περηφάνια που θέλουμε να προκύπτει αλάθητη, χωρίς να τσακίζεται. Με το ένστικτο της επιβίωσης να πρωτοστατεί ως ένα ανώριμο άλλοθι της τελευταίας για όσα λέγονται και πράττονται. 

Πότε θαυμάζεις και τι; 
* Θαυμάζω όταν αγαπώ. Αυτό που ευθύνεται για την αγάπη μου και τη πληρότητα που νιώθω. 


Υπάρχουν πράγματα που μπορούν να σε κάνουν να χάσεις την υπομονή σου; 

* Η αγνωμοσύνη. 

Διαβάζεις / αγοράζεις εφημερίδα ή ενημερώνεσαι μόνο από το Διαδίκτυο; 
* Προσπαθώ όσο γίνεται, να προκύπτει ένας συνδυασμός ενημέρωσης, έτσι ώστε να εκπέμπει πληροφορία. Και σ’ αυτό πρέπει να είμαστε κατάλληλα υπεύθυνοι. Ακολουθώ τον σύγχρονο κόσμο της τεχνολογίας, διατηρώντας τη μαγεία του ραδιοφώνου. 

Η καθημερινότητά μας στην πόλη έχει πολιτισμό; 

* Ο πολιτισμός έχει αφετηρία το μέσα μας. Είναι συνταξιδιώτης όπου κι αν είμαστε. 


Το γράψιμο είναι έρωτας ή αγάπη; 

* Είναι η χημεία και των δύο να συμπράττουν με αρμονία. Ο έρωτας έχει το αιχμηρό πάθος με το όποιο γράφω και η αγάπη τη διάρκεια, τον σεβασμό και την κατανόηση. 

Τι αποτελεί πρόκληση για σένα και τι σε φοβίζει; 
* Πρόσκληση αποτελεί ν’ αλλάζω μέσα μου. Με φοβίζει να μένω ίδιος. 

Τι μπορεί να σε κάνει να δακρύσεις και τι να χαμογελάσεις αυθόρμητα; 
* Η στοργή της αφής και η αθωότητα μιας αγκαλιάς. 

Τι να υποθέσουμε πως κρύβεις στα συρτάρια σου; 
* Αδήλωτα όνειρα, άξυστους έρωτες και πολλή αγάπη για τους γύρω μου.


Μάριος Λεβέντης: 
«Να μείνουμε, να το παλέψουμε...» 

ΑΝΝΑ ΠΑΧΗ / iART.GR 
04/09/2017

Θεατρικός συγγραφέας, δοκιμιογράφος, ποιητής, ο Μάριος Λεβέντης συστήνεται στο κοινό του iart.gr με αφορμή το καινούριο του θεατρικό έργο «Τελευταία Απόστροφος» που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «Γαβριηλίδη». 

Ποια ήταν η πρώτη φορά που εκφραστήκατε μέσα από το γραπτό λόγο; Ποιο ήταν το έναυσμα; 
Δημόσια ήταν με το θεατρικό έργο «Μωβ με γκρι» που κυκλοφόρησε το 2015 και αποτέλεσε την αφετηρία μου. Το έναυσμα όπως έχω δηλώσει κι άλλες φορές, δεν το έχω ανακαλύψει και ίσως να είναι καλύτερα, να διατηρείται το μυστήριο, που άλλωστε, προσφέρει μια σειρά ανακαλύψεων και αποκαλύψεων που εξελίσσουν την υπόθεση. Ελπίζω να παραμείνει άλυτο. Για να έχω κίνητρο, να συνεχίσω τις «έρευνες»! 


Γράφετε θεατρικά έργα, δοκίμια, ποίηση. Υπάρχει κάποιος έστω και χαλαρός κοινός θεματικός παρανομαστής σε όλα αυτά; 
Κοινός παρανομαστής είναι πάντα η ζωή. Και ευτυχώς είναι δύσκολη, για να μπορέσουμε να δοκιμάσουμε τις αντοχές μας, να μοιραστούμε τις δυνάμεις μας. Παρ’ όλο που κάθε τέχνη είναι ιδιαίτερη, δεν μπορώ να διανοηθώ το θέατρο χωρίς την ποιητική φλέβα στο σώμα του. Τουλάχιστον στα δικά μου έργα. Εκεί τρέχει το αίμα της «λύσης», του αποτελέσματος. Οι ρόλοι είναι άνθρωποι. Η ποίηση είναι πραγματικότητα και το όνειρο. Το όραμα και η πιθανότητα να τα καταφέρουμε. Ο λόγος είναι η ύπαρξη. Καθοδηγούμενη από την μεγάλη πρωταγωνίστρια που λέγεται ανάγκη. Φτάνει να μη φοβόμαστε να ομολογούμε ότι την έχουμε. Ουσιαστικά, δεν αντέχουμε την αυτονομία, ζητάμε τους άλλους. Να μας αγαπήσουν, να ζήσουν μαζί μας, να μας κατανοήσουν… Γιατί λοιπόν να την αντέξει ένα έργο, που αναλαμβάνει να πει την αλήθεια; Χρειάζεται να βρίσκεται υπό την αιγίδα του ψέματος. Για να είναι μπορετή και προ πάντων εύηχη για να την ακούσουμε. 


Μήπως όμως ελλοχεύει ο κίνδυνος, η αλήθεια να «σκεπαστεί» τόσο από το ψέμα που να χαθεί μέσα σε αυτό; Πως μπορούμε να διακρίνουμε το ένα από το άλλο; 
Αυτό που προανέφερα είναι η συνθήκη, για να νοιώσει ο θεατής ασφάλεια. Στο θέατρο, έχεις τη δυνατότητα να εκφράσεις πράγματα, που ίσως να μην μπορεί να εκφράσει η καθημερινότητα. Εκτός αυτού, ο θεατής είναι έξυπνος, έρχεται υποψιασμένος, δεν έχεις το δικαίωμα να τον ξεγελάσεις, θα αντιδράσει. Το κυριότερο είναι ότι έχει την κυριαρχία της επιλογής. Δεν θα του επιβάλλει κανείς το ρεπερτόριο. Επομένως έρχεται για να ακούσει αυτό που έχουμε να του πούμε, αρκετές φορές δε, μπορεί και ο ίδιος να το γνωρίζει. Η επανάληψη γνώσης όμως είναι βάλσαμο, που το ζητά από μόνος του. Έχει ένστικτο. Αρκεί να τον κοιτάζεις στα μάτια, να έχεις καθαρή άρθρωση, να μη χάσει λέξη, να του προκαλείς τον ενδιαφέρον, να συνεχίσει να σ’ ακούει ή να σε διαβάζει. Το ψέμα καταρρέει. Είναι απλώς το ελαφρυντικό να δεχτεί το έργο. Όλοι όσοι δουλεύουμε για το θέατρο είμαστε ανασφαλείς. Δεν υπάρχει περίπτωση, να θέλεις ν’ ασχοληθείς με το θέατρο ως απόλυτα σίγουρος. Θα σε πετάξει απ’ τις φτερούγες του. Δεν μπορούμε να τα γνωρίζουμε όλα, παρουσιάζουμε μια αντίληψη της ιστορίας, μια εκδοχή της. Είναι ρίσκο και το παίρνουμε. Επίσης η στιγμή, που παρουσιάζεται ένα έργο, έχει βαρύνουσα σημασία. Η σημερινή δυστυχώς είναι τεφρή και δεν υπόσχεται τίποτα. Γι αυτό και η κοινωνία επιστρέφει σ’ αυτά που γνώρισε. Το θέατρο λοιπόν είναι η σπίθα. Το αν θα την σκαλίσουμε για να ζεσταθούμε όσο γίνεται περισσότερο είναι στο χέρι μας και μόνο. 

Αντιλαμβάνεται κανείς από το έργο και τον λόγο σας πως έχετε παιδέψει το μυαλό και το χαρακτήρα σας. Αυτό από μόνο του είναι εντυπωσιακό, πόσο μάλλον που είστε εξαιρετικά νέος. Νιώθετε ποτέ «εντός του κόσμου, αλλά έξω από αυτόν»; 

Σας ευχαριστώ πολύ. Νοιώθω τον εαυτό μου, μόνο εντός του κόσμου, θέλω να του δώσω αγάπη και να τον εξηγήσω. Να τον παρατηρήσω, να τον αφουγκραστώ όταν κλωτσάει. Συχνά είναι ένα νεογέννητο μωρό, που περιμένει να το προσέξουμε, να του δώσουμε νερό και γάλα. Αποπειρώμαι να τον ξεκλειδώσω και να ρίξω την κλειδαριά, αφήνοντας κάθε είσοδο διατεθειμένη. Δεν μπορώ να σταθώ δίπλα του, ως εξωτερικός παράγοντας, πρώτος εγώ, δεν θα μου το επέτρεπα. Χτυπάω στην καρδιά του, τον σέβομαι. Βιώνω την αγωνία του, το τραύμα, το αδιέξοδο του και έχω την επιμέλεια να τα περιθάλψω. Είναι δύσκολο και απαιτεί μεγάλη αφοσίωση. 

Ανήκετε στη γενιά που αντιμετωπίζει εξαιρετικές δυσκολίες, «πληρώνοντας» τα λάθη των προηγούμενων. Πολλοί αναγκάζονται να μετοικήσουν, άλλοι να μείνουν εδώ με κόστος τα όνειρά τους. Πως μπορεί η Τέχνη και το Θέατρο να βοηθήσουν να αλλάξει αυτό; Με τι πρέπει να οπλιστεί ο καθένας – νεότερος ή μεγαλύτερος – για να αντεπεξέλθει; 
Είναι γενικά αποδεκτό πως όλοι είμαστε πια στα όρια μας. Προσωπικά διαφωνώ με τις μεταβιβάσεις ονείρων στους ξένους τόπους, χωρίς να σημαίνει ότι δε συμμερίζομαι τη δίψα τους. Νομίζω ότι είναι το μόνο κόστος που αξίζει να ξοφληθεί όσο δαπανηρό – ψυχοφθόρο κι αν είναι. Εδώ όμως. Στην Ελλάδα, στην χώρα μας, που χρειάζεται τους νέους στους οποίους εναποθέτει το μέλλον της, όσο αβέβαιο κι αν δείχνει. Είναι και περιπτώσεις που αξίζουν τον κόπο, έχω την εντύπωση όμως ότι έχει φορεθεί στα πλαίσια μόδας η φυγή του «καλύτερου μέλλοντος». Το βρίσκω εξαιρετικά εγωιστικό. Αν μπορεί να αλλάξει κάτι, η οφειλή θ’ ανήκει στην Τέχνη, η οποία μπορεί άμεσα ν’ απευθύνεται ευθύβολα στο κοινωνικό και το πολιτικό γίγνεσθαι. Μπορεί να προκαλέσει την αναδρομή της μνήμης μας. Υπήρξαμε πιο ανθρώπινοι κάποτε. Υπήρξαμε ερωτευμένοι, ποιητές, ονειροπόλοι, ενωμένοι, οραματιστές… Το θέατρο είναι το αντίβαρο για να ισορροπήσουμε, κυρίως μέσα μας. Το έργο «Τελευταία απόστροφος», που παρουσιάζω φέτος στο κοινό, είναι αποτέλεσμα ενός θεάτρου, που ανησυχεί και διαμαρτύρεται. Ερωτεύεται και πληρώνει. Ελπίζει και αποφασίζει μα κυρίως, αντέχει. Οι γεμιστήρες μας, καλό θα ήταν να φουλάρουν με ανθεκτικό πείσμα, με αδιάβροχες δυνάμεις και πληθωρική κατανόηση. Ίσως εξαρτάται από μας. Να μείνουμε λοιπόν, να το παλέψουμε. Κάθε γενιά έχει τα δικά της πιστοποιητικά. Όλοι κάνουμε λάθη, αρκεί να τα μετουσιώσουμε σε εξέλιξη ή έστω σε ένα ισχυρό μάθημα ανθρωπιάς. Θα έρθει και το καλύτερο δεν γίνεται, δε μπορεί να έχει τόσο μεγάλο ρόλο το χειρότερο. Είμαι αισιόδοξος. 

Τα σχέδιά σας για το μέλλον; 
Δεν συνηθίζω να με κακομαθαίνω σε σχέδια. Ο χρόνος είναι απρόβλεπτος. Προτιμώ ν’ αφήνομαι μεθοδικά στη στιγμή, που βρίσκω κατάλληλη. Απ’ την άλλη, τα όνειρα είναι διαχρονικά, αστείρευτα και τους παραδίνομαι. Σιωπηλά όμως, να μην τα τρομάξω. Ας μην τα εκθέσω ακόμη. 


Μάριος Λεβέντης: 
 «Όλα είναι ορμές ν' ανακαλύψουμε τον εαυτό μας» 


 


ΒΟΥΛΑ ΠΑΠΑΤΣΙΦΛΙΚΙΩΤΗ / ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ.ΝΕΤ 
13/08/2017

Ένα άτομο νεαρής ηλικίας, γιατί να επιλέξει τα δύσκολα και απαιτητικά μονοπάτια της ποίησης και του θεάτρου; 
Η ωριμότητα του μέσα μας έχει να κάνει. Δεν το επέλεξα, τα ίδια τα μονοπάτια μου ζήτησαν να τα περπατήσω. Βημάτισα και βηματίζω αργά και σταθερά. Δεν βιάστηκα, μπορούσα να πέσω. Οι σκέψεις γίνονται οι λέξεις μου. Οι παύσεις στο θέατρο γίνονται τα διόδια αυτών των σκέψεων. Μεγάλες απαιτήσεις έχουν και τα λόγια και η σιωπή. Χρειάζεται ακρίβεια, ειλικρίνεια, ένστικτο, μα κυρίως, έγνοια και αγάπη για έναν κόσμο που μεγαλώνεις μαζί του. Αν δεν τον νοιάζεσαι, δεν έχεις δικαίωμα να του απευθυνθείς. Οδηγός όλων αυτών είναι η διακριτικότητα. Το μήνυμα πρέπει να φτάσει λαθραία στον παραλήπτη. Μέσα μου συζούν και τα δύο. Το ένα δίνει φιλί ζωής στο άλλο. Ακροβάτης σ’ ένα ιδανικό ψεύδος, για να δημιουργήσω, φορώντας τα ρούχα της ανάλογης συνθήκης, που με βγάζει στην αλήθεια. Αυτή την αλήθεια μοιράζομαι. 

Τι σημαίνει για εσάς έμπνευση; 

Ο Θεός στο θηλυκό του! Μια λάμψη που με διεκδικεί με κάθε τρόπο. Την αισθάνομαι. Είναι δίπλα μου, μου στέκεται. Πονάει μαζί μου, κλαίει, χαίρεται, ερωτεύεται. Έρχεται και διεκδικεί τον χρόνο μου. Πολλές φορές γίνεται αγενής: παίρνει την πρώτη θέση σε κάθε γωνιά του είναι μου, πολλαπλασιάζεται σε κάθε κύτταρο μου. Τότε ανάβω κερί και προσεύχομαι για μένα και τους άλλους. Λέω: «Δόξα συ ο Θεός!». Έχω κιόλας κερδίσει λόγους, έχω κρατήσει σημειώσεις, να πάμε όλοι μαζί παρακάτω, όπως μπορούμε. Λιώνει το κερί, τελειώνει το έργο και είμαι έτοιμος να συγχωρήσω. Περιμένω με λαχτάρα να κριθώ. 

Ποιο στοιχείο του χαρακτήρα σας δυσκολεύει τη γραφή σας; 

Ο χαρακτήρας μου ολόκληρος. Κάθε φορά, σε κάθε ποίημα, σε κάθε έργο, πρέπει να τον αντιμετωπίσω, να τον αδικήσω, να τον αποσυνθέσω. Οι ήρωες και οι αφηγητές μου βέβαια, θυμώνουν αν δεν μου δώσουν άλλοθι. Τοποθετώ έναν καθρέπτη, να δω τα σημάδια. Τα εντοπίζω. Δεν είμαι καλός στο να τα επουλώνω. Πιάνω την ουσία απ’ το κέντρο της. Καθόλου δεν το σκέφτομαι, ρίχνω τον καθρέπτη κι ακούω το γυαλί να σπάει. Πια έχω αποκληρώσει κάθε είδωλο. Είμαι ο εαυτός μου.

Τι θα αποκομίσει ο αναγνώστης μέσα από τα έργα σας; 

Η τέχνη τίκτει την αγωνία μας για την ζωή. Σαστίζουμε στο θαύμα της. Αυτή την αγωνία, καλούμαστε να την αναθρέψουμε. Να της μάθουμε πληθυντικό ευγενείας και διάθεση για προσφορά. Ο αναγνώστης θα συγκρουστεί με τον εαυτό του. Μια τέτοια σύγκρουση κυοφορεί πάντα τη γαλήνη. Όλα είναι ορμές ν’ ανακαλύψουμε τον εαυτό μας. Ο καθένας θα συναρμολογήσει το νόημά του, σύμφωνα με τα κομμάτια του. Σ’ αυτή τη βουτιά, που γίνεται μέσα μας, ονειρεύομαι να μάθουμε ν’ αγαπάμε και τους γύρω μας και να πιστεύουμε. Τότε έχει νόημα η τέχνη. 

Για ποιο λόγο θα σταματούσατε να γράφετε; 

Ο λόγος θα με βρει μόνος του. Η έκθεση είναι δύσκολο πράγμα, το ονοματεπώνυμό μας έχει μεγάλη ευθύνη. Τα χέρια μας έχουν ευθύνη. Ειδικά σε μια κοινωνία που σπούδασε πιο γρήγορα την εύκολη κριτική απ’ την ουσιαστική κατανόηση. Οι συνθήκες έχουν μεγάλη επιρροή στη δουλειά μας και είναι συχνά πολύ σκληρές. Ό,τι λέγεται είναι αλήθεια. Έχεις να αντιμετωπίσεις μια αρένα από προσωπικούς εγωισμούς και ανεξήγητες αντιπαλότητες. Όσο η ανάγκη μας είναι διαθέσιμη, θα συνεχίζω. 



Μάριος Λεβέντης:  
«Ελπίζω ξανά στην αθωότητα των καιρών μας»


Με αφορμή το νέο του θεατρικό έργο με τον τίτλο ''ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΑΠΟΣΤΡΟΦΟΣ'' ο Μάριος μιλάει στο περιοδικό με όλη του την καλή διάθεση και μοιράζεται μαζί μας σκέψεις για την τέχνη αλλά και την Ελλάδα της κρίσης. 

ΘΑΝΑΣΗΣ ΞΑΝΘΟΣ / KOITAMAGAZINE.GR 
11/07/2017 


Πες μας λίγα λόγια για εσένα, σαν να συστήνεσαι στο αναγνωστικό κοινό. 
Προτιμώ να συστήνομαι μέσα από το έργο μου. Εκεί είναι η ταυτότητά μου. Γιατί μόνον εκεί εκτίθεμαι τόσο βαθιά και είμαι έτοιμος να κριθώ, να διορθωθώ, να αναθεωρήσω. Η κάθε μου αλήθεια έρχεται σε μετωπική με τον χρόνο της. Πίσω από τις λέξεις έχω διασκορπίσει κάθε μου στοιχείο. Οι αναγνώστες που με διαβάζουν, έχουν το δικαίωμα να μιλήσουν για μένα. «Η τελευταία απόστροφος» πιστεύω, πως είναι η ωριμότερη σύσταση (μέχρι τώρα τουλάχιστον) που έχω κάνει με το αναγνωστικό κοινό. 


Ποιο το έναυσμα που σε ώθησε να εκφραστείς μέσω της συγγραφής; 
Αυτό δεν το έχω ανακαλύψει ακόμη. Απολαμβάνω να μοιράζομαι με τον συνάνθρωπό μου. Από την άλλη η ύπαρξη μου στο κόσμο, είναι από μόνη της μια ώθηση, είναι τρόπος ζωής να αντέξεις την ίδια τη ζωή. Να γελάσεις και να κλάψεις μαζί της, να ζήσεις την απώλεια, αλλά και την γέννηση μιας καινούργιας μέρας. Κάθε καινούργιας μέρας. 


Γιατί συγκεκριμένα γράφεις ποίηση και θέατρο; Τι είναι αυτό που βρίσκεις εκεί ενδιαφέρον; 
Η ποίηση είναι μεταφορά. Μεταφορά σ’ ότι πιο αληθινό κατοικεί και αναπνέει μέσα μας. Είναι ένας άλλος κόσμος που έχει την διάθεση να μας καταλάβει και να μας παρηγορήσει. Είναι η «συμφωνία» ενός ονείρου, ενός βιώματος, να μοιράζεται στα δύο. Παρότι είναι το πιο περιφρονημένο είδος γραφής, αποτελεί το πιο δυνατό σημείο αναφοράς για τον πολιτισμό μας. Αποδεδειγμένα. Η ποίηση είναι το δίκιο μας, που αρχίζει και τελειώνει με τον άνθρωπο. Το θέατρο με μεγάλωσε, με διαμόρφωσε, με στιγμάτισε. Όλη η ζωή μου είναι συνδεδεμένη με το θέατρο. Είναι γεμάτο από αντιθέσεις, που εκφράζουν το ανθρώπινο πάθος. Είναι ίσως η μόνη τέχνη που ενδιαφέρεται τόσο πολύ για τον άνθρωπο και διαπλάθεται από αυτόν. Προσαρμόζεται ιδανικά για τον ίδιο και την κοινωνία του, στην εκάστοτε εποχή. Το θέατρο είναι η ζωή σε χρόνο ενεστώτα. Ότι συμβαίνει, συμβαίνει τώρα. δεν αναβάλλεται, αλλά αντιμετωπίζεται. Είναι μάθημα ζωής και αντίστασης, επομένως πολιτικής πράξης. 




Θα ήθελα να μου πεις λίγα λόγια για το νέο σου θεατρικό έργο που φέρει τον τίτλο “ΤΕΛΕΥΤΑΙΑ ΑΠΟΣΤΡΟΦΟΣ” 
Κάνω το θέατρο που ονειρευόμουν. Λόγιο Θέατρο. Ένα είδος σε μια διαρκή αυτοκριτική, αυτογνωσία που γεννά την ειλικρίνεια. Για αυτό και το έργο μιλάει για την ανάληψη της ευθύνης. Αν έστω ένας σήμερα αναλάβει την ευθύνη των πράξεών του, φτάσει στην αποδοχή τους, και ξοφλήσει την υποχρέωση που διαρκώς εκκρεμεί, έχουμε κιόλας αλλάξει σελίδα. Υπάρχει όμως, ένα τεράστιο έλλειμμα παιδείας, που δε θυσιάζει με τίποτα τον εγωισμό του. Και προχωράει με το αίτιο ότι φταίνε μονίμως οι άλλοι. «Φταίμε κι εμείς» Αυτή η φράση κάνει το έργο εξαιρετικά πολιτικό. Είναι ένα έργο που φωνάζει «ΤΩΡΑ» πιο επίμονα από ποτέ. Ένα έργο που εκφράζει πάρα πολύ έντονα την τραυματισμένη- αβέβαιη εποχή μας. Μια ανοιχτή πληγή που αιμορραγεί. Αφορά στον μετέωρο σύγχρονο άνθρωπο. Μέσα από ένα απρόοπτο γεγονός, έρχεται η οριστική ρήξη. Ο σημερινός άνθρωπος έχει την ανάγκη, να νιώσει ότι δεν είναι μόνος. Το έργο αποτελεί μια μέθοδο δραπέτευσης, από κάθε του αδιέξοδο, του δίνει ένα χέρι να κρατηθεί. Όλα αυτά μέσα από υπέροχες εικόνες, αυτοσαρκασμό, έρωτα, ελπίδα και πολύ χιούμορ, με φόντο την σημερινή Αθήνα. Το αίνιγμα του τίτλου θα το λύσετε εσείς! 

Τι σημαίνει για εσένα τον ίδιο το θέατρο και ποια θεωρείς ότι είναι η δυναμική που αυτό έχει στην Ελλάδα του 2017; 
Για μένα το θέατρο, χτίζει πορείες, ενώνει μιλιές, προκαλώντας μια οχλαγωγία που δεν είναι παρά, η ανησυχία μας για ζωή! Όταν αναφέρομαι στο θέατρο, είναι σα να τρέχω ανέμελο παιδί, πάνω σ’ ένα σανιδένιο ξύλο, βλέποντας τα δικά μου όρια, χαζεύοντας πως προσπαθούν τα μπουλούκια των ανθρώπων να επικοινωνήσουν. Να συμπορευτούν με το γέλιο τους, με το δάκρυ, την ακρότητα ή τον σπαραγμό τους. Είναι η προσπάθεια μου να επικοινωνήσω, να αντιληφθώ. Είναι η επίγνωση για τα όρια μου. Τις μεγαλύτερες προσωπικές διαδηλώσεις τις πραγματοποιώ στην πλατεία του θεάτρου. Δεν θυμάμαι ποτέ να με απασχόλησε, ένα παραμύθι με ουρανό ή δράκο. Όλοι οι ήρωες μου ήταν και είναι στο θέατρο: Οι άνθρωποι που πάσχουν, που δικαιώνονται και λυτρώνονται. Εμείς. Το θέατρο στην Ελλάδα του 2017, είναι ένα συλλαλητήριο πληγωμένων και αδικημένων ανθρώπων. Μαζεύονται όλοι μαζί, κάθονται ο ένας δίπλα στον άλλο και περιμένουν ν’ ακούσουν μια ιστορία. Δεν είναι δυνατό, να μην επηρεαστούμε από την πραγματικότητα. Πρέπει να την αντιμετωπίσουμε. Έχουμε την δυνατότητα να την λειαίνουμε. Χαίρομαι όμως που ο κόσμος έχει πραγματοποιήσει μια σημαντική επιστροφή στα απλά πράγματα. Ελπίζω σ’ αυτή την επιστροφή. Ελπίζω ξανά στην αθωότητα των καιρών μας. Πάντα η δυναμική του θεάτρου είναι υπέρ μας. Όσο ωμή κι αν είναι πραγματικότητα, παίζουμε κρυφτό με την πρόφαση, ότι πρόκειται για παράσταση, ενώ συχνά καθρεπτίζει την ζωή μας. Αυτό μας ανακουφίζει. 

Πως μπορεί να εξελιχθεί το θέατρο μέσα από την ανασφάλεια της εποχής και την ανθρώπινη αυτή αδυναμία που κυριαρχεί σχεδόν παντού; 
Μα το θέατρο μπορεί να εξελιχθεί, μόνο μέσα από την ανασφάλεια της κάθε εποχής και τον βαθμό της ανθρώπινης αδυναμίας. Πάντα πίστευα ότι το θέατρο και η τέχνη γενικότερα, πρέπει να συμπάσχει με το κοινό του, να το συντροφεύει. Να επενδύει στην μνήμη και στις αξίες του. 




Παρ’ ότι είσαι πολύ νέος, η γραφή σου θα έλεγε κανείς πως είναι ώριμη και γεμάτη αλήθειες. Θωρείς τον εαυτό σου βιωματικό και τι αυτό που συχνά σε κάνει να εμπνέεσαι για να γράφεις; 
Σας ευχαριστώ πολύ. Ας μη γελιόμαστε, όλα τα καθορίζει η βιωματική γνώση. Η ζωή είναι η πρώτη, που με σπρώχνει στο χαρτί. Τότε αναλαμβάνει η ψυχή. Νομίζω κανένας δημιουργός δεν δουλεύει μόνο με τη φαντασία, αφήνοντας απ’ έξω ολόκληρη τη ζωή του. 

Ποιο μήνυμα θέλεις να περάσεις μέσα από τα γραπτά σου, στη νέα γενιά ανθρώπων αλλά και στην κοινωνία μας ευρύτερα; 
Στην νέα γενιά και κατ’ επέκταση στην κοινωνία, θέλω να περάσω αθόρυβα τον ρομαντισμό. Να διεκδικούν το δίκιο τους, να δέχονται το άδικο, όταν προκύπτει, να ερωτεύονται ζωντανά και δυνατά. Να μη τους τρομάζει ο έρωτας, είναι αποτέλεσμα ζωής. Και όσο μπορούν να προσπαθούν να δικαιολογούν τους άλλους. Η μνήμη θα μείνει μόνο. Τα νέα παιδιά, έχουν αντιστάσεις, πειραματίζονται, αντιδρούν, αλλά συνεχίζουν να ονειρεύονται, όσο κι αν τους προκαλεί το παρόν. 

Αν σου έλεγα να δώσεις έναν τίτλο στην εποχή την οποία ζούμε ποιος θα ήταν αυτός και γιατί; 
Ο τίτλος που θα έβαζα στην εποχή μας, με μεγάλα πελώρια γράμματα θα ήταν: «ΔΙΑΙΡΕΜΕΝΟΙ ΕΑΥΤΟΙ» Το γιατί υπονοείται νομίζω. Οι άνθρωποι δεν είναι πια «μαζί». Χωριστά ο καθένας κουβαλάει το φορτίο του, την τροφή του, για να την βγάλει την επόμενη μέρα και κλείνει την πόρτα του. Σωπαίνει. Βγάζει και τα κλειδιά απ’ έξω. Επιλέγει την μοναξιά του ή συμβιβάζεται σ’ αυτή, χωρίς να του προκαλείται ενδιαφέρον για τους «απέναντι». Και τελικά, όλοι έχουμε κουβέντα με τον εαυτό μας. Αυτό είναι ίσως το μόνο καλό, γι αυτό είμαστε και τόσο ανθεκτικοί, έστω κι αν γίνεται σε μια τέτοια συνθήκη. Θέλουμε τον χρόνο μας. 

Παρ’ ότι ζεις στην Κρήτη, πες μου τι σημαίνει η Αθήνα σαν πόλη για εσένα και πως βλέπεις τον εαυτό σου μέσα σε αυτή την πόλη τα επόμενα χρόνια; 
Στην Κρήτη δεν θα είχα τις ευκαιρίες που έχω εδώ. Η Αθήνα για μένα έχει μια παιδικότητα. Την νοιάζομαι και την αγαπώ, σα να την ζω καθημερινά. Τα τελευταία χρόνια την απολαμβάνω συχνότερα, αφού εργάζομαι εδώ ( μέσω των βιβλίων μου) και σπουδάζω Θέατρο στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Λατρεύω να μαντεύω τις οδούς απ’ τα θέατρα της κάθε περιοχής κι όταν κολλάω στην κίνηση, σκαρώνω ποιήματα απ’ το γκρίζο της πόλης και τις ταλαιπωρημένες αφίσες των δρόμων. Ελπίζω κάποια στιγμή να καταφέρω, να ζήσω μόνιμα και να ανακαλύψω κάθε γωνιά της. 

Λογική ή συναίσθημα; Τι από τα δύο κυριαρχεί στη ζωή σου; 

Μια φυσικά το δεύτερο! Τι να σου πει η ζωή με ορθές σκέψεις; Η λογική έχει ρόλο μπαλαντέρ και ελέγχει το παιχνίδι, να κρατάει τις ισορροπίες. Ό, τι και να λέμε εμείς, οι τελικές αποφάσεις είναι της καρδιάς. 

Κλείνοντας κι αφού σ’ ευχαριστήσω θερμά θα ήθελα να μοιραστείς μαζί μας έναν στίχο από τα ποιήματα σου.

Σε μια εποχή 
όπου η ανοχή αγοράζει αντοχές 
για να κρατήσει παραπάνω 
συνηθίσαμε στους συμβιβασμούς, 
στα παζάρια και στις εκπτώσεις, 
σε μια εποχή που μοιάζει θάνατος 
αν λίγη ζωή πληρώσεις. 


Και εγώ σας ευχαριστώ για την όμορφη κουβέντα μας. Όλα θα πάνε καλά.


Μάριος Λεβέντης: 
 «Η ζωή είναι μνήμη...»

ΑΝΤΩΝΗΣ ΜΠΟΣΚΟΪΤΗΣ /ΑΣΜΑΤΑ ΚΑΙ ΜΙΑΣΜΑΤΑ 
03/11/2016 

Γνωρίστε αυτόν τον νέο ποιητή. Λέγεται Μάριος Λεβέντης, ζει μόνιμα στην Κρήτη κι έχει μια μοναδική ευχέρεια, τόσο στον γραπτό (είτε πρόκειται για ποίηση, είτε για θέατρο), όσο και στον προφορικό λόγο. Η ''Δεύτερη Άνοιξη'' του μόλις κυκλοφόρησε από τον Γαβριηλίδη στην Αθήνα.


 «Μωβ με γκρι» ονομαζόταν το πρώτο θεατρικό έργο που γράψατε στα 18 σας. Τι σηματοδοτεί αυτή η επιλογή δύο ''πένθιμων'' χρωμάτων στον τίτλο; 
Ναι, ήταν η πρώτη δημόσια εμφάνιση της πένας μου. Και μάλιστα ο Θεός τα ταίριαξε τόσο όμορφα μεταξύ τους, ώστε να ξεκινήσω από το θέατρο, όπως τόσο δυνατά ονειρευόμουν. Και ήρθε το «Μωβ με γκρι». Και κάνω την πρώτη μου εμφάνιση στο θέατρο. Η επιλογή είναι βεβαίως συγκεκριμένη. Τα χρώματα στο κείμενο, έχουν κατοχυρώσει τα δικαιώματα ενός δικού μου ορισμού, που σχετίζονται με την εξέλιξη του ήρωα, της ιστορίας του και με το μήνυμα που καλείται να στείλει το έργο. Ο συγγραφέας είναι μια μεικτή δύναμη, απ’ όλους τους συντελεστές. Όταν έγραφα το έργο δεν ήμουν μόνο ο συγγραφέας του, ήμουν και ο σκηνοθέτης, ο ενδυματολόγος, ο σκηνογράφος. Είναι τεράστια η ευθύνη. Ειδικά ότι υπογράφεις ένα είδος μονολόγου, του λόγιου θεάτρου, που πρέπει να ξεναγήσεις τους αναγνώστες μέσα στα γράμματα, τις παύσεις και τις οξείες και όχι απλώς να αρκεστείς στην εικόνα του. Το έργο αυτό αποτέλεσε το αρχίγραμμα μου. 


― Για ποιο λόγο γράφετε θέατρο, ποίηση; Για ποιο λόγο γράφετε γενικά; 
[...] Η τέχνη γενικότερα, είναι η αποστολή μου για έναν κόσμο όχι ονειρεμένο, μα λίγο καλύτερο. Να κάνει λίγο, πως γέρνει από ευαισθησία και ήθος και όχι να επαναπαύεται, απλώς στην ύπαρξη του. Να ζήσει έντονα, στο κόκκινο. [...] Το θέατρο είναι η παρηγοριά μου, το δεύτερο σπίτι μου. Τα έργα, οι ρόλοι, τα φώτα, η σκηνή, είναι οι φίλοι μου. Θυμάμαι πως ερωτεύτηκα, αμέσως αυτό το πορφυρό, θυμάμαι πως μύριζε το βελούδο... Πως θα μπορούσα λοιπόν να μην γράψω για το θέατρο; Όλο αυτό είχε μια απίστευτη ορμή. Ήθελα να του χαρίσω κομμάτια μου. Του το χρωστάω. Η ποίηση από την άλλη, είναι η οδός της ψυχής μου, του μυαλού και της καρδιάς μου. Είναι η λύτρωση μου, η ανάγκη μου η απόλυτη, η δύναμη μου, ο ουρανός μου. 


― Συμφωνείτε πως η ποίηση, αν και εκτός της σκέψης, απαιτεί μόνο ένα στυλό κι ένα κομμάτι χαρτί, θεωρείται η ύψιστη των τεχνών; 
Μα φυσικά! Με καρδιά και ψυχή σε ετοιμότητα βέβαια. Η ερώτηση είναι αρκετά λεπτή αλλά θα είμαι ειλικρινής. [...] Έχω πάρα πολύ καλές σχέσεις με την σιωπή. Και με τις νότες το ίδιο. Λόγος όμως δεν είναι η προφορά, είναι και η σκέψη. Λόγος πολλές φορές εννοείται η «ψυχή». [...] Δεν ξέρω πως θα ήμασταν χωρίς λέξεις. Ναι, θεωρώ την ποίηση ύψιστη των τεχνών. Σκεφτείτε μόνο, πως σε μια δύσκολη στιγμή, ένας ποιητής μας γλιτώνει. Στον έρωτά ποιήματα, στον πόλεμο ποιήματα, στο δίκιο μας ποιήματα, συνθήματα… Η ίδια η ζωή είναι ένα ποίημα. 

― Διαθέτετε μία τρομερή ευχέρεια τόσο στον γραπτό, όσο και στον προφορικό λόγο. Πώς το καταφέρνει αυτό ένας άνθρωπος που μόλις βγήκε απ' την εφηβεία; 
Σας ευχαριστώ πολύ. Και στην εφηβεία το ίδιο ίσχυε. Είχα ταχύτατη ωρίμανση που μου την πρόσφερε μια δύσκολη ζωή. Η ζωή είναι μνήμη. 


― Θα ήθελα να μου πείτε μερικά βιβλία που σας έχουν καθορίσει και γιατί. 
Νομίζω ότι η ίδια η γλώσσα μου μ’ έχει καθορίσει. Λατρεύω κάθε τι ελληνικό. 

― Στην ποιητική '' H Δεύτερη Άνοιξη'' σας, που κυκλοφόρησε πριν από λίγους μήνες, αναζητάτε απελπισμένα την Αγάπη σε όλες τις μορφές της. Θεωρείτε ότι είναι τόσο δύσκολη η απόκτηση της ώστε να την ''εξορκίζετε'' με ποιήματα; 
Είχα γράψει γι αυτό, σ' ένα δοκίμιο μου: «Να αγωνίζεσαι να αγαπάς. Ο πιο δύσκολος αγώνας η αγάπη. Δεν δίνει απάντηση. Υπάρχει, καραδοκεί και αγωνιά. Τόσο διακριτική. Η πιο ήσυχη ανάγκη μας και η πιο ασφαλής. Μορφωμένη επιβίωση, αυτό είν’ η αγάπη». 

― Άνθρωποι που ζουν έξω από τα τετριμμένα, με όποιο κόστος, μπορούν να γίνουν μεγάλοι καλλιτέχνες; Πιστεύετε πως αυτός είναι ο βασικός λόγος για τον οποίο η γραφή σας είναι και τόσο ιδιαίτερη; 
Νομίζω ο χρόνος που έχουν να κατανοήσουν τη ζωή. Να την κατανοήσουν ουσιαστικά όμως και να τη ζήσουν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Είναι μοναδική. Είναι μια συνάντηση. [...] 

― Ζείτε μόνιμα στην Κρήτη. Θα ήταν διαφορετικά τα πράγματα για σας αν ζούσατε στην Αθήνα; Αναφέρομαι σαφώς στην εξέλιξη της πορείας σας. 
Στην Κρήτη δεν υπάρχουν τα φώτα της Αθήνας. Είναι πολύ μαζεμένες οι ευκαιρίες και δεν κερδίζεις «μετοχές». Η Αθήνα, είναι για μένα «Η πόλη της τέχνης». 

― Στο ποίημα ''Άγνωστοι καιροί'' μιλάτε για τη ''φτώχεια της εποχής''. Αναρωτιέμαι αν μπορείτε να γίνετε πολύ – πολύ συγκεκριμένος... 
Η φράση που επιλέξατε είναι από ένα άκρως ερωτικό ποίημα, ανεκπλήρωτου όμως, έρωτος. Και πόσα δεν κάνουμε, για έναν αυθεντικό έρωτα; Που είναι πιο πολλές οι πληγές του, απ’ τα φιλιά του; Η εποχή μας είναι σκληρή, αναιδής και θεατρίνα. Είναι οικτρά φτωχή σε συναισθήματα. Ο αφηγητής στο ποίημα, εκφράζει την θυσία και συνάμα το κενό που νοιώθει, για να κατορθώσει να αισθανθεί, αυτό που πόθησε. Σήμερα έχουμε παραιτηθεί, δε θέλουμε μάλλον να νοιώθουμε ο ένας τον άλλο. 

― Στο ποίημα σας ''Φεγγαριού τραγούδια'' λέτε ''αλήτης έφηβος γυρνώ''. Η ''αλητεία'' έχει νόημα και παύει να’ ναι καταδικαστέα μόνο μέσω της αναζήτησης της αγάπης; 
Εδώ βέβαια μιλάω για την αλητεία της καρδιάς, απέναντι στην λογική. Την δύσκολη σύγκρουση και τον συμβιβασμό ή καλύτερα την αποδοχή.. Εδώ συμβαίνει για τις ανάγκες της έμπνευσης ή την αίσθηση της στιγμής που το έγραψα. Έφηβοι είμαστε συνήθως πιο επαναστατικοί. Όχι μόνον, Η αλητεία έχει νόημα και είναι καλό να υπάρχει, όπως και τα πάθη μας. Αρκεί να ξέρεις που σταματάς. Το ποίημα αυτό, είναι ένα απ’ τα τραγούδια της «άνοιξης…» 

― Περιγράψτε μου ένα 24ωρο από τη ζωή σας, από την ώρα που ανοίγετε τα μάτια σας μέχρι την ώρα που θα πέσετε για ύπνο ενδεχομένως κουρασμένος. 

Η ζωή με πάει μόνη της. Το λιμάνι μου είναι το γραφείο μου, όπου με βρίσκουν οι περισσότερες ώρες της ημέρας. Και πριν καλά – καλά κοιτάξω το παράθυρο, έχει κιόλας νυχτώσει. Κι εκείνη την ώρα, κλείνω συνήθως ραντεβού με την έμπνευση. Τα λέμε μέχρι τα ξημερώματα… 

―''Ποίημα στο Θεό'' λέγεται ένα άλλο ποίημα σας. Υπάρχει έντονη ανάγκη, πιστεύετε, για την παρουσία ενός Θεού στη ζωή των ανθρώπων; 

Υπάρχουν πολλές απόψεις, πολλές διαφορές, όπως και υπερβολές, γύρω από το θέμα της Πίστης μας στο Θεό. Εγώ είμαι άνθρωπος που πιστεύω πολύ. Απόλυτα και χωρίς ανασφάλεια. Και προσπαθώ να το φανερώνω και στις διαπροσωπικές μου σχέσεις και στο έργο μου. «Η Δεύτερη Άνοιξη» είναι εκείνο το φως που είδα όταν άνοιξα πρώτη φορά τα μάτια μου. Αυτό δεν είναι πίστη βαθιά; Δεν ξέρω αν μπορούσα να ζήσω χωρίς ταυτότητα. Και θέλω ένα κόσμο να πιστεύει. Εγώ προσεύχομαι και ελπίζω για μια γεμάτη ζωή, με τ’ όνειρο να περιμένει πάντα, να με πάρει από το χέρι… 


Μάριος Λεβέντης: 
«Το θέατρο είναι η ζωή μου» 


ANNA XATZH/ ATHENS ART THEATER 
20/09/2015 

Ο νεαρός πολλά υποσχόμενος συγγραφέας Μάριος Λεβέντης μίλησε στο Athens Art Theater και στην Άννα Χατζή για την συγγραφή, το θέατρο , την ποίηση , την λογοτεχνία και το νέο του βιβλίο με τίτλο «Μωβ με γκρι». 

Πως αποφάσισες να ασχοληθείς με τη συγγραφή; 
Δεν ήταν απόφαση, η ενασχόληση μου με τη συγγραφή. Ήταν μια βαθιά ανάγκη, για έκφραση και για λύτρωση. Και συνεχίζει ακόμα να είναι, με την ίδια δύναμη. Ήταν απ’ αυτές τις ανάγκες, που κατοικούν για πάντα μέσα στη ψυχή σου και ωριμάζουν χρόνο με το χρόνο. 

Από ποια ηλικία ξεκίνησες να γράφεις; 

Ξεκίνησα με θέατρο, συνέχισα με δοκίμιο και κατέληξα στη ποίηση, που με καθόρισε και με διαμόρφωσε πρώτα ως άνθρωπο και ύστερα ως καλλιτέχνη. 

Υπάρχει κάποιος συγγραφέας που να αποτελεί για σένα πρότυπο; 
Μια η γεμάτη Ελλάδα πρέπει να αποτελεί πρότυπο για όλους μας. Ειδικότερα τώρα που η Ελλάδα αιμορραγεί, επιβάλλεται να πιστέψουμε στην ταυτότητα μας. 

Τι είδους βιβλία σε ελκύουν και προτιμάς να διαβάζεις; 
Με ενδιαφέρει κάθε έννοια αυθεντικής λογοτεχνίας. 

Το θέατρο σου αρέσει; Παρακολουθείς θεατρικές παραστάσεις; 
Το θέατρο είναι η ζωή μου, δίχως κανένα δείγμα υπερβολής. Το θέατρο με δίδαξε και συνεχίζει να με διδάσκει. Απ’ την πρώτη στιγμή μαγεύτηκα απ’ την αλήθεια του. Παρακολουθώ πολλές παραστάσεις κάθε χρόνο, με μεγάλη λαχτάρα. 

Το θέατρο συνέβαλε στην πραγμάτωση αυτού του βιβλίου; 
Σαφέστατα. Αισθανόμουν ότι το χρωστούσα σ’ αυτό και ήθελα να έχει κάτι από μένα. Αυτός, ίσως είναι και ο σημαντικότερο λόγος, που αποφάσισα να είναι θέατρο η πρώτη μου έκδοση. 

Το πρώτο σου θεατρικό έργο «Μωβ με γκρι», κυκλοφόρησε πριν λίγες μέρες. Τι διαπραγματεύεται; 

Το «Μωβ με γρι» είναι ένας μονόλογος για κάθε σήμερα, για κάθε εποχή. Με ενδιαφέρει το επίκαιρο θέατρο, που καταφέρνει να συνομιλήσει με το χρόνο και να γίνει διαχρονικό. Θέατρο που προβληματίζεται, φιλοσοφεί και αγωνιά για τις μέρες του… 

Σε τι ηλικίες απευθύνεται; 
Θα πρέπει να αναφέρω ότι το «Μωβ με γκρι» απαιτεί λογοτεχνική, μα κυρίως ανθρώπινη ωριμότητα. Είναι απ’ αυτά τα έργα, που μόνο να σου δώσουν θέλουν. Είναι ένα έργο για τον άνθρωπο και - θέλω να πιστεύω - πως μας αφορά όλους.